Voorlichting aan
eigenaars monumenten
chem, Leeuwarden en Nieuwe Schans.
De Raad van State bracht het gevraagde
nadere advies uit, waarin o.m. wordt op
gemerkt, dat aan het pand door het nage
noeg geheel verdwijnen van de voor een
hoofdwachtgebouw typerende arcadenbo-
gen een zeer essentieel uiterlijk kenmerk
is ontnomen. De Raad van State bleek
het verder niet eens met de minister, dat
het ongedaan maken van de uitwendige
toevoegingen gemakkelijk te verwezenlij
ken zal zijn. Bij een eventueel uit- en in
wendig herstel zal in ieder geval de voor
dit gebouw belangrijke authenticiteit ver
loren zijn gegaan.
Historie niet doorslaggevend
Terzijde wordt opgemerkt, dat eerder
plaatsgehad hebbende verbouwingen zon
der toestemming zijn tot stand gebracht.
De Raad van State achtte overigens het
geen de minister ten aanzien van de his
torische betekenis van het pand had op
gemerkt, niet van doorslaggevende bete
kenis. Het feit, dat de Rijksoverheid het
pand omstreeks tien jaar geleden heeft
verkocht aan een particulier, versterkte de
Raad van State in zijn mening.
De minister bleek het opnieuw niet eens
met de argumentatie van het hoge colle-
hoofdwacht is in het kader van bezui
nigingsmaatregelen verkocht. Dit ge
schiedde in een periode in welke de uit
voering van de Monumentenwet nog in
de kinderschoenen stond, aldus de be
windsman.
Ofschoon oorspronkelijk van vroegere da
tum, is het pand Buitenhof 19 thans een
18e-eeuws pand, waarvan de gevel is af
gesloten door een in het midden even op
gebogen lijst en voorzien van een mid-
denrisaliet en lisenen op de hoeken. De
op de begane grond aanwezige arcade,
een veel voorkomende verschijningsvorm
bij hoofdwachten, is in de midden-risaliet
rondbogig en springt ten opzichte van de
risaliet vooruit; links en rechts is zij korf-
bogig met geprofileerde hardstenen berg
stenen. Het middenvenster heeft een
houten omlijsting en geeft toegang tot een
op drie consoles rustend balkon met
smeedijzeren hek. In de vensters een re
gelmatige roedenverdeling met 15 ruiten.
Boven de gevel rijst een schilddak op.
Mitsdien een goede vertegenwoordiger
van het type gevel van het genus hoofd
wacht, aldus de minister.
De argumentatie van de bewindsman
vermocht de Raad van State echter niet te
overtuigen, maar de minister hield voet
De Hoofdwacht, Buitenhof 19 te 's-Gra-
venhage
ge, er o.m. op wijzende, dat het Buiten
hof nog steeds een voorbeeld is van een
stadsgezicht in de zin van art. 1, sub e
van de Monumentenwet. Het feit, dat de
Rijksoverheid het pand indertijd verkocht
aan een particulier, noemde de minister
geen doorslaggevend argument. Het Rijk
is geen verzamelaar van monumenten. De de heer Hilders werd afgewezen.
bij stuk en zo kwam ondanks de bezwa
ren van de Raad van State het Koninklijk
Besluit tot stand,, waarbij het beroep van
We kunnen minister Van Doorn erkente
lijk zijn voor zijn strijd om behoud van
een o.i. inderdaad historisch monument
als de Haagse Hoofdwacht. Wat moet er
nu gebeuren? Het beste lijkt ons de voor
gevel van het gebouwtje zoveel mogelijk
in de oorspronkelijke vorm terug te bren
gen en het inwendige bijv. tot winkel te
verbouwen, een mogelijkheid, waartegen
de minister zich in beginsel niet zal ver
zetten.
v. d. W.
De Rijksdienst voor de Monumentenzorg
heeft een uitermate nuttig boekje in het licht
gegeven, in het bijzonder bestemd voor ei
genaren van beschermde monumenten. Zij
krijgen het boekje toegezonden, evenals alle
lagere publiekrechtelijke lichamen, die op
enigerlei wijze met monumentenzorg in de
ruimste zin van het woord te maken hebben.
Het boekje telt maar 47 bladzijden, waarvan
verscheidene nog met foto's zijn voorzien,
maar in deze beperkte omvang is niettemin
een schat van informatie verwerkt. Het
boekje begint met iets over monumenten
zorg te vertellen om vervolgens in het kort
uiteen te zetten wat de bemoeiingen van het
Rijk met de monumentenzorg inhoudt.
Daarna wordt iets meegedeeld over be
schermde stads- of dorpsgezichten. Uit
voerig wordt ingegaan op de diverse
subsidie-mogelijkheden bij restauratie.
Een volgend hoofdstuk is gewijd aan de
totstandkoming van de monumentenlijsten,
waarbij er op wordt gewezen, dat het niet
alleen om objecten van vóór 1850 kan gaan,
maar eveneens om de late 19e en de 20e-
eeuwse architectuur, inclusief industriële
bouwwerken. De mening, dat er aan een
monument niets mag worden veranderd,
neemt het boekje weg onder toevoeging van
informatie hoe te handelen als er iets moet
worden gewijzigd. Het vierde hoofdstukje
houdt zich bezig met subsidie en belasting
aftrek
Zoals gezegd een uiterst nuttige publicatie
voorde 40.000 eigenaren van monumenten,
die er goed aan doen het boekje te bewaren
om het in voorkomende gevallen te raadple
gen.
v.d.W.
89
