Boekennieuws
120 Het Nederlandse landschap
Het milieubeheer is niet meer enkel
één van de vele zaken die ons, dat
zijn wij allemaal, en dan ook allemaal,
bezighoudt. Er is een urgentie tot mi
lieubeheer: vergrote bevolkingsgroe
pen, dus nog meer mensen, die in een.
al sterk verontreinigd, enerverend en-
esthetisch vaak onaantrekkelijk stede
lijk milieu zijn komen te wonen. Meer
autobezit, gebonden aan meer vrije
tijd, waardoor meer van dat autobezit
gebruik gemaakt wordt. Bovendien
dreigt de uit onze technische bescha
ving voortvloeiende vergiftiging van
ons natuurlijk milieu door afvalstoffen,
bestrijdingsmiddelen, e.d. langzamer
hand tot catastrofale gevolgen te lei
den.
Welke stoffen richten schade aan bij
luchtverontreiniging
1. Zwaveldioxyde (SO2), dat vooral
vrijkomt bij verbranding van steen
kool en aardolie en veel schade toe
brengt aan de plantengroei, maar ook
de gezondheid van mens en dier be
dreigt.
2. Fluorwaterstof (HF) in de lucht ge
bracht door de staal-, aluminium-, su
perfosfaat-, emaille-, glas- en kerami
sche industrie. Van vee dat met fluor
besmet gras eet, blijken het beender-
gestel en het gebit te worden aange
tast.
3. Zinkoxyde waar uiteindelijk iedere
plantengroei voor wijkt.
4. Loodverbindingen, die in uitlaat
gassen voorkomen, schadelijk voor
plant en dier.
5. Stikstofoxyde, dat eveneens in uit
laatgassen voorkomt.
6. Ethyleen, dat ook al een bestand
deel van de uitlaatgassen is.
7. Peroxy-acetylnitraat (PAN), dat on
der invloed van het zonlicht uit de in
uitlaatgassen voorkomende stikstof-
oxyden en koolwaterstoffen ontstaat
en dat bij sommige planten verbran
dingsverschijnselen veroorzaakt.
8. Ozon (O3) dat bij deze reactie vrij
komt en vrijwel alle organismen kan
schaden.
Maar behalve de verontreiniging van
de lucht neemt ook die van het water
de laatste tijd ernstige vormen aan.
Dit zijn enkele facetten, die dr. H. A.
Visscher aanroert in zijn boek „Het
Nederlandse Landschap", waaraan hij
toevoegt: een typologie ten behoeve
van het milieubeheer.
Na een inleiding, waarin hij het doel
van het milieubeheer toelicht en be
langwekkende vraagstukken aanvoert,
zoals die van de ruilverkaveling, na
tuurbeschermingseducatie, de nood
zaak tot inventarisatie, neemt hij de
natuurlijke en de cultuurlijke gesteld
heid van ons land onder handen. Bij
de laatste komt de differentiatie in de
ontwikkeling van het cultuurlandschap
aan de orde in de diverse belangrijke
gebieden die ons land kent. Kortom
de problematiek van de Nederlandse
natuurbescherming wordt.aan de orde
gesteld, de natuurlijke gesteldheid
van het Nederlandse landschap en de
invloed van de mens daarop. In de
typologie van het Nederlandse land
schap geeft de schrijver aanduidingen
van de elementen dié bescherming
verdienen. Een boek dus, waarvan de
inhoud ons allen raakt en daarom
onze volle aandacht verdient. Het
werd uitgegeven bij Het Spectrum
N.V. Utrecht/Antwerpen als Aula Pa
perback en kost ƒ12,50.
Ameland, door Hans Bakker.
Een bijzonder aantrekkelijk geschre
ven, informatief boekje. Gezien de
sterke ontwikkeling van hét toerisme
op Ameland met zijn 3000 inwoners
en capaciteit van 15.430 slaapplaat
sen, en gezien .de invloed, die dit op
het zeer eigen gedragspatroon en
het uiterlijk van Ameland heeft uit
geoefend, durft men dit boekje haast
niet aan te bevelen. Dat zou toch
onjuist zijn. Het is een voortreffelijke,
goed geïnformeerde gids, plezierig
uitgegeven door Knoop en Niemeyer
te Haren. Triangelreeks, ƒ10,50.
De Vecht, door Piet Terlouw.
De Vecht is beter waard dan dit
compilatiewerkje, waarin verouderde
gegevens dit door de uitgever zo
fleurig verzorgde boekje ontsieren.
Zelfs als de schrijver zich tot kin
deren zou richten, zoals de toon en
inhoud de schijn daarvan geven, dan
had men toch nog mogen verwach
ten, dat de schrijver zich degelijker
op de hoogte zou stellen van de fei
ten nu. Een gemiste kans helaas.
Uitgave als voren.
De Prakkehof, Meppen-Zweeloo (Dr.)
door prof. dr. H. J. Prakke.
Het verhaal van de drie eeuwen oude
en gerestaureerde boerderij, die de
schrijver tot woonstee dient, is op
familiale wijze weergegeven. Vele
toegewijde heemschutters komt men
in dit restauratieproces tegen, die
mede bijdroegen tot de Saksische
boerderjj, zoals die er nu bijstaat.
Dat zijn o.m. burgemeester Greebe,
G. C. Helbers, A. Bogtman, de fa.
Tichelaar, vele kunstenaars uit de om
geving en uiteraard mevrouw en prof.
Prakke zelf.
Een waardevol boekje, dat stimuleert
om Meppen en de gehele streek van
de gemeente Zweeloo te gaan be
zoeken.
Uitgave Kon. Van Gorcum Comp.
N.V. Prijs ƒ4,50.
Termen en begrippen in de bouw
kunst door Koch/Kotting.
W. Koch's Kleine Stilkunde der Bau-
kunst werd door G. Kotting voor Ne
derland bewerkt. Het boekje wil een
ieder, die zich met historische bouw
kunst bezig houdt, vertrouwd maken
met de meest gebruikte termen en
begrippen. Dat gebeurt door een alfa
betische opsomming en beschrijving
der vaktermen, geïllustreerd door dui
delijke, prettige afbeeldingen, vooral
tekeningen. Een waardevol werkje,
dat door de N.V. Uitgeversmaatschap
pij Kosmos voor 14,50 in de handel
is gébracht.
Alkmaars Jaarboekje 1971.
In 7de jaargang verscheen dit jaar
boekje dat alle Alkmaarders alleen al
zal aanspreken om zijn Facta Alkma-
riensia 1971, om van de oud-Alkmaar-
ders maar niet te spreken.. Het is niet
minder aantrekkelijk om de bron van
gegevens uit Alkmaars rijke verleden
in de Romeinse tijd, Renaud's op
gravingsbeschouwing over de Nieuw-