rakteristieke en zeker sfeerbepalende ge bouwen, die over het algemeen door kleinschaligheid worden gekenmerkt. Lochem heeft lange tijd op een door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg gehanteerde lijst gestaan om verklaard te worden tot beschermd stadsgezicht. In de onlangs verschenen nota 'Herinventa risatie van te beschermen stads- en dorps gezichten' is Lochem thans van deze lijst afgevoerd. Volgens Monumentenzorg is weliswaar de historische structuur van Lochem gedeeltelijk nog herkenbaar, doch hebben allerlei ingrepen ten behoe ve van het verkeer en dempingen van grachten daaraan soms sterk afbreuk ge daan. Bovendien heeft het historische be bouwingsbeeld doorgaans veel geleden door nieuwbouw, verbouwing en schaalvergrotingen De voortdurende daling van de cultuur historische Waarde van de vesting leidde tot activiteiten om verder verval tegen te gaan. Zo werd in 1966 op initiatief van enkele Lochemse burgers de Stichting Restauratie Grote Kerk opgericht met als doel het behoud van de St. Gudulakerk of Grote Kerk. De activiteiten van deze stichting hebben er toe geleid dat mede dank zij de financiële steun van het Rijk, de gemeente Lochem, de Lochemse be volking en andere groeperingen de kerk geheel werd gerestaureerd. In 1976 kon de Grote Kerk, die gelegen is aan de beide marktpleinen in het hart van de vesting, opnieuw in gebruik worden genomen. In Deze thans verdwenen bouwwerken, waren alle monumenten die niet be schermd werden op grond van de Monu mentenwet. De betekenis van dergelijke niet-beschermde gebouwen voor het stadsbeeld wordt in brede kring helaas te weinig beseft. De laatste jaren wint dan ook steeds meer de gedachte veld, dat de zorg voor de historische bebouwing niet voldoende is gewaarborgd met de door de Monumentenwet beschermde gebou wen. Niet alle historisch belangrijke za ken komen op de rijkslijst voor. Vooral ten aanzien van de bescherming van laat- 19e-eeuwse en begin-20ste-eeuwse zaken heeft het rijksbeleid zich in Lochem nog niet uitgekristalliseerd. Daardoor kan bij een niet-beschermd stads- of dorpsge- i DE GROTE KERK EN HET OUDE RAADHUIS IN LOCHEM; BESCHERMDE MONUMENTEN DE GERESTAUREERDE BIBLIOTHEEK. OORSPRONKELIJK UIT 163» 3 DRIE NIET-BESCHERMDE. DOCH KARAKTERISTIEKE PANDEN AAN DE WALDERSTRAAT; DOOR SLOOP BEDREIGD FOTO'S: BOB SM1T- VERFRAAIINGSGEZELSCHAP LOCHEM aansluiting hierop werd zowel de Grote als de Kleine Markt gereconstrueerd. Bij de herinrichting is er naast de Grote Kerk aan de zijde van de Kleine Markt een gazon aangelegd met rondom een lage muur. Verder zijn er nieuwe bomen aan geplant, werden er zitbanken geplaatst en zijn de beide pleinen opnieuw met onder andere veldkeien bestraat. Thans heeft men de bestrating van de wegen, die op de beide marktpleinen uitkomen, ter hand genomen. Toch is het jammer, dat de vesting Lo chem niet in een vroeg stadium tot be schermd stadsgezicht is verklaard. Wel licht had dan een aantal van de gebou wen, die de afgelopen jaren vooral door een gebrek aan inzicht, door sloop ver dwenen zijn, behouden kunnen blijven. zicht het behoud van bescheiden monu menten zoals eenvoudige karakteristieke huisjes en honderd-en-een andere zaken zoals stratenpatronen en z.g. ondersteu nende bouwwerken, die mede het histo rische stadsbeeld bepalen, in het gedrang komen. Het gebrek aan inzicht over de betekenis van dergelijke zaken voor het stadsbeeld, maar ook het ontbreken van beschermende maatregelen hebben er in Lochem bijvoorbeeld toe geleid dat sinds 1970 alleen al aan de beide marktpleinen een tiental karakteristieke gebouwen is verdwenen. De historische context van de drie rijksmonumenten, de Grote Kerk, het historische raadhuis en de ge restaureerde bibliotheek, is door deze in greep voor een groot deel weggenomen Om dit verdergaand verval van Lochem

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1980 | | pagina 15