transept en een koor. De inwijding vond één enkele campagne ontstaan, immers Intussen was er ook aan de oostzijde ver plaats onder de proost Gcldulphus in het in de onderste geleding, die opgetrokken der gewerkt. Daar had men, aansluitend jaar 1039. Of de nieuwe koorsluiting is uit rechthoekige blokken sterk verwe- bij de beide transepten, kapellen ge- rechthoekig dan wel halfrond van vorm rende kolenzandsteen, valt Ottoonse in- bouwd, waarvan de aan de noordkant was, weten wij thans - nog - niet. vloed te bespeuren. Daarboven volgt, gelegen, uit twee verdiepingen bestaande De aan het einde van de vorige eeuw door vooral aan de noordwestelijke zijden, een zgn. Stiftskapel nog bestaat. Haar zuide- Cuypers teruggevonden en herstelde gedeelte dat uit zeer regelmatig metsel- lijke tegenhangster, de St.-Maternus- krocht onder het huidige koor diende nu werk van lichte en donkere lagen bestaat, kapel, werd in het begin van de 19de als voorhal voor de grafkamer, waarheen De hoogste verdiepingen tenslotte, die eeuw om verkeersredenen gesloopt, een gedeeltelijk uit trappen bestaande o.a. de zgn. Keizerzaal omvat ten zijn. Naar onze mening zijn hier bouwlieden verlengde gang leidde. De aanzet hiervan met de beide torens, zuiver romaans. uit Noord-Italië werkzaam geweest, die is in de westelijke wand van genoemde Die torens hebben een merkwaardige, in hun werkstukken „signeerden" door crypte nog te zien. Het is uiteraard lo- romaanse stijl ongewone rechthoekige middel van een kruisvormig venstertje in gisch dat dus ook aan de Vrijthofzijde een doorsnede: de in de as van het kerkge- de geveltop. Elders hebben wij gewezen nieuwe toegang werd gemaakt. bouw liggende zijden bestaan uit twee op de overeenkomst die er bestaat tussen Naar onze mening waren de twee radiaal traveeën, de zijkanten tellen er drie. de koorruimte van deze Stiftskapel en die op het huidige koor gerichte keermuur- Daartussen ligt de vierkante ruimte die van de eveneens uit twee verdiepingen tjes, die voor enkele jaren bij de aanleg wordt ingenomen door de koepel van de bestaande Santa Maria in Solario te Bres- van de ondergrondse parkeergarage aan Keizerzaal. Naar ons vermoeden lag het cia2). Deze Italiaanse bouwlieden schij- het licht kwamen, resten van die toe- oorspronkelijk in de bedoeling dat daar nen ook hun bijdrage te hebben geleverd gang. En geen overblijfselen van steun- een vierkante centrale toren zou worden aan de werkzaamheden van de beren zoals men toen ten onrechte wel opgetrokken, waarbij de thans bestaande westbouw, immers ook daar treffen wij aannam. Intussen zal men ook begonnen torens als zijstukken zouden aansluiten boven de uitgebouwde absidiool (neven zijn met de bouw van het westkoor. Dit om er een eenheid mee te vormen. Een koor) aan de noordoostkant het kruis- interessante bouwblok is duidelijk niet in dergelijke centrale toren als bekroning vormige venstertje aan. van de westbouw komt in het Rijn- Tegen het einde van de 12de eeuw wordt Maasgebied veelvuldig voor. Dat er ver- het oostkoor onder handen genomen. In i anderingen in de oorspronkelijke opzet de plaats van het in 1039 gewijde komt CE71CHTOI' hetoostkoor van DE hebben plaatsgevonden, blijkt ten over- dan het thans nog bestaande in de vor- sint-sekvaaskerk vloede nog uit het feit dat de wenteltrap- men van de rijpe Rheno-mosaanse (Rijn pen, die in de zuidwestelijke en noord- en Maaslandse) romaanse stijl. De oude -> westelijke hoeken van de westbouw zijn crypte wordt opgegeven en men bouwt nooruwestelijke hoek van de opgenomen, niet op de hoogste verdie- een nieuwe, half bovengronds op de westbouw: oe onderscheiden ping eindigenmaar doodlopen tegen het kruising van het transept met schip en koor. De ingang vanaf het Vrijthof naar Servatius' grafplaats kon nu vervallen. Daarvoor in de plaats kwamen twee gro te, boogvormige toegangen rechts en links van de absis. Via deze kon men niet alleen de kerk als zodanig bereiken maar tevens de kruisingscrypte, die nu als voorhal voor de grafkrocht fungeerde. Het heeft er de schijn van dat men tegen het einde van de romaanse periode ook het westkoor van een transept heeft wil len voorzien, waarbij men de zuidelijke vleugel al voltooide en voorbereidingen trof voor een zelfde toevoeging aan de overzijde. In de vroege 13de eeuw schijnt men van plan veranderd te zijn en ver ving men het al klaargekomen zuidelijke deel door het vroeg-gotischc Bcrgpor- taal. De resten van het weggebroken ro maanse gewelf zijn nog onder het huidige dak aanwezig en de weer gesloten boog in de noordelijke schipwand getuigt me de van de gewijzigde planning. bouwlagen zijn nulDELijK zichtuaar thans bestaande dak.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1979 | | pagina 15