Positief geluid uit
Amersfoort
Tenslotte noemde de heer Jessurun het te
recht, dat een groot deel van het initiatief
voor stadsvernieuwing in handen is gelegd
van de gemeentebesturen. Het is overigens
noodzakelijk en mogelijk dat de burgerij be
trokken wordt en blijft bij de stadsvernieu
wing. Dat betekent, dat een goede voorlich
ting gegeven moet worden over wat wel en
wat niet mogelijk is. Dat betekent, dat de
betrokken overheden goed op elkaar afge
stemde regelingen moeten hanteren. Dat be
tekent, dat commerciële belangen, op zich
zelf volstrekt verantwoord, duidelijk zicht
baar gemaakt moeten worden. Dat bete
kent, dat ambtenaren en ontwerpers niet
vandaag verloochenen wat zij gisteren als
het grootste ideaal propageerden.
Niet drammen
Dat betekent ook, dat de meerderheid reke-
Wanneer men bladerend in oude
Heemschut-nummers leest over het wqJ en
wee van de stad Amersfoort, dan komt de
gemeente er wat het monumentenbeleid be
treft bijzonder slecht af. In 1959 werd het
700-jarig bestaan van de stad op grootse
wijze gevierd, maar uit niets is in de daarop
volgende jaren gebleken dat de stad deze
hoogbejaarde leeftijd inderdaad ook respec
teerde.
Twee dieptepunten in het beleid zijn ge
weest het dempen van de buitensingel voor
het aanleggen van de Stadsring en het slo
pen van enkele muurhuizen ten behoeve van
een C&A gebouw aan de Langestraat.
Vooral over dit laatste is in het bijzonder van
de kant van Heemschut vergeefs protest
aangetekend. Om de aanblik vanuit de
Muurhuizen intact te laten heeft men aan
deze zijde van het gebouw de zijgevel van
een van de gesloopte muurhuizen gespaard,
zodat deze als camouflage voor het C&A
gebouw kon dienen. Het C&A gebouw
ning houdt met het belang van de minder
heid. Dat betekent, dat de minderheid niet
moet drammen. Dat betekent, dat het parti
culier initiatief zijn kansen moet blijven be
houden. Met goede wil van alle betrokke
nen, een goed instrumentarium, oprecht
vakmanschap, een goede benadering van de
historische en maatschappelijke essenties
van de nederzetting, voldoende financiële
middelen en een bestuurlijk beleid, dat meer
getuigt van visie dan van angst voor kritiek,
is behoud van de historische structuren in
het kader van stadsvernieuwing zeer wel
mogelijk, zo ongeveer besloot de heer Jes
surun zijn voordracht, waarin hij, zoals men
heeft gezien de puntjes duidelijk op de i's
heeft gezet.
v.d.W.
steekt echter wél nog een heel stuk boven de
dakgoot van het oude pand uit, zodat het
effect vergeleken kan worden met iemand
die een middeleeuws pak aanheeft dat veel
te krap zit.
Laat ik echter niet teveel het verleden opha
len, maar liever eens kijken hoe de zaken er
nu voorstaan. Een uiterst positief bericht is
dat de gemeente er bij het Rijk (dat wil
zeggen bij CRM en VRO) op heeft aange
drongen dat de binnenstad tot .beschermd
stadsgezicht" verklaard wordt.
Amersfoort's binnenstad geeft allesbehalve
een ongeschonden stadsbeeld te zien. De
muurhuizen zijn weliswaar grotendeels in
tact, maar voor het overige staan de monu
menten her en der verspreid, vaak tussen
zeer ontsierende winkels, garages en derge
lijke in. Nee, mijns inziens is het belangrijk
ste argument voor het „beschermd" verkla
ren van de binnenstad het feit dat de platte
grond nog vrijwel geheel ongeschonden is.
De oudste singels, de West-, Zuid- en We
verssingel en het Zand, kan men nog hele
maal rondwandelen. Ook aan de binnen
zijde van wat eens de stadsmuur was en wat
later de muurhuizen zijn geworden, is de
wandeling langs de hele cirkel nog moge
lijk. Binnen de singels zijn het vooral de
pleinen die de stad zo aantrekkelijk maken:
het O.L.- Vrouwekerkhof met de toren (in
de plaatselijke mond de „Lange Jan"), de
Hof met de St. Joriskerk, de Groenmarkt en
de Appelmarkt.
Wat mij echter bijzonder stoort is dat voor
de muurhuizen geen parkeerverbod geldt.
De breedte van de straat is zeer beperkt (ca.
5,5 mm), waardoor de talrijk geparkeerde
auto's verhoudingsgewijs erg opvallend
zijn. Op foto 1 is duidelijk te zien hoe het
glimmende blik een vrij uitzicht op enkele
muurhuizen met het beroemde Secretaris
huis en de Dieventoren wegneemt. Zou men
alle verkeer zonder meer verbieden, dan
wordt de straat wellicht een museum, maar
ik geloof dat indien bijvoorbeeld alleen be
zorgend verkeer toegelaten zou worden, het
aspekt van bedrijvigheid gewaarborgd
blijft. Hoewel elders eindelijk langzaam het
besef doordringt om de auto een mindere
mate van prioriteit te geven, is men in
Amersfoort nog niet zo ver gevorderd. In
Heemschut 1975, pag. 100 werd melding
gemaakt van enkele drastische doorbraken
en verbredingen, o.a. het doortrekken van
de Stationsstraat, waardoor het verkeer via
de aansluitende Molenstraat gemakkelijk de
binnenstad kon bereiken. Het bruggetje
over de Westsingel zou dan verbreed moe
ten worden. Ook waren er kwalijke plannen
ten aanzien van de Herenstraat en de
Nieuwstraat en voor de omgeving van de
Koppelpoort. Behalve het doortrekken van
de Stationsstraat zijn al deze plannen óf af
geketst óf op de lange baan geschoven, om
redenen van financiële aard, zo werd mij
door de gemeente medegedeeld. Hoewel de
reden er minder toe doet, had ik toch liever
gehoord dat men deze beslissingen geno
men had om het autoverkeer in het centrum
niet verder te willen stimuleren.
isgs. Nieuwbouw in de muurhuizen bij de
S—m Breesiraat. gezien vanaf de Weststngel.
