Overigens had het oude plan wel degelijk impliciete, niet-uitgesproken doelstellingen. Maar daar schuilt dan ook één van de grote gevaren. Doen alsof het om ,technisch-de-beste-oplos- sing' gaat en tegelijkertijd toch een maatschappijkeuze doen." Als ergens duidelijk wordt, dat ruimtelij ke ordening politiek bedrijven is, dan is het wel op het terrein van de bin nenstadplanning. Elke bestuurder en geëngageerde burger van een stad met binnenstadsproblemen, weet hier tegenwoordig van mee te praten. Van daar dat er zoveel buitenparlementaire actiegroepen ontstaan, opgericht door verontruste burgers, die de onleefbaar heid van hun stadsmilieu wensen te bestrijden. De makelaars-planologie heeft een grote uitverkoop van bin nenstadswoningen en middenstands- bedrijven veroorzaakt. Verouderde ste- debouwkundige opvattingen hebben de ontmenging der functies eerder be vorderd dan tegengegaan. Men splitst in die theorie nl. het bin- nenstadsgebied op in een stuk „wo nen" en een stuk „werken", een stuk „recreatie", een stuk „onderwijs", een stuk „verkeer", enz. Een opvatting stammende uit 1928 geformuleerd door het toenmalige C.I.A.M.-congres. En dat terwijl men al jarenlang weet, dat het hoofdelement van binnen stadsleven juist het, ambiance-effect is, als gevolg van de vervlechting en ver wevenheid der diverse functies. Het theater en de bioscoop is erbij nodig en omgekeerd. Grote monoculturen slaan het leven in de binnenstad dood. In Groningen kan dit het best gedemonstreerd worden door het zuidelijke gedeelte van de Herestraat, oorspronkelijk de pleinvor- mige verwijding vlak achter de oudste stadspoort. Daar was voor de oorlog één der cen tra van het binnenstadsleven, met zijn terrassen van hotel Frigge, hotel Baulig, tearoom Indië, sigarenmagazijn-kaart verkoop Homan, bioscoop Frigge, restaurant De Faun en C. A. De bioscoop is verdwenen, hotel Frig ge is teruggedrongen naar de 1e ver dieping, de begane grond is met de bioscoop één en al C. A„ terwijl op de hoek van de Carolieweg achter een enorme, nieuwe natuursteengevel de Hema schuilgaat. De pluriformiteit van weleer werd verdrongen door de mo nocultuur van twee warenhuizen. Een ander voorbeeld is het Zuiderdiep. Oorspronkelijk in 1613/'37 gegraven als een verbindingskanaal voor de scheepvaart, met los- en laadkaden, in de 19e eeuw gedempt om als avenue of boulevard te gaan fungeren, bezet met een dubbele bomenrij en ventwe- gen, in onze dagen bevorderd tot city- verdeelring, een 35 meter brede asfalt- baan, alsof er vliegtuigen moeten lan den; komende van nergens, gaande naar niets, voor verkeersdoorstroming gestremd door een 5-tal stoplicht installaties. Voor de voetganger te breed en te gevaarlijk om over te ste ken; de doodsteek voor het gezellig winkelen langs de vele antiekzaken, wegens gebrek aan menselijke maat en schaal. Kortom een hopeloze en waardeloze manier van planologie, die momenteel schreeuwt om een herstructurering, waarvoor wethouder Van den Berg reeds opdracht gaf aan de dienst Stadsontwikkeling en Volkshuisves ting. Waarom eigenlijk niet weer de gracht gegraven, met bomen op de kaden, waarmee in één keer alle problemen van verkeersscheiding, maat, schaal en aankleding zijn opgelost? Boven beschreven ellende is het ge volg van de technologische opvatting, dat verkeer doel is in plaats van middel. Verkeer in de vorm van autoverkeer dreigt een zó grote omvang aan te nemen, dat verkeren, de eigenlijke functie van de straat, er onmogelijk door wordt. Om de binnenstad per auto te berei ken, breekt men de stad af. De grote fout is geweest, dat men alleen oog had voor de „geprivile gieerde" groep van autobezitters en dat men daarvoor elke prijs, elke weg- verbreding, elke doorbraak over had, op kosten van de niet-auto-bezittende meerderheid. Merkwaardig dat men niet het open baar vervoer principieel als enig middel wilde zien, dat twee doelstellingen kan verenigen, nl. a. uitgaan van het unieke karakter van de binnenstads-structuur en b. een voor iedereen zo optimaal mo gelijke bereikbaarheid. Steeds hinkt ons denken achter de technologie aan. De zuidelijke binnenstadsschil van Gronin gen - aan de rechterkant van de city af gesneden door de autostrada Het Zuider diep links de fraaie laat 19? eeuwse singels welke reeds meer dan een jaar auto-vrij gemaakt zijn, waardoor de grasvelden en de bomen gespaard blijven

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1973 | | pagina 12