Waterstaatsobiecten
in
158
EEN BEELD VAN ENIGE WATERSTAATOBJECTEN IN OVERIJSSEL
De Provinciale Commissies van Heemschut komen regelmatig bijeen. Naast de behandeling
van Heemschut-'gevallen', ontwikkelingen waartegen onze Bond zich verzet of waarover wij
ons oordeel uitspreken, krijgen op dergelijke vergaderingen ook thematische onderwerpen de
aandacht. Op deze wijze informeren de provinciale commissieleden elkaar op grond van hun
eigen specifieke kennis. Ook wordt zo de basis gelegd voor de kennis en het inzicht die op een
bepaald moment nodig zijn om zinvol een Heemschut-actie te kunnen voeren.
Zo krijgen in de Provinciale Commissie Overijssel bijvoorbeeld ook waterstaatsobjecten
aandacht, waaronder zich een specifiek onderdeel van het Nederlandse bestand aan industri-
eel-archeologische ojecten bevindt. Niet alleen de bekende oude watermolens, sluizen,en
stoomgemalen, maar ook meer uitzonderlijke objecten, die juist door hun exclusiviteit vaak
over het hoofd worden gezien.
Sommige zijn meer, andere minder spectaculair, maar veelal essentiële onderdelen van ons
landschap die des te meer betekenis krijgen als men op de hoogte is van de specifieke functie
die zij vervullen of vervuld hebben.
De hierna opgenomen fotoreportage van een aantal zeer uiteenlopende, objecten werd door
Ir. O. M. van der Schrier, lid van de Provinciale Commissie Overijssel, van enig saillant
commentaar voorzien. Op deze wijze hogen wij de lezer meer inzicht te verschaffen in deze
categorie van 'monumenten', die niet altijd voldoende aandacht krijgt.
I. De Stenendijk langs het Zwartewater te
Hasselt.
Deze dijk was tijdens de Republiek verhoef-
slaagd, d.w.z. elke hoeve had een stukje
dijk, een slag, in onderhoud. De 1,5 steens
muur is lang geleden gemaakt, waarbij ieder
het muurgedeelte voor zijn eigen onder-
houdsvak metselde. Hierdoor ontstond een
bonte lappendeken van metselwerk. Het wa
terschap De Noorder Vechtdijken is in 1981
begonnen met het herstel van slechte muur
vakken onder toezicht van Monumenten
zorg.
2. De zeedijk van een landheer te Heino
Bij een stormvloed op de Zuiderzee kon het
water onbelemmerd door sluizen en winter
dijken via het Zwartewater, de Zwolse stads
grachten en de Sallandse weteringen een
groot gebied ten oosten van Zwolle overstro
men. Na de watersnood van 1825 heeft
Bernhard J. van Sonsbeeck omstreeks 1829
een dijk rond zijn landgoed Den Alerdinck
gelegd. Het bovenstaande is ter kennis ge
bracht van de voorbereidingscommissie van
de ruilverkaveling.
3. De obelisk in de polder Mandjeswaard
onder Grafhorst
De Maatschappij tot landaanwinning van het
Zwolse Diep richtte in 1881 op de terp Bies-
oord een gedenkteken op voor wijlen haar
oud-president. Op de naald staat: AAN J. C.
BARON VAN HAERSOLTE. TER DANK
BARE HERINNERING. VAN DE AAN
DEELHOUDERS.