De Nieuwe Kerk in Den Haag
Een van de mooiste kerkgebouwen in
Den Haag is ongetwijfeld de Nieuwe
Kerk aan het Spui, waarvoor in 1650
de bouwmeester Norwits tekende. Al
verscheidene jaren is deze kerk niet
meer voor godsdienstoefeningen in
gebruik, in de eerste plaats als gevolg
van de ontvolking van de binnenstad,
maar ook en vooral omdat het gebouw
ernstig door de tand des tijds was
aangetast. En zoals het met vele oude
kerkgebouwen gaat, de eigenaresse, in
dit geval de Ned. Hervormde gemeen
te. zag geen kans de dringend nodige
restauratie tot stand te brengen. Hage
naars, die anders nogal eens on
verschillig staan tegenover het behoud
van oud cultuurbezit, hadden in dit ge
val met de situatie geen vrede. Er
kwam een stichting Nieuwe Kerk tot
stand, die het gebouw in erfpacht van
de Ned. Hervormde Gemeente kreeg
en deze stichting nam op zich de kerk
te restaureren. Men deed een beroep
op de burgérij, Rijk, Provincie en Ge
meente sprongen "bij en zo kon enkele
jaren geleden met de restauratie een
aanvang worden gemaakt. Als alles
naar wens verloopt kan het herstel
werk eind 1974 voltooid zijn. Dan zul
len de kosten van restauratie zo'n ne
gen miljoen gld. hebben gekost, waar
aan op het ogenblik tussen de vijf en
acht ton ontbreken. Natuurlijk hoopt
het stichtingsbestuur dit bedrag alsnog
bijeen te kunnen brengen.
Negen miljoen gld. is zelfs in deze tijd
een fiks bedrag voor een restauratie
van een monument, maar het is wél
besteed. Die negen miljoen steken
overigens wel schril af tegen de
f441.640 d.ie in 1650 de bouw van de
Nieuwe Kerk kostte.
Intussen heëft de Nieuwe Kerk niet
alleen als restauratie-object de laatste
tijd belangstelling gevraagd. De plaats
in het stadsbeeld heeft enige jaren
eveneens aandacht gevraagd. De
Nieuwe Kerk bevindt zich binnen een
bestemmingsplan, waarover veel te
doen is geweest en waarvan alle pro
blemen nog steeds niet zijn opgelost.
Het kerkgebouw was intussen ook niet
los te denken van de plannen tot we
deropbouw van het zgn. Spuikwartier,
dat eens bekend was als het Nervi-
project, dat, zoals bekend ter ziele is.
Daarvoor in de plaats kwam een plan
van de gemeente: Nieuwe Hout. Reeds
in de eerste aanzet van dit laatste plan
werd - terecht - rekening gehouden
met de plaats, die de Nieuwe Kerk in
het stadsbeeld inneemt. Men zag in,
dat de hoge gebouwen in de Nieuwe
Hout geen schade zouden mogen
doen aan het zicht op de Nieuwe Kerk.
In een later stadium is men zelfs nog
een stap verder gegaan en zijn de
nieuwe gebouwen - ministeries - iets
verder terug geprojecteerd, zodat de
afstand tussen deze en de Nieuwe
Kerk nog groter is geworden. De prak
tijk zal aantonen in hoeverre men in
deze opzet is geslaagd.
Architect van de restauratie is de heer
Ph. Bolt, die al menige kerkrestauratie
op zijn naam heeft staan. De tech
nische uitvoering is in handen van het
Delftse aannemingsbedrijf Huurman.
Het werk is begonnen bij de kap. Bij
een grondig onderzoek bleek, dat de
kapconstructie nog in goede staat ver
keerde. Omdat het nog steeds mogelijk
was, dat de in 1880 aangebrachte welf-
Een deel van de ramen is reeds gerestau
reerd.
