w
bij is de metamorfose die sommige pan
den aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal
hebben ondergaan. Nr. 87 bijvoorbeeld,
bezat omstreeks de eeuwwisseling een
stenen tuitgevel bekroond met een na
tuurstenen, segmentvormige fronton.
Op een foto van vóór de restauratie van
1956 blijkt het pand voorzien te zijn van
een eenvoudige lijstgevel met daarboven
een dakkapel, terwijl het dak toen bedekt
was met leien. Bij bovengenoemde res
tauratie is een nieuwe trapeziumvormi
ge topgevel aangebracht die weinig meer
gemeen heeft met de originele topgevel.
De klassieke vorm heeft plaats gemaakt
voor een minder geslaagde bekroning,
waarvan de vorm wordt bepaald door
het achterliggende afgeknotte dak. Door
geldgebrek dient deze ingreep bij de ko
mende restauratie helaas gehandhaafd te
blijven.
De overige panden, nrs. 89, 91, 93 en 95
bezitten nog hun originele vorm. Het
hoekpand, Nieuwe Zijds Voorburgwal
97, is omstreeks 1969 afgebroken. De be- 172
doeling is om dit pand in de oude vorm te
reconstrueren. Het pakhuis nr. 99 sluit
het complex af. Dit pand had in de vorige
eeuw een houten, tuitvormige topgevel.
Deze heeft plaats moeten maken voor de
huidige stenen tuitgevel. In de St. Nico-
laasstraat behoren een 8-tal woonhuizen
tot een complex waaronder nr. 49, met
een deerlijk verminkte tuitgevel en nr. 51
met een 17e eeuwse klokgevel en een ge
velsteen waarop nog nauwelijks leesbaar
de woorden ,,in de barck" te ontwaren
zijn. Verder bezitten nr. 50ennr. 52 resp.
een hals- en een trapgevel die in het begin
van deze eeuw geheel nieuw in machinale
steen zijn opgetrokken. Nrs. 54 en 56
bezitten nog hun originele lijstgevel,
terwijl nr. 58, die voorzien was van een
halsgevel en een gevelsteen bezat met het
opschrift „in 't Sernaams koffijvat", in
feite geheel verwoest is bij de brand van
13 op 14 november 1974. Toen is het
grootste gedeelte van het complex, dat
tijdelijk door krakers werd bewoond,
door brand vernield. Deze brand versnel
de in feite het verpauperingsproces dat al
jaren gaande was en o.a. al geleid had tot
de afbraak van de Nieuwe Zijds Voor
burgwal 85 en 97 en verschillende panden
aan de St. Geertruidensteeg.
Het ligt in de bedoeling om nog dit jaar te
beginnen met de restauratie van de
Blaeu-erf-panden. De plannen voorzien
in de bouw van 25 woningen en 12 be-
drijfseenheden.
Hierbij wordt gedacht aan kleine kanto
ren, winkeltjes en horecabedrijven. Om
zo'n project te realiseren in deze tijd,
waarin de subsidiekraan al dichtgedraaid
is tot het stadium „druppelen", is ge
bruik gemaakt van de mogelijkheid van
een zogenaamde „turn-key". Dit houdt
in dat de aannemer de restauratie finan
ciert tot de oplevering. Daarnaast is, met
nimmer aflatend optimisme, de gemeen
te gevraagd om een (forse) financiële bij
drage.
Door deze restauratie hoopt men het
Blaeu erf te kunnen regenereren waar
door ook hier een positieve uitstraling zal
ontstaan die - naar men hoopt - zal leiden
tot een grote restauratie-activiteit in een
van de oudste gedeelten van Amsterdam.
Jaap van der Veen.