II Eerste ontwerp voor ziekenhuis van A N. Godefroy III Oude Turfmarkt Binnengasthuisge- bied) met links het Allard Pierson museum; daarnaast het Bernardusinstituut. Situatie in 1951 Foto: Ton Koot IV De Oude Turfmarkt; links nog een deel van het Bernardusinstituut; rechts daarvan de nrs. 139-149 Foto: Ton Koot hoe een nieuw ziekenhuis gebouwd zou moeten worden. Daar de meningen betref fende de ideale ziekenhuisopzet te ver uit een liepen - één groot ziekenhuis of pavil- joenopzet - kon de noodzakelijke vernieu wing niet vanuit één centrale gedachte tot stand komen. Terwijl de discussie nog gaande was, begon men van 1868 af naar behoefte de bestaande gebouwen te vervan gen. Als eerste werd in 1871 de kraam vrouwen-inrichting Grimburgwal/Oude Turfmarkt van architect A. N. Godefroy onder verantwoordelijkheid van stadsarchi tect B. de Greef, voltooid, een gebouw met klassicistische trekken. Het langwerpige lage gebouw met het jaar tal 1875 onder de klok, werd eveneens door Godefroy ontworpen en wel in een door het maniërisme bepaalde neo-stijl. Links en rechts een poortje. De gebeeldhouwde figu ren van een zieke man en een vrouw van Jan van Logteren. De Heemschut-nota gaat dan verder: Een interessante onderbreking in het 19e eeuwse stadsgezicht, sterk bepaald door Godefroy, vormt het administratiege bouw/zuigelingenafdelingen van J. M. van der Mey (1913) in de stijl van de Amster damse School. De percelen aan de Oude Turfmarkt hebben van oudsher aan het klooster/ziekenhuis toebehoord, maar de daarop gebouwde ka pitale huizen werden verhuurd aan particu lieren De opmerkelijkste vormden een serie van negen 17e eeuwse huizen van de be roemde Vingboom op de plaats van het te genwoordige Allard Pierson museum (arch. W. A. Froger, gebouwd tussen 1865 en 1869; vroeger Ned. Bank; nu beschermd). Over de Kloveniersburgwal schrijft de Heemschut-nota o.a.: Tot in het begin van de 17e eeuw stond hier de stadsmuur, die tussen 1603 en 1611 vervangen werd door elf brede trapgevelhuizen. In 1787 werden deze huizen door stadsbouwmeester Abra ham van 't Hart onder één lijst gebracht, waarvan nog twee resten, nrs. 90 en 92, het laatste aanmerkelijk aangepast; beide be schermd. De aandacht wordt dan gevestigd op de nrs. 82 en 84, resp. in 1888 gebouwd als stads- en gasthuisapotheek en in 1881 gebouwd als modelapotheek en laborato rium der gezondheidsleer (in eclectische stijl) en vermoedelijk ontworpen door archi tect W. Springer; mogelijk was H. Legnyt de architect van de stadsapotheek. Deze en nog vele andere historische en bouwkundige bijzonderheden zijn in de nota te vinden. Voor het samenstellen van de nota is nogal wat literatuur geraadpleegd en werd medewerking verkregen van het Ge meentearchief- topografische atlas; drs. G. S. Hoogewoud. 25

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1978 | | pagina 13