II
TH
Geldersch landschap vijftig jaar
Ruim 50 jaar geleden, richtten de toenmalige voorzitter van de Vereniging tot Behoud
van Natuurmonumenten in Nederland - mr. P. G. van Tienhoven en de toenmalige
commissaris der Koningin in Gelderland, mr. S. baron van Heemstra - de stichting
'Het Geldersch Landschap' op. Deze uit de kluiten gewassen stichting is nu een
zelfstandig optredende partikuliere natuurbeschermingsorganisatie in de provincie
Gelderland. Zij werkt in beste harmonie samen met organisaties als Natuurmonu
menten en de Bond Heemschut en stelt zich ten doel het behoud van het natuur- en
landschapsschoon in de provincie Gelderland te bevorderen!
Dit werd en wordt gerealiseerd door aankoop van terreinen. In de loop der jaren is het
bezit gegroeid; het bestaat thans uit 6500 ha, verdeeld over meer dan 50 afzonderlijke
terreinen. Zwaartepunt ligt op de Veluwe, namelijk 27 terreinen met een oppervlakte
van bijna 5000 ha. In de Achterhoek ligt ongeveer 1000 ha en in het rivierengebied 500.
In het juli/aug-.nr, van de vorige jaar
gang schreven we over de actie van
'Het Geldersch Landschap' voor de re
stauratie van het landgoed 'Rosendael'.
In het bijgaand artikel, dat tot onze
spijt met vertraging is opgenomen,
wordt nog enige aandacht besteed aan
hetgeen 'Het Geldersch Landschap' in
de afgelopen eeuw tot stand heeft ge
bracht. Red. H.
De bezittingen van de stichting omvatten
de meeste voor de provincie Gelderland
karakteristieke landschappen als:
Historische buitenplaatsen met parken en
vijvers, loof- en naaldbossen, bouw- en
weilanden met boerderijen. In deze cate
gorie vallen landgoederen, zoals 'Staver-
den' bij Elspeet (714 ha), 'Wamsbom' bij
Arnhem (325 ha), 'Zwaluwenburg' bij 't
Harde (216 ha), 'Kieftskamp' bij Vorden
(153 ha), 'Landfort' bij Gendringen (41
ha), 'Brakel' bij Brakel (20 ha), 'Hoevela
ken' bij Hoevelaken (76 ha) en als laatste
belangrijke aanwinst 'Park Rosendael'
(55 ha) bij Rozendaal.
Bossen: 'Bruggelen' bij Beekbergen (357
ha) en 'Petrea' bij Wapenveld (396 ha).
Zandverstuivingen: 'Het Wekeromse
i
HUIS STAVERDEN OP H ET CELIJKN AMIGE
LANDGOED
FOTO: IR. P. N. RUIGE
HET LANDGOED 'BRUGGELEN' BIJ
APELDOORN
FOTO: IR. P. N. RUIGE
3
IN HET RESERVAAT 'DE REGULIEREN'
TUSSEN GELDERMALSEN EN CULEMBORG
FOTO: DRS. G. J. DE MARET TAK
Zand' bij Wekerom (472 ha) en 'De Hae-
re' bij 't Harde (241 ha).
Beekdalen: op 'Staverden' en in de omge
ving van Winterswijk.
Heidevelden met en zonder vennen: 'De
Tongerense Heide' ten zuidwesten van
Epe (193 ha) en de Dellen ten westen van
Heerde (450 ha)
Uiterwaarden: het landgoed Neerijnen
aan de Waal tegenover Zaltbommel (288
ha) en de Veesserwaarden aan de IJssel bij
Veessen (26 ha).
Oude komkleigronden: de 'Regulieren'
onder Buurmalsen.
Tot het bezit van de stichting behoren
ook 60 verpachte boerderijen en 110 an
dere opstallen van allerlei aard; van kas
teel tot jachthut, van villa tot arbeiders- 2