De 15e-eeuwse toren in Warmond
zicht van déze eerbiedwaardige laatgoti
sche stadsbasiliek, meesterwerk van drie
bouwmeester-geslachten Keldermans,
monumentaal middelpunt van de stad.
Eén troost is er: de opengevallen plaats
kan nu toebedeeld worden aan de par
keergarage waarvoor eerst het fraaie
huizenblok ten zuiden van de oude kerk
zou hebben moeten wijken"
4
Zo opent Kramer, al fantaserend, zijn arti
kel om te vervolgen: Hoe weinig denkbeel
dig deze toekomstdroom, nachtmerrie ei
genlijk is, bewijst wel het geval van de Pie
terskerk in Leiden. Zij is door de hervormde
gemeente aan haar lot overgelaten en nu
door universitaire en meer nog particuliere
initiatieven gered. Niet door de Staat.
In Ooy, een landelijk dorpje bij Nijme
gen, staat een kleine dorpskerk. Zij valt
niet op door bouwkundige waarde, maar
toch is dit gebouwtje een merkwaardige
uitzondering in de reeks dorpskerken,
waarvan er ogenschijnlijk nog genoeg
zijn. De kerkelijke functie heeft plaats
gemaakt voor een woonfunctie. Tot zo'n
goeie honderd jaar geleden was dit nog
een in gebruik zijnde hervormde kerk.
Toen werd het middenschip voor de pre
dikant omgebouwd tot woonhuis. De
kleine kapel aan de oostzijde is gesloten,
maar er bestaan plannen de kapel in de
zomer voor vakantiegangers in gebruik
te nemen. De kerk is gesplitst in twee
woningen. In het rechtergedeelte woont
al bijna dertig jaar een echtpaar.
In Warmond Zuid-Hollandstaat een
I5e-eeuwse toren met een oude paro
chiekerk. Van de kerk is slechts een
bouwval overgebleven. Sinds 1874. On
danks die situatie is de kerk toch nog
.zichtbaar"Van een kerkelijke functie
is allang geen sprake meer, en er is ook
geen andere functie meer aan te geven;
men kan het geheel slechts laten voor
wat het is. Kunsthistorische waarde?
Architectonische waarde? Nee, slechls-
en toch belangrijk - een historische
belevings- en herinneringswaarde, ver
sterkt door de rustige, fraaie, parkach
tige omgeving.
In Sybrandahuis niet ver van Dokkum,
staat een klein merkwaardig vroeg-
gotisch kerkje. Het is vrij onbekend,
maar zo uniek is zijn detaillering en door
de sfeer waarin het staat, dat je maar
hoopt dat er nooit iets mee zal gebeuren.
Laat het zo maar staan in die stilte, ver
scholen achter geboomte; in een omge
ving die niet is gestoffeerd met gefor
ceerd aangelegde paadjes en aange
harkte tuintjes. De kerkelijke functie
heeft in al die jaren niets ingeboet en de
waarde van de architectuur en de histo
rische plaatsgebondenheid zijn zo we
zenlijk en zo waarneembaar, dat je er
helemaal in gelooft.
