Middeleeuwse moppen
Grote Kerkstraat 46 in Leeuwarden is een
overblijfsel van de Keimpemastins, een
rechthoekig gebouw uit middeleeuwse
moppen opgetrokken. Het heeft thans in de
voorgevel grote vensters met 24-
ruitsschuiframen.
Van belang wegens oudheidkundige waarde
werden tot monument verklaard de door ri-
bloze kruisgewelven en tongewelven over
kluisde laat-middeleeuwse kelders van het
voormalige Huis van Harmeien (Harme
ien).
Het oorspronkelijk uit de 17e eeuw date
rende complex Oostkade 8 t/m 14 Oostkade
in Hellevoetsluis, maar later gewijzigd,
bleek ook waard te worden beschermd. In
de gang bevindt zich een getoogde door
gang op pilasters met in de boogzwikken
lofwerk, eind 17eeeuw.
Het monumentenbezit van Haarlem is met
een viertal objecten uitgebreid: Vissers
einde 49-51de voormalige meisjesschool
aan de Prins Hendrikstraat 1 (1883, naar een
ontwerp van de stadsarchitect Jacques
Leyn), de bakstenen vleugel, waarmee in
1661 het voormalige Magdalenaklooster
(sinds 1656 Armekinderenhuis) werd uitge
breid; gelegen aan Kinderhuisvest, hoek
Magdalenastraat; en verder de Kleine Haar
lemmersluis (18e eeuw; gedempt na de aan
leg van de grote sluis in 1898), van belang
als monument van techniek en uit een oog
punt van geschiedenis en waterbouwkunde.
Boerderijen
Het aantal aan de lijst toegevoegde boerde
rijen is de laatste maanden zó groot, dat we
ditmaal niet in details kunnen treden. We
volstaan met een opsomming: Voerendaal,
een gedeeltelijk gepleisterd vakwerkhuis
aan de Schoolstraat 23; het woongedeelte
van de 18e eeuwse boerderij aan de Molen
straat 123 te Helden; Molenkampstraat 1 te
Deil (omstreeks 1860); 19e eeuwse landar
beiderswoning, Buurtstraat 11 te Bame-
veld; de uit 1865 daterende boerderij aan de
Romienendijk 9 in Aalten; de kop-hals-
rompboerderij (1761) aan de Wieuwerd 67
in Wieuwerd; 18e eeuws pand Rechtestraat
146 in De Rijp; een oorspronkelijk uit 1645
daterend pand aan het Kerkplein 1 in Over-
zande; de 18e eeuwse boerderij van het
kop-hals-romp-type Oan a Slinke 1 in Oude
Leye; de monumentale stolphoeve uit 1857
aan Koningspade 31 in Hoogwoud; in Hee
renveen Harenspad 50 (le helft 19e eeuw);
landarbeiderswoning Tjerkebuoren 8 in
Drogeham; in Deume de boerderij aan
Haageind 17 (Noordbrabants langgevelty-
pe); in Ammerzoden de boerderij ,,De
Vriendschap" in Ammerzoden (le helft 19e
eeuw); de uit de 18e eeuw daterende boer
derij aan Overheicop 35 in Leerdam; de
grote boerderij ,,De Visschershoffstede"
uit het midden van de 19e eeuw, in Steende
ren; elf boerderijen in Vorden, gelegen aan
de Almenseweg, Baakseweg, Mosselse-
weg, Onsteinseweg, Strodijk, Wiersseral-
lee, Wildenborchseweg en Wilmerinkweg,
alle uit de 18e, resp. 19e eeuw; zes boerde
rijen in Heino, gelegen aan Bomweg, Ca
nadastraat, Kolkweg, Rozendaalseweg, Zu-
themerweg en Zwolseweg; zeven boerde
rijen e.d. in Raamsdonk, waarbij het
Fransch Nederduitsch Schoolhuis (1787)
aan de Molenstraat; de boerderij aan de Be-
renhoeksestraat 8-10 in Aalburg, een
dwarsdeeltype van de late Vlaamse schuur-
vorm; in Breda de boerderij van het langge-
veltype 18e eeuw of begin 19e eeuw) aan
de Raamschoorseweg 43; in Bodegraven de
„Knodsenburg"; het molenaarshuis uit
1865 Bij de Braak in Goor; de 19e eeuwse
boerderij Lebretshoeweg in Ede en in Bu-
rum een 19e eeuwse boerderij aan de Uithof
4. Ter afronding van de nieuwe aanwinsten;
het pand Voorstraat 15 in Kollum (1768) en
het pand Kerkstraat 3/3a in Bolsward met
een authentieke betimmering van Wagen
schot delen uit omstreeks 1600.
Bedrijf en techniek
In deze categorie kwamen op de lijst: de
achtkante houten poldermolen aan de Hit-
zemerweg in Achlum (19e eeuw); naast
Greate Buoren 2 in Weidum: gemetselde
hekpijlers met natuurstenen hoofdgestellen
en gekroonde gebeeldhouwde leeuwen (19e
eeuw); de Slaperssluis in Schoorl; de uit
1845 daterende ronde bakstenen korenmo
len in Dreumel; de Harsveldbrug, de in- en
uitlaat en de stenen loods bij de in- en uitlaat
Dinkel in het in 1885-1889 tussen Almelo
en de voormalige Pruisische grens aange
legde kanaal; het stoomgemaal bij Winscho
ten aan het Oostereinde (een vijzelstoom
gemaal gebouwd in 1878 en tenslotte de
houten duiventoren op palen (19e eeuw) in
Putten.
v.d.W.
Hellevoetsluis: Oostkade 8 - 16. Foto: Rijksdienst v.d. Monumentenzorg.