GRAVE
Grave
voorbeeld voor herstel van een oude vestingstad
JtWERK
RN
De inkwartiering van vreemde, meestal
Hollandse soldaten, heeft ertoe geleid, dat
zich in de zestiende, zeventiende en acht
tiende eeuw binnen de vesting een bouwcul-
tuur heeft ontplooid, die nauw met de Hol
landse verbonden is, en die verder in de
omtrek onbekend is. Grave's geïsoleerde
ligging, zowel omdat de Maas elk jaar via
de Beerse Overlaat de gehele streek rond de
vesting onder water zette, als ook omdat de
vesting zichzelf binnen haar muren en
grachten opsloot om zich beter te kunnen
verdedigen, heeft ervoor gezorgd, dat de
Het is voor de kunsthistoricus altijd een groot geluk, wanneer een stad, na een tijd van
grote bloei en welvaart, plotseling geïsoleerd raakt en door economische teruggang
vervalt tot een derderangsplaats van slechts geringe betekenis. Een dergelijke stad
straalt altijd een bijzondere bekoring uit, omdat het stadsbeeld in zijn geheel bepaald
wordt door de cultuurperiode van die tijd, waarin de stad voor het laatst haar grote
bloei beleefde. Steden, die hun betekenis door de eeuwen heen hebben behouden,
verjongden vaak doorlopend hun gebouwenbestand en verloren daarmee hun oude
cultuurgoed.
Grave echter ademt nog de sfeer van vergane tijden. Deze stad, die vandaag slechts de
schamele eer ten deel valt, elke morgen bij het afroepen van de waterhoogten genoemd
te worden, genoot vroeger een veel grotere roem als vestingstad. En het is vooral deze
status, die het bijzondere karakter van Grave heeft bepaald.
ö-örfc
direkte omgeving nauwelijks invloed op de
stad had en dat er weinig veranderde. Zeker
toen de welvaart van de stadsbevolking in
de negentiende eeuw steeds meer terugliep
en tot overmaat van ramp het garnizoen in
1876 ook nog wegtrok. Grave verviel snel
tot een stadje waar veel armoede heerste. De
rijke huizen die door de aanwezigheid van
Hollands kapitaal en architecten vroeger
waren gebouwd, werden vaak uitgewoond
en verkrotten langzaam maar zeker. Deze
toestand heeft zo tot ongeveer 1960 ge
duurd. De algehele apathie, die in de zwaar
vervallen en ellendig ogende voormalige
De vesting Grave vóór de slechting
1 Bastion Blaauwkop
2 Bastion Harteaas
3 Bastion Kasteele
4 Bastion Oranje
5 Bastion Bekaf
Copie; get. L. Orval 1972
63
