De Bijenkorf in
Amsterdam
Pis
[n 1400 is Nicolas Flamel weduwnaar.
Zijn fortuin is onmetelijk. Maar Flamel is
een goedhartig man. Hij verricht vele
goede werken voor armlastigen, zieken
en wezen. Hij verfraait de kerk Saint-
Jacques de la Boucherie en zes andere
kerken, bouwt een 12-tal hospitaals en
drie kapellen.
Voor de tuinders en landbouwers, die op
zijn landerijen werken, bouwt hij in 1407
in de tegenwoordige Rue Montmorency
nr. 51 een groot huis met topgevel, waar
van hij de benedenverdieping aan winke
liers verhuurt.. De bovenste verdiepin
gen worden gratis bewoont door armen.
Er wordt wel een voorwaarde gesteld;
deze is nog steeds in oud frans in gothi-
sche letters op de bovendrempel te lezen:
„Nous hömes et fèmes laboureurs de-
mourans au porche de ceste maison qui fu
fée en 1'an de grace mil quatre eens et sept:
sommes tenus chacü en droit sou dire
tous les jours une pastenotre et un ave
maria en priant dieu q de sa grace face
pardö aus poures pescheurs trespassez,
amen."
Elke bewoner wordt verzocht iedere dag
een Onze Vader en een Avé Maria ter
nagedachtenis van de overledenen op te
zeggen.
Nicolas Flamel heeft wederom niet nage
laten een gedenkteken aan zichzelf en zijn
allerliefste Pemelle te plaatsen: op een
fries staat hij naast Christus afgebeeld,
IN HET ECHTE OUDSTE HUIS VAN PARIJS IS
THANS EEN R ESTA UR ANT GE VESTIGD
FOTO: A. ANDRIEU-DE RANITZ
beiden omringd door gehurkte tuinders
en landbouwers. Op de pilaren die de
ingang flankeren zijn de initialen N(icolas
F(lamel) vereeuwigd.
Helaas heeft het koninklijk verbod in
1560 de te hoge puntgevel doen verdwij
nen. De winkeltjes op de benedenverdie
ping heeft plaats gemaakt voor een res
taurant.
De stad Parijs heeft in mei 1900 ter nage
dachtenis aan de barmhartigheid van Ni
colas Flamel en Dame Pemelle het huis
gerestaureerd.
Maar helaas bevindt het zich nu weer in
zeer slechte staat. Het is te hopen dat
dank zij deze onlangs gedane merkwaar
dige ontdekking het échte oudste huis
van Parijs in zijn oude glorie hersteld zal
worden.
A. Andrieu-de Ramitz
'j De franse uitdrukking: avoir pignon
sur rue" betekent 'een eigen huis hebben'.
2) Van deze kerk is alleen de toren St.
Jacques over (achter Chatelet).
In het aprilnr. 1979 werd geschreven over
het interieur van Hajenius aan het Rokin
in Amsterdam, Als ander voorbeeld van
„het classicisme en de daaraan verwante
Lod. XVI-stijl" werd daarin o.a. ge
noemd de Bijenkorf te Amsterdam met
J. A. van Straaten als architect.
De heer M. Lubbers vestigt er echter on
ze aandacht op, dat niet Van Straaten
maar B. A. Lubbers de architect van de
Bijenkorf was. De heer M. Lubbers
(zoon van B. A.) staaft dit met een af
schrift van een brief van de toenmalige
directie van de Bijenkorf.
De auteur van het artikel had zich beroe
pen op literatuur omtrent de bouwkunst
eind 19e en begin 20e eeuw. We hebben
er ten overvloedeJ.J. Vriend (De Bouw
kunst van ons land) en Giovanni Fanelli
(Moderne architectuur van Nederland)
op nageslagen, maar die laten ons t.a.v.
de Bijenkorf in de steek. En dus houden
we het maar op zoon Lubbers, die ons
overigens nog schreef, dat er in 1915 een
proces over de vraag wie de architect is
geweest, is gevoerd. Van Straaten, die
het proces had aangespannen om de Bij
enkorf op zijn naam te krijgen, verloor.
Het leek ons interresant zo'n stukje
architectuur-geschiedenis uit het begin
van deze eeuw te vermelden.