heemschut
A™
Surprises
voet eanouo vw ftcmuKir en uvcsomppaukg schoonme»
Jaargang 54
no. 11/12-nov./dec. 1977
Maandelijkse uitgave
van de Bond Heemschut
Opgericht 1911
Beschermvrouwe
H.M. Koningin Juliana
Eindredacteur:
J.E. van der Wielen
Alle correspondentie betreffende de
redactie van het blad, richte men tot
het secretariaat van de Bond Heem
schut:
Korenmetershuis, N.Z. kolk 28,
Postbus 10525 - Postgiro 124326
Amsterdam 1, tel 22 52 92
Alle correspondentie betreffende ad
vertenties: B.V. 't Koggeschip,
Nieuwe Achtergracht 104, Postbus
1198, Amsterdam 4, tel. 22 97 21
HEEMSCHUT verschijnt
10 keer per jaar
Lidmaatschap:
individuele leden f. 40,—
mogenlijkheid van reductie
voor 65+en 25 f. 20,—
donateurs/niet indiv. leden f. 55,—
losse nummers (incl. porto) f. 3,40
Uit de inhoud:
Surprises pag. 190
Met sloop bedreigd pag, 191
Den Haag heeft
monumentenbureau pag. 192
Het kabinet van de
minister-president pag. 193
N.Z. Hollands Koffiehuis
op oude plaats pag. 201
Amersfoortse aan
tekeningen pag. 204
Strijd over „Broekhuizen" pag. 205
Monumenten en
monumentenzorg in de
Sovjet-Unie pag. 207
,Rhenens' stadhuis pag. 209
Op de lijst pag. 211
Nederland restaureert pag. 213
Heemschut in actie pag. 215
Omslag:
Het N.Z. Hollands Koffiehuis, zoals
het op de nieuwe plaats herbouwd
zou kunnen worden.
We leven in een turbulente wereld. Dit is
een nogal afgezaagde constatering. We zijn
ons daarvan bewustMaar er is wel reden bij
dit toch onomstreden feit stil te staan. Zeker
ter gelegenheid van de jaarwisseling. Wan
neer we achterom zien, is er in 1977 niet zo
heel veel gebeurd, waarover we ons kunnen
verheugen, tenminste niet in het kader van
het wereldbeeld. En evenmin zijn er teke
nen, dat 1978 een volledige ommekeer ten
goede zal brengen. Ten deze mogen we
echter wel onze hoop op verandering vesti
gen. En: in elk geval willen het bestuur van
de Bond Heemschut, de medewerkers op
het secretariaat, alsmede de redactie van dit
tijdschrift de leden en overige lezers een
voorspoedig Nieuwjaar wensen.
Het is zeker niet misplaatst deze wensen ook
op Heemschut te betrekken. Van onze bond
weten we in elk geval, dat zich veranderin
gen zullen voltrekken. Dr. Hoegen heeft
tijdens de Heemschutdag in Zuid-Limburg
aangekondigd zijn functie van voorzitter te
willen neerleggen. Zijn opvolger - wie dat
ook moge zijn - zal stellig een zware taak
wachten. Want de taak waarvoor onze bond
zich gesteld ziet, is nog onverminderd veel
omvattend. Het zit er zelfs in, dat Heem
schut op nog meer punten in de bres zal
moeten springen dan in het verleden. Meer
werk dus in 1978 voor onze bond. Vooral,
omdat het behoud van en de zorg voor ons
architectonisch erfgoed zaken zijn, die ve
len onder de druk der omstandigheden,
minder gewicht toekennen. Dat dit een o.i.
verkeerde instelling is, spreekt voor ons
vanzelf. Maar degenen, die het architecto
nisch erfgoed èn het landschapsschoon, dat
ons nog rest, ter harte gaan, zullen zich dus
met nog meer energie voor dat behoud en
die zorg moeten inspannen.
Het bestuur van Heemschut behoeft daartoe
geen aansporing en we geloven stellig, dat
voor zeer vele leden van onze bond het
zelfde geldt. Het is bepaald hartverwar
mend bij voortduring te mogen constateren
hoe groot het aantal onzer leden is, ook al
zijn zij niet met een functie binnen onze
organjsatie bekleed, dat monumentenzorg
niet louter als een liefhebberij beschouwt,
maar dat ook bereid is er zich daadwerkelijk
voor in te zetten. Bestuurders en technische
adviseurs ervaren zulks dagelijks. Van die
daadwerkelijke belangstelling geven ook
onze provinciale commissies ondubbelzin
nig blijk.
En als we in het voorgaande binnen onze
iiïmhtüïïmnCTm
bond veranderingen hebben aangekondigd,
dan zullen die zich, naar alle waarschijnlijk
heid ook bij de provinciale commissies gaan
voordoen. Op hetgeen er met betrekking tot
onze provinciale commissies zal gaan ge
beuren, kunnen we niet vooruitlopen. Plan
nen daartoe moeten worden uitgewerkt en
mogelijk kunnen die in het komende jaar
ook worden verwezenlijkt.
In 1977 kon het werk van de P.C.'s reeds
worden geactiveerd, maar decentralisatie
van de werkzaamheden van de bond lijkt
noodzakelijk. Organisatorisch zal er wel
licht een sterker beroep op de P.Cs worden
gedaan. Dat zou een goede zaak zijn, want
door hun bekendheid met de regio kunnen
zij vaak sneller optreden dan vanuit de
„centrale" in het Korenmetershuis in Am
sterdam. Ofschoon bestuur en secretariaat
zeker niet hebben te klagen over de hechte
banden met de „provincie", staat het voor
ons vast, dat de leden van de provinciale
commissies, dichter bij het vuur zittende,
nog nauwer banden hebben met de velen,
die bij monumentenzorg zijn betrokken.
Goede wil en ijver zijn in elk geval aanwe
zig. Daarover hebben we geen enkele twij
fel.
Meer werk staat ons dus op landelijk èn
provinciaal niveau te wachten. Behalve per
soonlijke inzet, zal dit ook (meer) geld kos
ten.
En dat laatste nu leden van de Bond Heem
schut is een tere aangelegenheid. In het
jongste verleden is enige keren een beroep
op de offervaardigheid van onze leden ge
daan. Het heeft het bestuur werkelijk
enorme voldoening geschonken, dat verre
weg de meeste leden aan onze oproep om
extra financiële steun ondubbelzinnig ge
hoor hebben gegeven. Het bestuur is zich er
echter van bewust, dat het de financiering
van het bondswerk niet op die 10.000 Ne
derlanders, die lid zijn van Heemschut al-
190