Boekbesprekingen
Prentjes van J. C. Luyken
H. D. Pfann te Amsterdam zond ons een
uiterst curieus boekje toe; curieus om twee
redenen. In de eerste plaats is het eigenlijk
geen boekje, maar een catalogus. In de
tweede plaats is het formaat van deze uit
gave ca. 8 bij 5 cm! Het bevat alle, naar
Nederlandse uitgaven nagegraveerde
beroepen-prentjes van J. en C. Luyken.
Pfann besloot tot deze uitgave nadat hij bij
het sorteren van oude beroepen-prentjes van
beide Luykens op een titelpagina uit 1695
stuitte. In het standaardwerk van P. van
Eeghen en J. Ph. v. d. Keilen over de Luy
kens komt deze titelpagina niet voor. De
kleindochter van P. van Eeghen, mej. dr. I.
H. van Eeghen schreef een instructieve in
leiding tot het boekje, dat één gld. kost.
De Alblasserwaard
Een bijzonder stuk Nederland schrijft - o.i.
terecht - mr. M. Vrolijk, commissaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland, in
het Ten geleide bij dit bijzonder fraai uitge
voerde boek. We kunnen over dit „bijzon
dere" een beetje oordelen, omdat we in de
mobilisatie-winter 1939-1940 heel wat ki
lometers in de Alblasserwaard hebben afge
legd en toen zeer onder de indruk zijn ge
komen van dit stuk puur Hollandse land
schap met menig oud stadje, waar gelukkig
nog vele monumenten bewaard zijn geble
ven. Het boekje is grotendeels geschreven
door en onder redactie van Jan Stout tot
stand gekomen. Stout is er geboren en hij
schrijft er poëtisch en met grote warmte
over. De verschillende aspecten van de Al
blasserwaard komen min of meer uitvoerig
aan de orde. Twee leden van de Tweede
Kamer, de heren Aantjes en Schakel kre
gen, evenals verschillende andere bewoners
van de Alblasserwaard de aandacht. De heer
Schakel schreef bovendien een eigen hoofd
stuk over het kerkelijk godsdienstig leven.
Het fors uitgegeven boek is rijkelijk met
merendeels voortreffelijke foto's geïllus
treerd. (Uitg. J. N. Voorhoeve, Den Haag)
Aan de dijk gezet
De milieugroep N.O. Veluwe, bezorgd
over de plannen tot dijkverzwaring langs de
Gelderse IJssel, heeft een boekje doen pu
bliceren om aan die bezorgdheid uiting te
geven. De noodzaak tot beveiliging door
dijken, trekt de milieugroep niet in twijfel,
wèl de voorgenomen wijze waarop. Daarbij
worden, volgens de milieugroep de land
schappelijke, sociale, natuurwetenschappe
lijke en recreatieve aspecten, naar te vrezen
valt, ernstig tekort gedaan. Met korte, bon
dige tekst en veel foto's tracht men duidelijk
te maken, waarom het in deze gaat. Een
bekoorlijk boekje over een bedreigd be
koorlijk landschap. Het is niet in de boek
handel verkrijgbaar, maar te bestellen door
overmaking van 10,- plus 2,25 porto
kosten op de Rabobank te Heerde, postgi-
ronr. 864083, t.n.v. Milieugroep N.O. Ve
luwe, reknr. 3265.34571. Het is technisch
goed gedrukt door drukkerij Hooiberg
B.V., Epe.
Molenspiegel
Molens mogen zich gelukkig nog steeds in
een grote belangstelling verheugen. Er is
over deze typische stoffering van het Neder
landse landschap veel geschreven. Tal van
boeken zijn er over verschenen en voorts is
er in krant en tijdschrift onnoemelijk veel
over geschreven. Uit deze publicaties heeft
A. Bicker Caarten een intressante bundel
samengesteld om aan te tonen wat de
schoonheid van de malende windmolens be
tekent en hoe levendig en boeiend die maal-
bedrijven zijn. Aan het einde van elke bij
drage is een korte biografie van de auteur
opgenomen. Het is niet allemaal actueel wat
in deze bundel is te vinden. De samensteller
ging bij de keuze soms vele tientallen jaren
terug, zoals uit de namen van sommige au
teurs blijkt: Multatuli, Henri Polak, H. W.
J. M. Keuls, Felix Timmermans en dr. Jac.
P. Thijsse. Iedere molen zingt zijn eigen lied
schreef dr. Thijsse. Daarvan getuigt dit
boek, dat rijk is geïllustreerd.
(Uitg. Europese Bibliotheek, Zaltbommel;
ƒ45,-)
Kleine monumentenatlas
Dit boek is een inventarisatie van het Neder
landse monumentenbestand. Om het te ka
rakteriseren kunnen we het best een deel van
het Woord vooraf van drs. G. P. van de
Ven, van het Geografisch Instituut te Nij
megen, hier overnemen. Hij schrijft: Voorop
stond het streven om het „milieu" van het
monument en daarmee de onderlinge sa
menhang van de monumenten te schetsen.
Dit komt niet alleen tot uitdrukking in het
begeleidende tekstgedeelte, maar ook in het
feit dat de monumenten zijn ingetekend op
plattegronden, die de situatie van het derde
kwart van de 19e eeuw weergeven.
De samensteller is drs. Arthur Steegh, die
niet minder dan 666 nederzettingen in kaart
bracht en deze ook kort, maar gedetailleerd
beschreef. De stof is wetenschappelijk be
handeld, maar belangstellenden in de mate
rie behoeven zich hierdoor niet te laten af
schrikken, want het is een zeer leesbaar
geheel geworden. Voor de totstandkoming
van deze atlas heeft drs. Steegh omvang
rijke research moeten plegen, voor welke
inspanning hem een woord van lof niet mag
worden onthouden. (Uitg. De Walburg
Pers, Zutphen; 27,50)
Alkmaar Monumentenstad
De dagbladen in de Kaasstad hebben in het
Monumentenjaar ruim aandacht geschon
ken aan het rijke monumentenbezit (354
officieel geregistreerde) in Alkmaar. Nu
zijn kranten veelal eendagsvliegen en dat is
soms wel eens jammer, omdat ze, zoals in
het onderhavige geval, stof bevatten, die het
bewaren waard is. Dat hebben het gemeen
tebestuur en de schrijver L. F. M. Landzaat
ingezien en daarom werd besloten deze do
cumentatie te bundelen tot een boek, dat 51
Alkmaarse monumenten behandelt. De
meeste hoofdstukken zijn van de hand van
de samensteller, maar er komen ook vier
bijdragen in voor van P. Verhoeven. Prof.
dr. ir. E. H. P. Cordfunke schreef een ar
cheologisch hoofdstuk. Een kort oriënte
rend hoofdstuk over bouwkunst completeert
het werk, dat bijzonder fraai geïllustreerd is
met foto's van J. Elsinga. Het formaat is
dusdanig, dat het op een wandeling door
deze historische stad meegenomen kan
worden. Men heeft dan een boeiende gids.
(Uitg. drukkerij Ter Burg B.V., Alkmaar;
18,25)
onder redactie van J. E. van der Wielen
,,De Leeuwenburg", uit Alkmaar Mo
numentenstad'
97
