102 ming van de fraaie en gave groepen,
waarvan er nog zoveel in de provincie
zijn te vinden. Daar zou het beschermde
„gezicht" soelaas moeten bieden. Be
schermde stads- en dorpsgezichten zijn
thans aangewezen in Anloo, Assen (2)
Dwingeloo, Havelte (4) Gees, Echten,
Schoonebeek (2), Vries, Orvelte, Zuidla
ren en (Oud)Aalden.
Daarmee zijn we er nog niet. De gemeen
tebesturen moeten voor deze „gezich
ten" speciale bestemmingsplannen ma
ken. Eén (Orvelte) kwam tot stand. De
andere blijven uit, omdat het opstellen
van deze plannen de draagkracht van de
gemeenten te boven gaat. En inmiddels
blijft er nog een groot aantal eveneens
gave en fraaie dorpsgezichten over, dat
nog geen bescherming geniet. Een moei
lijk probleem
Voor een aantal fraaie situaties kwam de
Monumentenwet te laat: de oude binnen
stad van Meppel werd door dempingen
en afbraak zwaar geschonden, het punt
gave gehuchtje Tweeloo nabij Meppel
voor woningbouw geraseerd, de buiten
plaats Vredeveld bij Assen door dejeugd
gesloopt.
Naast de verliezen is er echter in de afge
lopen kwart eeuw ook veel gered. Er zijn
229 restauraties uitgevoerd (o.a. vrijwel
het gehele dorp Orvelte), waarvan de
helft onder leiding van het bureau. Dit
aantal is overigens niet gelijkelijk over de
jaren verdeeld. Van 1973 tot 1978
stroomde er uit de „pot" voor de Aan
vullende Werkgelegenheid veel geld naar
Drenthe, ook naar de monumentenzorg.
En in die periode kwam de meerderheid
van de 229 restauraties tot stand. Die
bron is nu weer opgedroogd, en onze
zorgen nemen weer toe: op restauratie
subsidies uit de „normale" rijksmiddelen
is vooralsnog niet erg veel zicht.
Een activiteit die nog genoemd mag
worden, betreft het onderhoud van de
rieten daken. Het Rijk heeft 663 boerde
rijen, die geen beschermd monument zijn
(maar 't ons inziens wèl behoorden te
wezen) aangewezen, die in beginsel voor
DE DORPSSTRAAT IN TWEELOO (GEM.
MEPPEL) VÓÓR DE AFBRAAK
FOTO: PROV. MUSEUM VAN DRENTHE
een Rijkssubsidie in het onderhoud van
het rieten dak in aanmerking komen. De
eigenaar kan dan in totaal 70% subsidie
verwachten (Rijk 30%, provincie 10%,
gemeente 30%). Er is voor die subsidies
veel belangstelling; het beantwoorden
van de vraag gaat niet geheel zonder
moeite.
Daarnaast nemen 30 van de 34 gemeen
ten deel aan de Provinciale rietdakenrege
ling. Deze houdt in dat nog eens 1959
boerderijen in aanmerking komen voor
subsidie in het onderhoud (provincie
10%, gemeente 20%). In het algemeen
zijn dit eenvoudiger monumenten of
beeld-ondersteunende panden, zoals
boerderijen die te midden van be
schermde monumenten liggen.
De nauwe samenhang tussen het Drents
Museum en de Monumentenzorg is
vruchtbaar gebleken. De topografische
verzamelingen van het Museum en de
daar aanwezige historische kennis kwa
men de Monumentenzorg ten goede.
Anderzijds bracht de Monumentenzorg
een vracht documentatie binnen over de
materiële cultuur van vroeger eeuwen,
waarvan het Museum tot in lengte van
jaren zal profiteren. Al met al een symbi
ose, waarvan de betekenis moeilijk kan
worden overschat.
In het kader van dit artikel is het niet
mogelijk meer te geven dan een vluchtige
schets van onze zorgen en vreugden. Dat
de zorgen overheersen, ligt in het woord
monumentenzorg opgesloten. Wie er