Boeken
'T Oge' of Callensoog; dit was een van
de kleindere waddeneilanden in de late
Middeleeuwen. Deze studie over de be
wogen bewoningsgeschiedenis van het
eiland, van 1250 - 1614, door Henk
Schoorl, is een uitgave van de Histori
sche Vereniging Holland, met steun van
het Hoogheemraadschap Noordhol
lands Noorderkwartier en het Anjer
fonds Noord-Holland. Prijs 62,50 te
bestellen door overmaking op giroreke
ning 3593767 t.n.v. de Historische Vere
niging Holland, 's-Gravenhage.
In 'Vijftig eeuwen volk langs de
IJssel' beschrijven de journalist Willy
H. Heitling en historicus Leo Lensen de
aaneengesloten geschiedenis van de
Gelderse IJssel en zijn invloed op de ge
beurtenissen in het omringende land:
voorzien van talrijke interessante en ori
ginele illustraties.
Uitgeverij Terra Zutphen B. V.; ISBN
90 6255 060 6;/89,-.
'Steden en Dorpen in Overijssel'
In de serie Jaarboeken Overijssel ver
scheen ultimo 1979 dit boek over wonen,
vroeger en nu. Een uitgebreide inventa
risatie geeft een overzicht van ontstane
woonkernen en hun geschiedenis.
Onder redactie van H. Schelhaas en B.
Molenaar. Uitgeverij Waanders Zwolle.
ISBN 90 70072 564 33,50.
'Acht Zwerfstenen uit het Gel
ders Landschap'
Werd, eveneens ultimo 1979, uitgegeven
door de Stichting 'Het Gelders Land
schap' ter gelegenheid van haar 50-jarige
bestaan. Acht verschillende schrijvers
belichten onderwerpen zoals bodem,
plant en dier en de mens, onder redactie
van D. J. G. Buurman, drs. G. J. de
Maret Tak. Ir. P. N. Ruige, 65,- te
bestellen door overschrijving op girore
kening nr. 91 21 13 t.n.v. Het Gelderse
Landschap. (Reductie voor leden van
Natuurmonumenten, Heidemaatschap
pij en I.V.N.)
'Luchtatlas van Nederland', sa
mengesteld onder auspiciën van het
Kon. Nederlands Aardrijkskundig
Genootschap.Met behulp van grote
luchtfoto's en bijbehorende kaartjes
wordt het ontstaan van de landschaps-
vorm en de stedebouw behandeld.
In 1979 uitgegeven door Uniekboek
B.V. Bussum girorekening 55 19 55.
ISBN 90 228 25 280; 29,50
'Middeleeuwse kastelen van
Noord-Holland' door mr. J. W.
Groesbeek. De kastelen en burchten,
die ooit het noordhollandse landschap
sierden zijn voor een belangrijk deel ver
dwenen. Met behulp van de rijke ar
chiefverzamelingen, in het bijzonder die
van leenkamers, rentmeestersrekenin
gen, transportregisters etc., is de auteur
er in geslaagd uitvoerige beschrijvingen
te geven van de verdwenen en nog be
staande versterkingen in Kennemerland,
het Gooi, Amstelland, Waterland,
West-Friesland en op Texel. Aan het wel
en wee van de bewoners en hun bewogen
geschiedenis is eveneens ruime aandacht
geschonken. Meer dan 100 afbeeldingen
en oude gravures illustreren de tekst van
dit bijzonder waardevolle boek.
Uitgeverij ElmarB.V., Rijswijk (Z.-H.)
- ISBN 90 61 20 2337; 59,50.
'Getekende ontmoetingen met on
ze provinciën', door Anco Wigboldus,
omvat tekeningen over monumenten,
met door de 81-jarige kunstenaar zelf,
aan de hand van impressies en notities uit
zijn dagboeken, gemaakte begeleidende
tekst.
'Soms schreef ik en dan tekende ik en
wandelend van hier tot daar ontstond dit
werk als een verbonden groet aan de pro
vincies van ons land'.
Prof. dr. H. J. Prakke schreef een woord
vooraf als hommage aan de 'harmonie
gelovige Zuidhornse meester van het
penseel, de unieke kastelen schilder',
van wie eens werd getuigd, dat hij het
eigen niveau nooit, omwille van welke
dwingende Geest-des-Tijds ook, heeft
willen verlagen.
De Walburg Pers, Zutphen - ISBN
906011.196.6: 45,-.
'Architectuur' Regelmatig verschij
nen er nieuwe overzichtswerken over
bouw(kunst)-geschiedenis, die echter in
het algemeen weinig nieuwe gezichts
punten opleveren. Ook deze uitgave,
handelende over vijftien eeuwen bouw
kunst van de westerse beschaving, door
B. Risebero, bewerkt door H. Janse,
maakt er geen aanspraak op in alle op
zichten het perfecte handboek te zijn,
maar er vallen wel veel sterke punten in
aan te wijzen.
Positief is b. v. de prettig leesbare tekst en
de naar verhouding van de stof beknopte
omvang, die het boek ook voor een eer
ste introductie in deze materie en voor
bepaalde vormen van onderwijs geschikt
maken, maar die anderzijds hier en daar
aanleiding geeft tot een te schematische
voorstelling van zaken, waarbij nuances
wegvallen.
Te waarderen valt verder de wat moder
nere aanpak, die de bouwgeschiedenis
centraal stelt, in nauwe wisselwerking
met de maatschappelijke veranderingen,
maar begrijpelijkerwijs wordt daardoor
minder aandacht gegeven aan kunsthis
torische aspekten als vorm- en ruim
teontwikkeling. Uit didactisch oogpunt
ware het beter geweest het aantal te be
handelen gebouwen te beperken en in-
plaats daarvan diepgaand(er) op een
klein aantal voorbeelden in te gaan.
Deze uitgave kan voor amateur en leek
een goede aankoop zijn, niet in het minst
om de vele charmante en accurate
(bouw)tekeningen waarvan de tekst
voorzien is.
Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam - IS
BN 90 216 0593 7; 52,50. E. d. W.
'Twente dag in dag uit' Hoewel uit
de tekst van dit boek duidelijk blijkt, dat
de auteurs Adriaan Buter - Rob Lucas
e.a. het Twente van de veelal eeuwenou
de tradities een warm hart toedragen,
wordt toch ook een ruime plaats inge
ruimd voor de nieuwe ontwikkelingen.
Zo ontstond een overzicht, waarin alle
facetten van het hedendaagse Twente,
èn de geschiedenis, de folkloristische ge
bruiken, de veranderingen in de
landbouw en het boerenhuis, het dialect
enz., belicht worden, en dat alles toege
licht met vele foto's. Er is bijv. een
hoofdstuk gewijd aan-de in overig Ne
derland niet voorkomende instelling van
'Klopjes'. Dit waren vrouwen met een
zekere ascetische leefregel, die echter
geen kloosterzusters waren.
De eerste oplage is intussen uitverkocht,
maar voor dit boek, dat in herdruk is,
82
