136
lijke gebouwen conform welstandseisen
nooit werd gerealiseerd. Ook ontmoedigend
was het kappen van waardevol bos op het
landgoed Nijenrode (Breukelen), waarbij na-
tuur- en cultuurhistorische, alsook land
schappelijke waarden moesten wijken voor
onderwijstechnische eisen. De commissie
adviseerde bij de totstandkoming van menige
(evenals Heemschut, zie o.a. 'Heemschut':
juni 1981 blz. 111). Lichtpunten vormden de
aanvang van de restauratie van het Rondeel,
de voortgang van de stadhuisrestauratie, de
start van de restauratie van de rechtbank en
de gereedgekomen renovatie van het pand
Doelensteijn.
Een aardig artikel in het jaarverslag releveert
'BBiiÉijg
nota, rapport en studie, die van belang zijn
voor het werk van de stichting. Voorzitter is
de heer T. Stork, tevens lid van Heemschut's
Algemeen Bestuur.
VERENIGING OUD-DORDRECHT
'Een zozeer gewenste grootscheepse aanpak
van het monumentenbestand in Dordrecht zit
er - uiteraard - ook dit jaar niet in. Het
gevolg is dat een aanhoudend proces van
verval van het monumentenbestand niet
meer te stuiten is', aldus de aanvang van het
jaarverslag van de Vereniging. De Vereni
ging Stadsherstel wist gelukkig enkele pan
den te rehabiliteren. Minder tevreden is het
bestuur met enkele restauraties waarbij de
onderstukken van voorgevels een detoneren
de vormgeving kregen. Kostenaspecten kun
nen hier geen argument zijn geweest, eerder
ondeskundigheid met het detail en/of mani
pulatie met vormgeving en materiaal. Ook
eigentijdse nieuwbouw bleef in 1981 opval
len; zowel naar. massa, maatvoering als
vormgeving kan het grootste deel van in
1981 verwerkelijkte nieuwbouw de goedkeu
ring van Oud-Dordrecht niet wegdragen.
Vermeldenswaard is het slaan van de eerste
paal van de nieuwbouw in de Spuihaven aan
de Boogjes, van welk project Oud-Dordrecht
altijd een fervent tegenstander is geweest
Twee typische Dordtse gevels. Museumstraat,
foto: Rijksdienst v/d Monumentenzorg, Zeist.
het bestaan van de, in rondwandelingen ge
toonde, 'Dordtse Gevels'. Deze gevel - een
vrijwel op zich zelf staande, maar niettemin
logische opvolging van de gotische bouwor
de via de meer verbreide hollands-renaissan-
ce trapgevel - dateert van na 1500 en werd
veelvuldig in Dordrecht aangetroffen. Men
kan ze ook - beperkt - vinden in Heusden en
Woudrichem. Het bestaan van de gilden zou
de verklaring zijn van het feit dat deze gevel
stijl tot het begin van de 18e eeuw is nage
volgd. Men gebruikte twee soorten baksteen
(gele en rode Dordtse steen) waaraan spaar
zaam natuursteen of mergelblokjes waren
toegevoegd. Een lijst van Dordtsche gevels
voltooit het hier summier aangetipte artikel.
Interessant is ook een kort verslag van een
onder plaatselijke partijbesturen gehouden
enquête waarvan enige conclusies luiden: -
een actievere rol van Oud-Dordrecht wordt
door vrijwel alle partijen toegejuicht! Alle
partijen geven te kennen dat opslag van oude
materialen beter dient te geschieden; hun
steun is derhalve te verwachten bij een nieuw
beroep op de Gemeente;
- aanwijzing tot beschermd stadsgezicht zit
er kennelijk in.
- een actief en effectief restauratiebeleid
wordt - hopelijk met hulp van Oud-Dor-
drecht leden in de Monumentencommissie -
thans onderkend!
VERENIGING VRIENDEN VAN WASSE
NAAR
In het jaarverslag 1981 schrijft oud-burge
meester M. J. Geertsema, zich maar nauwe
lijks te kunnen voorstellen bij de geboorte
van de 15-jaar oude vereniging jn 1967 be
trokken te zijn geweest. Zo ingeburgerd is
dit instituut in Wassenaar! Opgericht uit be
zorgdheid voor de verkeersproblematiek,
bijvoorbeeld het ster-viaduct project met een
viaduct hoogte tot 18 meter op het kruispunt
Rijksstraatweg - Landscheidingsweg. Ge
lukkig nooit gerealiseerd: Snelweg - snel
wég! De toenemende verkeersoverlast leidde
er - na intensief overleg met het gemeente
bestuur uiteindelijk toe, dat een werkgroep
van de Vrienden, Verkeers- en Milieucon
tact, aan de slag ging en in 1980 een gefun
deerde uitvoerige Verkeersnota aan het ge
meentebestuur aanbood die begin 1981 door
de hele raad werd aanvaard.
Een belangrijke rol speelde de Vereniging in
de actie tegen de grootscheepse verbouwing
van de oude boerderij Meyendell (1968).
Uiteindelijk vond slechts een bescheiden
verbouwing plaats. Vanaf 1976 dateerde de
ongerustheid over de plannen voor uitbrei
ding van het raadhuis 'De Paauw' t.b.v. ge
meentelijke diensten. Het bleek nodig dat de
daartoe ingestelde werkgroep twee nota's
produceerde (in 1977) om het gemeentebe
stuur te overtuigen dat nieuwbouw elders
(Joh. de Wittstraat) moest plaatsvinden. (In
de werkgroep trad ook Heemschut als advi
seur op). In 1980 nam de gemeenteraad een
motie aan: Geen Bouw in de 'Paauw'!
In maart 1982 werd de eerste paal voor het
nieuwe Stadskantoor op de gemeentewerf
aan de Joh. de Wittstraat geslagen.
In het jaaroverzicht van 15 jaar 'Vrienden
van Wassenaar' wordt voorts melding ge
maakt van adviezen inzake het ontwerp-
Structuurplan en de toenemende verkavelin
gen van villaparken. Reacties werden ge
vraagd en gegeven t.a.v. een hele reeks be
stemmingsplannen. Het jaarverslag wordt
besloten met een interessant overzicht van
het Wassenaars bomenbestand. Tijdens de
ledenvergadering in 1981 werd een film ver
toond over de - bij velen nog zo bekende -
gele Wassenaarse tram; een film die een rit
laat zien van Leiden naar Den Haag.
WERKGROEP BEHOUD LOPIKER-
WAARD
In de recente periode van het bestaan van de
Werkgroep Behoud Lopikerwaard, is geble
ken dat er in de Lopikerwaard een groot
terrein braak ligt voor uiteenlopende werk
zaamheden op het gebied van landschap, na
tuur en monumenten. Dit jaaroverzicht heeft
tot doel meer bekendheid te geven aan het
werkterrein van de Werkgroep en de vele
zaken te signaleren die wellicht voor de toe
komst van het gebied van nut zullen zijn.