Heemschut in actie.
Bathem
Schoonhoven
Arnhem
Steenwijk
De Brink
De kleinschaligheid van de Brink in Bathem
dreigt te .worden aangetast als het plan tot
verbouwing van het café-bedrijf van de heer
W. Heuvelman doorgaat. Als de gemeente
de verbouwing toestaat zijn er geen redenen
meer om anderen een dergelijk verzoek te
weigeren. Aldus Heemschut in een brief aan
het gemeentebestuur van Bathem. In deze
brief wordt er de aandacht op gevestigddat
bij een andere verbouwing op de Brink wel
normen zijn gehanteerd, die'het karakter
van de kleinschaligheid bewaarden. Bo
vendien meende Heemschut er de aandacht
op te moeten vestigen, dat, indien de ver
bouwingsvergunning zou worden verleend,
men daarmee vooruit zou lopen op het kom-
plan, onderdeel Brink. Het beeld, dat men
in dit plan voor ogen heeft, zou dan wel tot
de onmogelijkheden gaan behoren.
Stadstuin.
Onze bond heeft zich tot de fa. Hondorff en
Braat B.V. gewend om zijn verontrusting
uit te spreken over het voornemen van dit
bedrijf de buitentuin achter de kloosterwal
te asfalteren om er een meer utilitaire func
tie aan te geven. Het gaat om een tuin met
een historische betekenis. In de Middel
eeuwen, zo heeft Heemschut het bedrijf
laten weten, lag rondom verscheidene ste
den tussen de verdedigingsmuren en de
stadsgracht nog een strook grond, waarop
groenten werden verbouwd. Ook stonden er
druivestokken. Later kregen vele van deze
tuinen meer het karakter van siertuin. De
tuin in Schoonhoven heeft een dergelijk ver
leden. De stadsmuur dateert uit de 14e eeuw
en sindsdien ligt er ook die tuin. Redenen
om het plan deze tuin te „verstenen", maar
beter niet te laten doorgaan.
Eusebiusbuitensingel
In een brief aan B. en W. van Arnhem is
Heemschut in de bres gesprongen voor de
gedeeltelijk nog gave rij panden aan de
Eusebiusbuitensingel. De negen gave pan
den zijn al aangewezen als beschermde mo
numenten. De desbetreffende panden vor
men een onderdeel van dé grote stadsuit
breiding, ontworpen door stadsarchitect H.
J. Heuvelink (1853 vastgesteld). Juist de
architectuur van deze uitbreiding bepaalt
nog steeds in belangrijke mate het gezicht
van Arnhem. De 19e eeuwse ruimtelijke
politiek van de gemeente heeft tot gevolg
gehad dat Arnhem een veel groter aantal
lijstgevelhuizen uit de jaren zestigen zeven
tig van de vorige eeuw kan tonen dan andere
Nederlandse steden. Dit type huizen zal,
volgens onze bond, in de toekomst worden
beschouwd als prototype van het 19e
eeuwse (burgerj-woonhuis Het resterende
(niet beschermde) deel van de singel vraagt
een grotere zorg dan tot nu toe met de gel
dende regelingen mogelijk is. Een van de
mogelijkheden: een versneld opstellen van
bestemmingsplannen met een conserver
ende strekking, waarbij de woonfunctie van
de panden behouden blijft ofwel wordt be
vorderd. Ook het plaatsen van de panden op
een gemeentelijke monumentenlijst biedt
perspectieven.
Stadhuis.
Heemschut heeft zich tot de Monumenten-
raad gewend met het verzoek het huis Rams
Woerthe aan de Gasthuislaan, thans in ge
bruik als gemeentehuis, tot beschermd mo
nument te laten verklaren. In zijn brief somt
de bond een zevental redenen op ter staving
van het verzoek. Huis, tuin en tuinaanleg
vormen nog een gaaf geheel. De weinige
veranderingen, die zijn aangebracht, heb
ben het karakter van het geheel niet aange
tast. Het huis dateert uit 1899 en is gebouwd
onder architectuur van J. C. van Gendt A.
L. -zn. en wel in de Art Nouveau-stijl. De
details van het bouwwerk, met name in de
natuurstenen versiering rond de ingangs
deur en het glas in lood erboven, getuigen
van een grote ambachtelijke aandacht juist
voor het detail. Dit blijkt trouwens ook uit
beide luifels, die van een sierlijke ijzeren
constructie zijn voorzien. En verder: een
gedeelte van het interieur met meubilair en
betimmering is nog uit de stichtingsperiode
aanwezig. In de keuken bevindt zich een
ijzeren ombouw boven de schouw. Hier lig
gen gekleurde tegels op de vloer. Ook zijn er
nog muurschilderingen met agrarische on
derwerpen, indertijd vervaardigd door Co
Bremen. De tuinaanleg, eveneens uit
1899,is van de bekende tuinarchitect Co-
pijn. Helaas zijn de kegelbaan, de volière en
het zomerhuisje verdwenen, maar het ka
rakter van de tuin als geheel, is alleszins de
moeite waard om mede onder de bescher
ming te worden gebracht. Heemschut zou
een en ander dus graag beschermd willen
zien.
Het gemeentehuis van Steenwijk, dat Heem
schut als beschermd monument aangemerkt
zou willen zien. Foto: Het Oversticht.
141
