.s®
lTD w®
0
is
m-
'"1
(CqIcq
I
- 1
C3
O
CJ
Het is in deze tijd van het jaar druk in Willemstad. Erg druk. Maar de oude veste, uit
zijn isolement verlost door de Deltawerken, heeft dan ook de meest bezochte
passantenjachthaven van Nederland. Dat levert al dat zomers-bruisende vertier op. In
het geval van het gaaf bewaarde Willemstad is dat modern vertier, verpakt in een
historisch kader een combinatie die de bezoeker sterk aanspreekt. In Willemstad
kun je, zelfs in de drukte, weer eens even ademhalen gewoon omdat al die historie
om je heen, uitgedrukt in oude gevels aan straten-op-maat en omsloten door de
groene wallen, als iets vertrouwds op je afkomt. Het doet weldadig aan.
1
Willemstad (beschermd stadsgezicht) is r
met dit al geen levenloos historisch j
monument, maar een monument dat
sterker dan ooit wordt ervaren. In die
ervaring grijp je als vanzelf naar de ge
schiedenis die, in heel haar bewogenheid
en krijgsrumoer, het stadje heeft opgele
verd zoals je dat vandaag nog aantreft.
Het eerste jaartal is dan 1564 toen Wil
lemstad als „dorp van de Ruygenhil"
werd opgetrokken in de gelijknamige
polder, op een voormalig schorrengebied
langs het Hollandsch Diep. In 1582,
tijdens de Tachtigjarige Oorlog, kreeg
Willem van Oranje het gebied in handen
en hij besloot de strategische ligging
ervan uit te buiten, het dorp te omwallen
en er de naam Willemstad aan te geven.
Zoon Maurits, al evenzeer gei'nspireérd
om een steunpunt langs de scheepvaart
route van Holland naar Zeeland te bé
zitten, zette het werk aan Willemstad
voort en had er in 1586 van gemaakt wat
het nu nog is: een vesting in de vorm
van een zevenpuntige ster, met twee
bastions langs het water en vijf aan de
landzijde. Willemstad was toen al gar
nizoensstad en is dat gebleven tot 1926,
zij het dan dat de Duitsers in de Tweede
Wereldoorlog nog eens kwamen om er
zich te nestelen. Intussen blijft Prins
Maurits de figuur die toch wel sterk zijn
stempel op Willemstad heeft gedrukt.
Eigen huis
Zo maakte hij er niet alleen een bolwerk
van, maar hij stimuleerde ook de woning
bouw binnen de veste en gaf premies
voor de bouw van stenen huizen. Hij gaf
ook de aanzet tot de bouw van het oude
raadhuis aan de Haven, evenals een forse
stoot tot de bouw van de Koepelkerk (de
eerste achtvormige in ons land). Hij was
zelfs zó gecharmeerd van Willemstad dat
hij er zichzelf ook een huis bouwde: het
Princehof aan de hoe kan het anders
Hofstraat. Het wordt wel aangeduid als
jachtslot, maar heeft met het karakter
van een slot als zodanig eigenlijk niets te
maken. Het is, in opzet en presentatie,
primair een vorstelijk buitenhuis. Al
thans, dat is het nu weer. Dank zij een
grondige restauratie.
7. en 2. Zo heeft het Mauritshuis er ooit
ook nog eens uitgezien.
103