De restauratie van Het Loo
Bij de restauratie van Het Loo blijken 't konings loo, prent romgyn de
zich, evenals een kleine tweehonderd jaar hooghe, 1695
geleden problemen voor te doen met foto: gem. bibliotheek, r'dam
baksteen van de gewenste kleur, nl. de
zelfde genuanceerde kleur als de be
staande steen. Diezelfde kleur is, naar de heer Van Asbeck. Gasgestookte ovens
heerj. B. van Asbeck in het derde half- produceren steen in een egalere kleur dan
jaarlijkse rapport over de restauratie- kolen gestookte ovens en ofschoon nu-
werkzaamheden schrijft, niet leverbaar. anceringen in de tas kunstmatig aange-
De heer Van Asbeck herinnert in het ver- bracht kunnen worden door verschil-
slag aan een „klaagzang van architect P. lende baksels te mengen is het nieuwe
W. Schinck in 1792: „Daar de gebouwen werk in de gemetselde muur duidelijk
uitmakende het Lusthuis van het Loo, en afwijkend van het oorspronkelijke met-
ook de ringmuren, die de tuinen omslui- selwerk.
ten alle van zulk een formaat van steenen, Zo ziet men welke problemen men soms
die men thans nergens aan de steenovens bij restauratie kan ondervinden. Overi-
in den IJssel meer vind, bij hunnen aanleg gens blijkt het werk goed te vorderen. De
zijn gemaakt geworden, zo is men van verdieping, die er in 1911 op gebracht
tijd tot tijd in verlegenheid geraakt hoe de werd, is inmiddels geamoveerd. Van het
nodige gebreken zig zoo aan de gebou- wettelijk paviljoen bleken de gootlijsten
wen als tuinmuuren opdoende te herstel- voor een deel nog origineel te zijn.
len: daar de steenen van den IJssel of te Verrassend was dat de lijsten uit één stuk
lang óf te kort, en generaal veel dunner vervaardigd waren, terwijl men tegen-
dan die van de metzelwerken op het Loo woordig met samengestelde lijsten
bevonden wierden - het werk verschei- werkt. De ronding van het tympaan was
dene malen ten gevolge heeft gehad, dat eveneens van massief eikenhout. Onder
men sommige muuren, waaraan répara- het beeldhouwwerk van het tympaan aan
tie nodig was tot op eener hoogte heeft de zuidzijde bevond zich nog het oor-
moeten afbreken, om des met de in for- spronkelijke lood, het enige van het ge-
maat verschillende steenen in eene wa- hele gebouw, dat bewaard was gebleven,
terpasse te kunnen door werken De uitwendige restauratie van de weste-
Alle pogingen ten spijt om stenen gele- lijke paviljoens is nu afgerond. Begonnen
verd te krijgen in dezelfde genuancèerde is de contouren van het oostelijk binnen-
kleur als de bestaande steen blijken niet paviljoen terug te brengen met het metse-
bereikt te kunnen worden, schrijft nu de len van de noord- en oostgevels, die met
de aanbouw van het Grote Eetzaalcom
plex in 1913 verdwenen waren. In het
interieur ziet men de afmetingen van de
17e-eeuwse Kleine Eetzaal op de oor
spronkelijke plaats terugkomen.
Intussen is de museumverzameling weer
met enige belangrijke stukken uitge
breid. Bij Sotheby in Londen werd met
een gebeeldhouwde, verzilverd houten
spiegellijst met wapens en monogram
men van stadhouder-koning Willem III
en koningin Mary gekocht. Voor wie de
lijst oorspronkelijk is gemaakt, is niet be
kend. De herhaalde emblemen van Wil
lem III en Mary duiden er niet noodzake
lijkerwijs op dat de spiegel uit hun bezit
afkomstig is. Ambassadeurs als represen
tanten van de kroon, bezaten eveneens
vaak voorwerpen met het koninklijk wa
pen. Het is ook mogelijk dat de spiegel
deel uitmaakte van de meubilering van
één van de koningskamers in een huis van
een vriend, zoals dat ook in Nederland
gebruikelijk was, bijv. het voor Willem
III ingerichte vertrek in het huis de
Voorst van Arnold Joost van Keppel
(1669-1718). Het is tenslotte niet uitge
sloten, dat de lijst oorspronkelijk een por
tret heeft bevat, al is dit gezien de combi
natie van het zeer rijke en forse snijwerk
en het kleine formaat niet waarschijnlijk.
Voorts is uit een Nederlandse, particu
liere verzameling een Chinees porselei
nen bord met het portret van prins Wil
lem IV verworven. Het bord is gemaakt
ter herinnering aan het verheffen van
prins Willem IV tot erfstadhouder der
Ver. Provinciën, in 1747. Het museum
Boymans-van Beuningen heeft een iden
tiek bordje en in de kunsthandel bevindt
zich een exemplaar met dezelfde, echter
ongekleurde decoratie. Tenslotte is bij
het notarishuis in Rotterdam een ver
want object uit dezelfde tijd aangeschaft,
nl. een Chinees porseleinen theeservies
met het wapen van prins Willem IV en
het onderschrift VIVAT ORANYE. Dit
porselein zal, gezien de onderschriften
waarschijnlijk geen deel hebben uitge
maakt van het bezit van de stadhouder
lijke familie. Alleen van een eetservies
daterend van ongeveer 1790 met het alli
antiewapen van prins Willem V en zijn
vrouw Wilhelmina van Pruisen en thans
in het bezit van H.M. koningin Juliana is
het zeker dat het altijd heeft behoort aan
de familie Oranje-Nassau.
