p##I
wr£npvir
mmr
■unii
Rnnn
■nnas
verkregen - en uit de jaarlijkse restauratie-
en onderhoudsomzet. Een ontplooiing die
mogelijk geworden is door de eerderge
noemde subsidieregelingen, de grote finan
ciële steun van partikulieren en niet te ver
geten het moeizame en veelal ondankbare
pionierswerk van de oprichters en bestuur-
deren uit de voor-oorlogse fase. Sedert de
oprichting in 1918 zijn 207 objekten - een
aantal hiervan bestaat uit meer dan één pand
- verspreid over 5 8 gemeenten in Nederland
in eigendom verkregen, waarvan rond 65%
jZt t.iL- ,3-7}.
een woonfunktie heeft en rond 35% een al
dan niet gekombineerde woon-werkfunktie.
In de loop der jaren zijn vele van onze hui
zen inmiddels gerestaureerd; restauraties
die zorgvuldig zijn voorbereid en uitge
werkt en waarbij speciaal ook het interieur
als essentieel onderdeel van het monument
een grote aandacht heeft gekregen.
De ervaring van vele jaren heeft geleerd dat
er voorde restauratie van monumenten geen
algemene richtlijnen zijn op te stellen; ieder
geval is weer anders en vraagt afhankelijk
van zijn architektonische karakteristiek, de
historische gegroeidheid en veelal ook de
stedebouwkundige ligging een eigen aan
pak. Wat in het ene geval wel verantwoord
is als uitgangspunt voor de restauratie-opzet
zal in het andere geval om bepaalde redenen
niet aanvaardbaar zijn. De zogenaamde
kleine monumenten zijn speels in hun archi
tektonische uitingen en door de sporen van
eeuwenlange bewoning groot in verschei
denheid en wellicht daardoor juist zo boei
end.
De restauratie-opvattingen uit de eerste der
tig jaren van het bestaan van de Vereniging
hangen wij thans bepaald niet meer aan;
menig toen gerestaureerd objekt zou, nu
onderhanden genomen, er na restauratie be
paald anders uitzien. De gerestaureerde
panden van toen zijn daarom niet minder
waardevol, in tegendeel, zij dragen immers
ook weer een stempel van een bepaalde
tijdsperiode, zoals de huidige restauratie
een weerspiegeling zijn van de opvattingen
en denkbeelden van deze tijd. Wellicht zal
rond ons honderdjarig bestaan tegen de ach
tergrond van de dan geldende maatstaven
het oordeel uitgesproken worden over de
manier waarop wij thans ons restauratie
werk verrichten en zal blijken of wij het naar
de dan geldende opvattingen al dan niet
goed gedaan hebben.
Het oordeel dat in algemene zin uitgespro
ken is en in de toekomst stellig nog uitge
sproken zal worden over de door de tijden
heen gehanteerde aanpak van de restauraties
van monumenten zal de kem van de zaak
t.w. de gemotiveerde inzet tot het behoud
van waardevolle architektuur uit het verle
den, niet spoedig doen wankelen. De Ver
eniging Hendrick de Keyser, die zestig jaar
geleden voor dat doel is opgericht, zal dan
ook haar steen in het belang van de Neder
landse bouwkunst blijven bijdragen.*)
Ing. W. Raue,
Direkteur Vereniging Hendrick de Keyser
3. Deventer, Brink 47/Boterstraat 3; res
tauratie in voorbereiding
Foto: Rijksdienst voor de Monumentenzorg
*)Inmiddels ontvingen we het jaarverslag
over 1977, dat evenals vorige verslagen
veel belangwekkendst bevat. Nieuwe aan
winsten - in het afgelopen jaar - waren
Huidenstraat 19, Amsterdam, Rosmolen
straat 1-5, Hasselt, het voormalige raad
huis in Kuinre, Slotstraat 10, Culemborg
(Drostenhuis), Boterstraat 3, Deventer,
Brink 47, idem, en Molenstraat 109
(voorm. Tolkazerne) in Gorinchem.
140