Boek
besprekingen
200 voorbeelden van Nederlandse bouw
kunst.
Als beheerder van populaire, maar tevens
zo verguisde monumenten viel deze eer ook
te beurt aan Vereeniging de Hollandsche
Molen.
De documentatie, bestudering en instand
houding van vestingwerken door de Stich
ting Menno van Coehoorn was aanleiding
deze organisatie op eenzelfde wijze te on
derscheiden.
Niet alleen reeds langer gevestigde instel
lingen als de Koninklijke Nederlandse Oud
heidkundige Bond en de Nederlandse Kas
telenstichting werden betrokken in de waar
dering van het Nationaal Comité, maar ook
recentere organisaties zoals de Stichting
Monumentenwacht Nederland en het Gilde
van Vrijwillige Molenaars.
Voor wat betreft offerzin en verantwoorde
lijkheidsgevoel was het Nationaal Comité
van mening dat de Bouw- en Restauratie
commissie der Nederlands Hervormde Kerk
een voorbeeld gesteld had. Haar financiëel
uitzonderlijk zware taak werd beloond met
de ook aan bovengenoemde instellingen
uitgereikte oorkonde en gedenkpenning.
Deze blijken van waardering vielen ook ten
deel aan het Prins Bemhard Fonds. Dit
fonds heeft zich bij uitstek verdienstelijk
gemaakt met haar financiële steun in zo vele
uiteenlopende gevallen.
Tot slot werd een dikwijls vergeten, naam
loos werkende groep, met algemene in
stemming voor het voetlicht gehaald, name
lijk de kosters en kosteressen. Zij werden
allen geëerd voor hun onnavolgbare bij
drage tot het behoud, in de drie organisaties
waarin zij verenigd zijn, de Vakgroep voor
Kosters KABO, de Federatie voor Kosters
bonden en de Protestants Christelijke Ver
eniging van Kosters in Nederland.
Het formele gedeelte van de bijeenkomst
werd afgesloten doordr. F. H. M. Grapper-
haus. Hij herinnerde de ongeveer 200 geno
digden aan de voorwaarden welke Prins
Claus gesteld had, alvorens het ere
voorzitterschap op zich te nemen.
Prins Claus had namelijk gesteld dat hij uit
sluitend mee wilde werken als er voor hem
een zinvolle taak weggelegd zou zijn. Nu
kwam dr. Grapperhaus hem bedanken voor
de wijze waarop de prins inhoud had gege
ven aan zijn functie.
De in feite nog lang niet afgeronde werk
zaamheden van het Nationaal Comité zullen
begin 1976 overgedragen worden aan de
Nationale Contactcommissie Monumen
tenbescherming.
De stemming tijdens het informele vervolg
op de slotbijeenkomst was duidelijk: We
moeten doorgaan met iets, dat nog maar nét
goed op gang gekomen is.
OVERDIEP
onder redactie van JE. van der Wielen
Groot Amsterdam Boek. Het komt niet
vaak voör, dat in Nederland een boek tege
lijk meteen Engelse „vertaling" verschijnt.
Het hier te bespreken boek is zo'n uitzon
dering. In feite is het niet juist te spreken
van een Engelse vertaling, want de originele
tekst is in het Engels geschreven en het is in
het Nederlands vertaald. De reden voor
deze omkering van feiten is, dat de schrijver
Jules B. Farbereen Amerikaanse journalist
is, die sinds 1962 in Amsterdam woont en
veel over ons land in Amerikaanse bladen,
als de New York Times, de International
Herald Tribune en The Christian Science
Monitor heeft gepubliceerd. Bovendien
staan er al enige boeken over Nederland op
de naam van Farber, die in 1965 de
Willem-de-Zwijgerprijs kreeg uit erkenning
voor de voortreffelijke wijze, waarop hij
met name het Amerikaanse volk over Ne
derland voorlicht. De originele titel van het
nieuwe boek van Farber luidt: Amsterdam,
city of the seventies.
