i
Stichting Aristoteles
opgericht
i
Doel: oorspronkelijk binnenstadbewoners
in gerestaureerde panden te laten blijven wonen
46
Onder de Amsterdamse burgerij zijn er
gelukkig velen, die het behoud van de
oude binnenstad ter harte gaat. De
hoofdstad kent verscheidene particu
liere instellingen, die zich met restaura
tie-activiteiten bezig houden. De
Amsterdamse Maatschappij tot Stads
herstel N.V. neemt vooral de restaura
tie van erg bouwvallige panden en het
opvullen van gaten voor haar rekening.
De vereniging Hendrick de Keyser, de
oudste vereniging op dit gebied, stelt
de architectonische vormgeving, zowel
in- als uitwendig, als eerste doel, waar
door vooral uit architectuur-historisch
oogpunt waardevolle panden worden
behouden. Hendrick de Keyser tracht
bij de verhuring van een pand de
bestemming aan te passen aan de ori
ginele ruimtelijke indeling ervan.
De Stichting Diogenes heeft zich naast
de doelstelling om panden te restaure
ren ook voor de opgave gesteld huis
vesting te creëren voor kunstenaars.
Zij verwerft en restaureert panden in
die delen van Amsterdam, die een nog
onvoldoende zelfregenerende werking
hebben en die daarom voor de particu-
Lindengracht 49-53, toestand begin 1973.
Foto M. Brinkgreve, Amsterdam
liere eigenaar of belegger nog weinig
aantrekkingskracht bezitten.
Kapitaalkrachtigen
Intussen zijn er ook particulieren die
oude panden restaureren, maar hierbij
gaat het wel voornamelijk om kapitaal
krachtige personen, die de restauratie
ter hand nemen om zelf in zo'n pand te
gaan wonen.
Er is echter ook een grote groep van
minderdraagkrachtige particulieren, die
hetzij zelf in de binnenstad een flat
willen bewonen, hetzij een bijdrage
willen verlenen aan de restauratie van
panden op beleggingsbasis. Hierbij
doet zich evenwel het probleem voor,
dat particulieren dikwijls onbekend zijn
met de aan restauratie verbonden risi
co's, en dat de restauratie van een wat
groter pand de draagkracht van de
meeste particulieren ver te boven gaat.
Bovendien is gebleken, dat de restau
ratie van één pand door verschillende
particulieren tezamen, welke restaura
tie de Bond van Monumenteneigena
ren „Levend Monument" op gang
trachtte te brengen, op grote prak
tische bezwaren te stuiten in verband
met het ontbreken van een coördine
rend apparaat.
Om deze groep particulieren in staat te
stellen hun bijdrage aan de restauratie
van de Amsterdamse binnenstad te
verlenen en om tevens via particuliere
bijdragen de mogelijkheid te scheppen
dé oórspronkelijke binnenstadbewo
ners tegen betaalbare huren in ge
restaureerde panden te laten blijven
wonen, heeft de stichting Diogenes de
stichting Aristoteles opgericht.
Deze stichting heeft ten doel het be
heren en administreren van de haar in
juridisch eigendom toebehorende za
ken, vermeld in een register van monu
menten of behorende tot een be
schermd stads- of dorpsgezicht, onder
zodanige voorwaarden, dat de econo
mische belangen terzake geheel bij
derden berusten, alsmede het in rechte
vertegenwoordigen van deze econo
mische eigenaren. Door deze splitsing
van juridische en economische eigen
dom tracht de nieuwe stichting te be
werkstelligen, dat door een groot aan
tal relatief kleine bedragen uit particu
liere bron geld bijeen wordt gebracht
om de woonfunctie in de binnenstad te
versterken door middel van monumen
tenzorg.
Twee soorten projecten
De stichting Aristoteles kent twee
soorten restauratieprojecten: beleg
gingsprojecten en zelfbewoningspro-
jecten. In beleggingsprojecten worden
de woningen óf in overleg met de
gemeente toegewezen óf zij blijven
bewoond door de oorspronkelijke
huurders. Een zelfbewoningsproject is
een pand of een groep van panden,
waarin een ieder, die daarin investeert
na de restauratie een woning ter
beschikking krijgt.
Het kapitaal voor de beleggingspanden
wordt bijeengebracht door particuliere
belangstellenden in participaties van
f 2500 of een veelvoud daarvan. Dege-
né, die in aanmerking wenst te komen
voor een zelfbewoningsproject, neemt
tevens voor ca. tien pet. van het be
drag, dat hij aan zijn eigen woning ten
koste legt, deel in een beleggingspro
ject van de stichting. Door de verplich
te deelneming in beleggingsobjecten
van mensen, die via Aristoteles een
behoorlijk bedrag willen betalen voor
een eigen gerestaureerde woning
wordt een kapitaalstroom gecreëerd
voor het herstel van woonhuismonu
menten ten behoeve van de oorspron
kelijke dan wel in overleg met de ge
meente aan te wijzen nieuwe bewo
ners. De koppeling van zelfbewonings-
aan beleggingsobjecten garandeert
met de verdere ontwikkeling van
eerstgenoemde categorie een gestage
voeding van deze stroom. Bovendien
blijken er vele binnenstadliefhebbers te
zijn, die, zonder voor zichzelf een wo
ning te willen hebben, bereid zijn om
een of meer participaties van f 2500 te
nemen.
Gemeentesteun
Bij de opzet van Aristoteles is aanslui
ting gezocht bij de structuur van de
coöperatieve flatexploitatieverenigin-
gen.
Het gemeentebestuur van Amsterdam
heeft zijn steun aan de stichting Aristo
teles reeds toegezegd door de stich
ting als monumentenrestaurerende
instelling te beschouwen. Verzoeken
om toekenning van subsidie in de
restauratiekosten zal de gemeente ho
noreren met een percentage van der
tig. Eveneens is de medewerking van
de Staatssecretaris van CRM in deze
verkregen.
De stichting Aristoteles heeft bereids
enige panden aan de Lindengracht in
haar juridisch bezit. Lindengracht 12 is
al gerestaureerd.
