Boekennieuws
Eendenkooien: Wat is een een^rrkóoi
en hoe werkt een kooiker ermee; Sietzo
Dijkhuizen beschrijft wat er allemaal
rond die kooi gebeurt en hoopt meer
belangstelling te wekken voor dit stuk
cultuur- en natuurhistorie waarvan er
destijds vele honderden in ons land wa
ren. Jan van de Kam verzorgde, als ge
bruikelijk, de foto's. Uitgeverij Terra,
Zutphen, ISBN 90 6255 063 0: f 16,-
Tuinen door de eeuwen heen. Onder de
boeken over de geschiedenis van de tuin
neemt 'Tuinen door de eeuwen heen'
een bijzondere plaats in. Een boek dat
de samenhang behandelt tussen de tuin-
cultuur enerzijds en de sociale en politie
ke achtergronden anderzijds van de
vroegste tijden tot nu. Renaissancetui-
nen ontstaan pas na de middeleeuwen
toen niet langer bescherming nodig was
van klooster- of kasteelmuren. Kasteel
tuinen werden gekunstelde paradijzen,
geïnspireerd op herontdekte klassieke
oudheid. De formele tuin was een uit
drukking van macht en van beheersing
van de natuur. Uit afkeer van macht en
beheersing keerde men terug tot de na
tuur: de landschapstuin.
Christopher Thacker's boek werd ver
taald door het echtpaar Van Melle-
Meijer; uitgeverij Ploegsma, Amster
dam; ISBN 90 216 0861 8; 79 sn_
Architectuur langs de rails, doo.f dohan
W. van Dal.
De toename van de belangstelling voor
de technische vernieuwingen in de 19de
eeuw is ook merkbaar aan het aantal uit
gaven die op dit terrein verschijnen.
Voor de 'opregte' liefhebber van stations
is er weer een nieuwe uitgave, die een
overzicht geeft van de stationsarchitec
tuur in Nederland.
De verzakelijking van het reizigersver-
voer èn de stations in de loop van een
kleine anderhalve eeuw, die in dit boek
tot uiting komt, is opmerkelijk. Daarbij
moet aangetekend worden, dat de
joyeuse aanpak van de grote(re) stations
in de vorige eeuw ook toen niet gold voor
de z.g. waterstaatsstations, waarvan 5 ty
pen 'besteld' konden worden volgens
vaste plattegrond en ontwerp; een heel
rationele benadering.
Een illustratief detail uit de begintijd van
de spoorwegen: Het eerste station van
Haarlem werd buiten de stadswallen ge
legd zodat er geen reizigers de stad bin
nen konden komen zonder behoorlijk
poortgeld te hebben betaald.
De uitgave is goed verzorgd en bevat
veel zwart/wit foto's, ook van de aller
nieuwste stations.
Kluwer technische boeken BV, Deven
ter. ISBN 90 021 1430 1; 37.50
E.deW.
Museumboek voor Amsterdapi Tn de
reeks Bosch Keunings Muséumboe-
ken (Gelderland, Utrecht, Z. Holland,
Zeeland, Friesland en Drente) vormt dit
boek van Hans Vogels een uitzondering,
alleen een stad tot onderwerp hebbend.
Bij de behandeüng van de hoofdstedelij
ke musea is steeds de historie, met name
de ontstaansgeschiedenis, naar voren ge
haald. In elk der hoofdstukken heeft
men gelijksoortige musea bijeenge
bracht om een thematisch verband te leg
gen: o.a. Historie van stad en land, Gou
den Eeuw, Universitaire collecties, Flo
ra en fauna, Techniek en vervoer enz.
Adressen, telefoonnummers en
openingstijden, alsmede overzichtskaar
ten maken het ruim geïllustreerde boek
je tot een handige gids in zakformaat.
Bosch en Keuning, Baam.
ISBN 90 246 43767 15,-
Grote Momenten in de ArchiteSuur. Na
de reeds verschenen boeken 'De Kathe
draal', 'De stad', 'Het Kasteel' enz. likt
David Macaulay zijn fantasie de vrije
loop: bekende en toch vreemde bouw
werken, steeds als variatie op een thema
zoals: de toren van Pisa op een scheve
tekentafel en meer van die dagdromen.
Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam ISBN
902160430 2; 15,90
Boek van de maand 'verleden land',
Archeologische opgravingen in Neder
land samengesteld door Dr. L. P. Louwe
Kooijmans, Dr. J. H. F. Bloemers en
Drs. H. Sarfatij.
De laatste tientallen jaren is er veel in
onze vaderlandse bodem gegraven.
Er kwamen daarbij vele verrassingen
aan het licht. Opzienbarende vondsten
en belangrijke ontdekkingen, die ons
wijzer hebben gemaakt over het dage
lijks wel en wee van onze vroegste voor
ouders.
Er is nu veel meer bekend dan we vroe
ger op school hebben geleerd.
Drie vooraanstaande Nederlandse
archeologen hebben de voornaamste
feiten bijeengebracht om voor een groot
publiek in het Boek van de Maand sep
tember 1981 een actueel overzicht te
geven van wat onze voorouders in en op
de grond hebben achtergelaten.
Meulenhoff Nederland BV. Amsterdam
ISBN 90 290 9992 5 Prijs 48,50
Op de bres voor de vrijheid. Dit. boek j
van J. H. Kruizinga behandelt oorlogs- ,4
verzets- en bevrijdingsmonumenten in
Amsterdam, zoals het Nationale Monu
ment, De Dokwerker, De Hollandsche
Schouwburg en vele andere.
Buijten Schipperheijn, Amsterdam,
ISBN 90 6064 368 2; 17,50
Romaanse kerken van het Noordeéérf.
door S. J. van der Molen, foto'sPauL
Vogt.
De Walburg Pers, 1981 35.-.
Op een zonnige lentedag in April op het
wijde Groninger terpengebied werden in
de openlucht op het kerkhof van het gaaf
bewaarde romaanse kerkje van Marsum
(gemeente Appingedam) de eerste ex
emplaren van het nieuwe boek 'Ro
maanse kerken van het Noordererf' van
S. J. van der Molen, journalist te Leeu
warden, aangeboden aan de voorzitters
van de Stichting Oude Groninger Ker
ken en van de Friese zusterstichting.
Van der Molen heeft zich in de loop van
lange jaren doen kennen als een waar
pleitbezorger voor het eigen karakter
van Friesland en in vele artikelen, bro
chures en boeken gewezen op het waar
devolle van de lokale en regionale ge
schiedenis en cultuuruitingen.
De laatste jaren heeft hij zijn werkter
rein verbreed, waarvan een viertal
publikaties in de reeks 'Noordererf' ge
tuigenis afleggen, nl.
'De Klokkestoelen', 'Stinzen, borgen en
havezathen', 'Molens' en 'Boerderijen'.
Het boek geeft in 175 pagina's een in
teressant overzicht van de resten der
romaanse kerken in Groningen, Fries
land en Drenthe.
Daarbij komen de volgende onderwer
pen aan de orde:
'Wat is romaanse bouwkunst', 'Het ro
maanse in de Lage Landen', Vijf noor
delijke facetten (plattegrondvormen,
Noormannenpoortjes, zadeldaktorens,
gereduceerde Westbouwen, houten
kerkjes) en tenslotte romaanse kerken
183
