poort, tussen de beide vleugels in, bevindt
zich de kamer van de burgemeester. De
middeleeuwse achtervleugel is, evenals
trouwens het representatieve deel van het
gemeentehuis, van 1 juni tot 1 september
dagelijks en in andere maanden alleen op de
zondagen ter bezichtiging opengesteld. De
kelder is ingericht als taveerne voor de be
zoekers. De zalen op de hoofdverdieping
zijn aangekleed met passende antieke meu
belen, schilderijen, een gobelin enz. De
meeste van deze voorwerpen zijn in de loop
van de tijd aan de stichting voor dit doel
geschonken.
Museum
Buiten de zomermaanden kunnen deze
schijn kwam. Op de zolder van het kasteel
ligt zo nog 100 strekkende meter te wachten
om verder uitgezocht, en indien mogelijk
aan elkaar gelijmd te worden. In elf vitrines
zijn dé' meest opvallende vondsten opge
steld. Daarbij zijn enige stukken van grote
zeldzaamheid, zoals een bronzen schenk
kan van omstreeks 1400, die volgens des
kundigen de enige in ons land is waarvan
men de vindplaats kent; verder een 16e-
eeuwse kaarsenbak, waarvan er maar vijf in
Nederland bekend zijn en die van Ammer-
soyen de grootste is; fragmenten van in het
Duitse Siegburg vervaardigde drinkbekers
met het jaartal 1581 en het wapen van de
Van Arkels die op het kasteel woonden; een
prachtige gave vierkante wijnfles uit de 17e
ruimten gehuurd worden voor het houden
van vergaderingen, recepties, diners e.d.
De stichting heeft al verschillende aanvra
gen hiertoe ontvangen. De zalen op de bo
venverdieping zijn ingericht als museum,
dat in zijn soort uniek is in ons land en in zijn
omvang waarschijnlijk zelfs enig in de hele
wereld. Het museum is nl. uitsluitend ge
wijd aan de enorme collectie vondsten, die
bij het weer uitgraven van de gracht te voor
schijn is gekomen. Blijkbaar is de gracht in
het verleden nooit goed schoongemaakt,
zodat door zeer zorgvuldig graven en sorte
ren van de uitgekomen grond praktisch alles
wat tussen ruwweg 1380 en 1900, dat is dus
ruim vijf eeuwen, in de gracht is gegooid of
gevallen, kon worden geborgen.
Sommige fraaie stukken zijn nog helemaal
gaaf, maar de meeste voorwerpen zijn na
tuurlijk beschadigd. Intussen konden veel
voorwerpen worden gerestaureerd en hier
aan wordt nog steeds verder gewerkt. Een
tafel met allerhand scherven laat zien, hoe
een en ander uit de grachtbodem te voor-
Fragmenten van in het Duitse Siegburg ver
vaardigde drinkbekers met het jaartal I58i
en het wapen van de Van Arkels, en een
gave vierkante wijnfles uit de 17e eeuw met
het wapen van de Van Arkels in glas ge
stempeld.
eeuw met het wapen van de Van Arkels in
het glas gestempeld; twee zilveren zakne-
cessaires uit de 16e eeuw; vogelpotten
(nestkastjes van aardewerk) uit de 17e
eeuw; een koperen stijgbeugel van om
streeks 1500; een dito bijzonder fraai ruiter-
spoor uit de 16e eeuw.
Vrienden der Geldersche Kasteelen
De „Stichting Vrienden der Geldersche
Kasteelen" is vlak voorde oorlog in 1940
opgericht op initiatief van de toenmalige
Commissaris der Koningin in Gelderland,
mr. S. baron van Heemstra. De stichting is
in 1940 begonnen met het kasteel „Her-
nen" in het Land van Maas en Waal, dat
haar werd geschonken. Na de oorlog kwam
daar uit voormalig Duits bezit bij „de Can-
nenburch" te Vaassen, dat haar met het
24 ha grote park voor het symbolische be
drag van 1,- door de staat werd overge
dragen. Daarna volgde een hele reeks
nieuwe aanwinsten, waaronder nogal wat
kastelen met oorlogsschade. De belangrijk
ste zijn: „de Wijenburg" te Echteld, „de
Voorst" bij Eefde, „Wisch" bij Terborg,
„Ammersoyen", „Huis Aerdt" bij Lobith,
„Nederhemert", „Doorwerth" en nog on
langs „Waardenburg". Slechts in het geval
Ammersoyen is een normale koopprijs be
taald.
Gaat het om kastelen met landgoederen, dan
worden deze veelal gekocht door de „Stich
ting Het Geldersch Landschap'die met de
„Stichting Vrienden der Geldersche Kas
teelen" ten nauwste verbonden is en die dan
het beheer over die kastelen aan haarzuster-
stichting overlaat. Op deze wijze kwamen
o.a. ,,'t Velde" bij Wamsveld, „Landfort"
bij Gendringen en „de Kieftskamp" bij
Vorden onder haar beheer. Haar totale bezit
is nu tot twintig objecten gegroeid, en
daarmee is de stichting, die in 1940 in ons
land enig in haar soort was, uitgegroeid tot
de grootste particuliere kastelenbezitster op
het vasteland van Noordwest-Europa. Later
heeft zij tot voorbeeld gediend voor de op
richting van soortgelijke stichtingen in
Overijssel, Limburg en Utrecht.
In het vinden van bestemmingen is de stich
ting steeds goed geslaagd. Sommige kas
telen zijn nog particulier bewoond („Her-
nen", „Wisch", „Waardenburg",
„Kieftskamp" en „Landfort"), maar de
meeste lenen zich hier niet meer voor. Zo
heeft „Huis Aerdt" een bestemming als
polderdistrictshuis gekregen. „Door
werth" herbergt het Nederlands Jachtmu-
seum en het Airbomemuseum, terwijl in
„de Wijenburg" een kunsthandel is geves
tigd. „De Voorst" en ,,'t Velde" zijn
vergader- en opleidingscentra. Alleen „de
Cannenburch" en het oudste deel van Am
mersoyen heeft de stichting in eigen beheer
gehouden, beide met een bestemming als
museum. De Cannenburch is nu wegens
restauratie voor enige jaren gesloten.
49
