'jij!
Actie: Behoud Mondriaan-huis in Winterswijk
dwijnen. Er moest toen met spoed een
molen-commissie komen, sinds mei
1979 is daarvan niets meer vernomen.
Een ander voorbeeld: pal in de schaduw
van streek-museum Freriks (gevestigd in
een oude heren-boerderij, temidden van
bossen en glooiende weilanden) gaf de
gemeente toestemming voor de bouw
van een pompeuze woon-service-flat,
van verscheidene bouwlagen. De hele
omgeving van het samen door bevolking
en gemeente van de grond getilde mu
seum is voorgoed bedorven. Het ge
meentebestuur valt beleidshistorisch en
planologisch natuurlijk van alles te ver
wijten over deze ruimtelijke blunder,
maar procedureel niets. Ook al is het be
stuur van de Vereniging Het Museum
nog steeds 'des duivels' dat de bouwplan
nen, waartegen bezwaar kon worden in
gebracht, ter inzage lagen op een mo
ment dat iedereen met zomervakantie
was.
Bedenkelijk is het ook toegegaan bij het
verval van het Bleekershuusken, voor de
helft eigendom van de gemeente Win
terswijk. Een paar schamele steenhoopjes
en twee schoorstenen is anno 1981 alles
wat nog rest van het laatste textiel-
bleekhuisje van de Achterhoek. In 1976,
toen het pandje nog was te reddenleek er
eindelijk schot te komen in de jarenlange
restauratie-plannen. Monumentenzorg
zegde subsidie toe, maar de gemeente
weigerde voorfinanciering. Naderhand
bleek het ambitieuze herinrichtingsplan
tot studie-centrum, waarop de officiële
'Het huis waar de schilder Mon
driaan heeft gewoond moet be
waard blijven'. Dat zegt mevr. P.
A. J. Albrecht-Duvekot, die in
middels uit de hele wereld reacties
heeft gehad op haar initiatief om
het Mondriaanhuis in Winterswijk
van de sloop te redden.
In Winterswijk zelf schaarden zich
500 mensen achter haar actie, uit de
rest van Nederland kwamen enke
le honderden brieven binnen, ter
wijl in de Verenigde Staten, Cana
da en Australië vooral kunstken
ners en Nederlandse emigranten
haar streven adhesie kwamen be
tuigen.
In Winterswijk is inmiddels een
Stichting Modriaanhuis in het le
ven geroepen. Doel is om de wit-
gestucte midden-19e eeuwse villa,
waarin Piet Mondriaan (1872-
1944) zijn jeugd doorbracht, aan te
kopen en in te richten voor een
permanente Mondriaanexpositie.
Vooral sinds de Mondriaan
expositie in het Winterswijkse mu
seum Freriks (eind 1979) zijn de
reddingsplannen in een stroom
versnelling geraakt. Een aantal
van Mondriaan's vroege werken
herinneren aan Winterswijk, zoals
het oude wevers-straatje, De Lap-
penbrink en natuurlijk het woon
huis van de Mondriaans zelf. De
herkenning van die schijnbaar ver
geten zaken leidden onder de plaat
selijke bevolking tot een herwaar
dering van deze stukjes oud-
Winterswijk.
Probleem bij alle plannen zijn de
financiën. De project-ontwikke
laar, die eigenaar is van de verval
len villa, vraagt 3,5 ton. Restaura
tie zou de koper naar schatting nog
eens 1,5 ton kosten.
Toch schrikken deze bedragen de
initiatiefnemers niet af, zeker niet
nu de ergste sloopdreiging voorbij
is. In eigen beheer wordt geld inge
zameld, terwijl daarnaast allerlei
instanties zijn aangeschreven van
wie enige financiële steun is te ver
wachten. Om die reden wordt ook
een aanvraag overwogen tot plaat
sing van het pand op de rijksmo
numentenlijst.
Mevr. Albrecht, die in Winters
wijk een boekhandel drijft, is in
haar woonplaats toch erg actief in
de strijd tegen de kaalslag. Met een
viertal anderen heeft zij recent een
werkcomité opgericht tot redding
van het oude station, waarvan de
NS inmiddels heeft beslist dat het
HET HUIS IN WINTERSWIJK, WAARIN
DE SCHILDER MONDRIAAN HEEFT
GEWOOND.OP DE VOORGROND
MEVR. P. A. J. ALBRECHT-DUVEKOT.
EEN VAN ACTIE-VOERDERS VOOR
BEHOUD.
FOTO: HENK WESTF.RVELD, AALTEN
moet worden gesloopt voor de
bouw van een kleinere, meer doel
matige accommodatie. Mevr. Al
brecht vindt de strijd echter nog
niet verloren, temeer omdat in de
officiële NS-versic het oude station
niet eerder dan in 1982 tegen de
vlakte gaat. R.L.