Farber schreef op boeiende wijze de historie
van Amsterdam, althans een aantal aspecten
daarvan, waarbij hij zo nu en dan inhaakt op
de 20e eeuw. De verbinding van oud met
nieuw wordt voornamelijk door de veelal
prachtige foto's (verscheidene in kleur) ge
legd. Die verbinding komt overigens ook op
treffende manier tot uitdrukking door het
invoeren van tijdgenoten met wie hij ge
sprekken heeft gehad over Amsterdam en
haar bevolking. Zijn keuze van „gespreks
partners" is treffend, zoals uit de volgende,
niet volledige opsomming blijkt: Prinses
Beatrix, Prins Claus, Roel van Duyn, B. L.
Derjeu (een ras-Jordaner), de kunstenaar
Piet Clement, Jo Elsendoorn (Holland Fes
tival), architect H. J. Zantkuijl, jhr. M. N.
van Loon (een patriciër van de 20e eeuw),
de glazenwasser Hendricus Helgering, M.
H. Gans (de schrijver van o.m. het Memor-
boek), enz.
Deze opsomming geeft aan op welke wijze
Farber Amsterdam heeft benaderd. Het is
echter niet zo, dat hij alleen anderen aan het
woord laat. Integendeel hij is zelf diep in de
historie van onze hoofdstad gedoken en
geeft van deze merkwaardige stad een
uiterst boeiend beeld. Voor elke Nederlan
der een boek om te bezitten en de Engelse
uitgave lijkt ons uitermate geschikt om be
vriende relaties in het buitenland ten ge
schenke te geven. (Uitg. De Haan, Bussum;
Eng. editie: 49,50; Ned.: 19,50).
Amsterdam Burgerweeshuis. De Rijks
commissie voor de monumentenbeschrij
ving heeft ir. R. Meischke het eerste deel
over Amsterdam in de reeks Geïllustreerde
Beschrijving van de Monumenten van Ge
schiedenis en Kunst laten schrijven. Dit eer
ste deel is gewijd aan het Burgerweeshuis,
dat kortgeleden zo prachtig is gerestaureerd
en nu functioneert als Historisch Museum
van de hoofdstad. Het is een kostelijk en
kostbaar werk géworden, maar het histori
sche complex is zulks zeker waard. Het
grootste deel is gewijd aan de bouwgeschie
denis van het Burgerweeshuis, maar er is
een vrij lang hoofdstuk aan toegevoegd over
de huizen rondom het weeshuis, de huizen
dus aan de St. Luciensteeg en de Kalver-
straat, die aan de achterkant van het wees
huis grenzen. Bij het lezen van dit boek is
het duidelijk, dat er aan het schrijven ervan
omvangrijk archiefonderzoek is voorafge
gaan. Ir. Meischke had hierbij de bijstand
van mej. E. B. M. Lottman. Het boek bevat
veel (detail-)tekeningen en een schat aan
veelal bijzonder fraaie foto's. De prachtige
druk is van het Staatsdrukkerij- en uitgeve
rijbedrijf, dat aankondigt, dat in de reeks
nog zullen verschijnen uitgaven over het
Maagdenhuis, andere armen- en weeshui
zen, de Oude en de Nieuwe Kerk. Amster
dam Burgerweeshuis is een van de vele
boekwerken, die tijdens M 75 en het 700-
jarig bestaan van de hoofdstad zijn ver
schenen. Zo 't al'niet de kroon spant onder
deze omvangrijke collectie, dan is het toch
wel van heel bijzondere waarde. (Uitg.
Staatsuitgeverij, Den Haag; 79,-).
Verbeeld vertrouwen. Toen we in het
mei-nummer 1975 de jubileum-uitgave van
Bosch en Keuning, Baam: „Verbeeld ver
trouwen" bespraken, zeiden we het te be
treuren, dat dit prachtige boekwerk alleen
voor relaties bestemd was. Het verheugt ons
nu te vernemen, dat de uitgever voor de
aandrang uit brede kring is bezweken en
besloten heeft het boek ook in de verkoop te
brengen. Het boek, een prachtig brok ge
schiedenis van kerkbouw, omvat 300 fo
to's, waarvan 75 in kleur. Het is bij de
boekhandel verkrijgbaar voor 22,50; na 6
maart a.s.: 39,50.
