L
Woudrichem kreeg visserij-museum
koming aan eigenaars van cultuur
monumenten verwees de staats
secretaris naar het antwoord van zijn
ambtgenoot van Financiën op schrif
telijke vragen van enige kamerleden.
In dat antwoord deelde de staats
secretaris van Financiën mee, dat er
twijfel is ontstaan over de eerder in
uitzicht gestelde oplossing voor de
heffing van de inkomstenbelasting
over de als monument aangewezen
eigen woningen, die zich bevinden
op een landgoed in de zin van de
Natuurschoonwet 1928.
In antwoord op schriftelijke vragen
van enige Tweede Kamerleden over
het kappen van bomen langs door
gaande wegen, heeft de minister van
Verkeer en Waterstaat als zijn stand
punt gëgeven, dat tegen de aanwe
zigheid van bomen langs de weg uit
een oogpunt van verkeersveiligheid
in het algemeen geen bezwaar be
hoeft te bestaan, mits aan de plaats
van de bomen t.o.v. de wegrand zorg
vuldig aandacht is geschonken dan
wel de nodige beveiligingsmaatrege
len zijn getroffen. De minister acht
de mogelijkheid niet uitgesloten dat
onder bepaalde omstandigheden
gelet op de landschappelijke en (of)
natuurwetenschappelijke waarde van
de wegbeplanting de voorkeur zou
kunnen worden gegeven aan een op
lossing, waarbij de beplanting wordt
gespaard, bijv. door het aanleggen
van een nieuwe (evenwijdig lopende)
weg.
Janus de veerman - bij de burgerlijke
stand: Baks - is als grondlegger te
beschouwen van het op 25 mei jl. in
Woudrichem geopende visserij-mu
seum. Janus is namelijk enkele jaren
geleden begonnen met het verzame
len van allerlei materiaal betrekking
hebbende op de tot de historie beho
rende zalmvisserij, eens een belang
rijke bron van inkomen voor de in
woners van Woudrichem.
De Rijnzalm is verdwenen, voorname
lijk als gevolg van de watervervuiling.
Er gaat een verhaal ons door een in
woner van Woudrichem verteld, maar
we hadden het ook al eens tijdens
onze jeugd horen vertellen, dat
dienstboden in plaatsen in de omtrek
als voorwaarde voor indiensttreding
stelden, dat ze niet meer dan twee
maal in de week zalm wilden eten.
Helemaal waarschijnlijk is dit verhaal
niet, want zalm is altijd een dure lek
kernij geweest. De grafelijke toltarie
ven waren hoog om de zalm niet tot
volksvoedsel te doen worden.
De visserij op zalm geschiedde met
de zgn. zalmzegen; deze werd van
de oever uitgezet en met een bocht
door de rivier getrokken totdat beide
einden weer bij elkaar kwamen en
de vis ingehaald kon worden. De
Woudrichemse vissers maakten hier
bij gebruik van een speciaal gecon
strueerd vlot, galg genaamd. De ze
gen werd met mankracht door de
galg opgehaald. Omdat er op de
Waal een krachtige stroom stond,
kon de galg alleen met behulp van
een sleepboot worden verplaatst. Het
uitzetten van de zalmzegen geschied
de met een roeiboot.
Deze technische gegevens zijn nu te
rug te vinden in het visserijmuseum,
dat is ondergebracht in het ruime
portaal van de toren van de Grote
Kerk. In samenwerking met het ge
meentebestuur van Woudrichem is
voor het beheer van het museum een
stichting opgericht, waarvan de heer
J. Kant voorzitter is, en jhr. mr. Th.
Sanberg secretaris.
Toen de stichting er eenmaal was,
werd een beroep op de burgerij ge
daan om in haar bezit zijnd materiaal,
ook foto's en prenten, ter beschik
king te stellen om zodoende een zo
volledig mogelijk overzicht te kunnen
geven van de vergane zalmvisserij.
Aan die oproep is ruimschoots ge
hoor gegeven. Zo kon bijv. een zgn.
taankist met bijbehorende nettenkist
worden opgesteld en is er een touw-
baantje, waarmee demonstraties ge
geven kunnen worden.
Men heeft voorts een zgn. Bergenaar
op de kop kunnen tikken, die nu ge
restaureerd, te bekijken valt. Er is
ook een complete verzameling netten
die de Woudrichemse vissers ge
bruikten; een gevarieerde collectie,
omdat voor de visserij niet alleen ver
schillende soorten netten werden ge
bruikt maar die verschilden boven
dien nog voor zomer en winter. Men
treft in het museum verder een minia
tuurgalg aan. De permanente expo
sitie wordt voorts opgeluisterd met
veel foto's en prenten.
Op de eerste verdieping van de toren
wil het stichtingsbestuur een dia-ka
mer inrichten, waarmee een overzicht
gegeven zou moeten worden van de
geschiedenis van Woudrichem. Van
betekenis zal ook zijn als de archie
ven van Woudrichem toegankelijk
kunnen worden gemaakt omdat daar
uit ongetwijfeld veel wederwaardigs
over Woudrichems geschiedenis te
voorschijn zal komen. De moeilijkheid
hierbij is wel, dat een deel van de
archieven in slechte staat verkeert,
zodat restauratie nodig zal zijn om
ze weer leesbaar te maken.
Maar dit zijn toekomstplannen, die op
uitvoering wachten als het daarvoor
benodigde geld bijeen is. Giften voor
dit doel en voor de instandhouding
van het visserijmuseum kunnen wor
den gestort op postgirorekening
1079181 van de RABO-bank te
Woudrichem t.n.v. de stichting visse
rijmuseum (rekeningno. 37.25.02423).
Diegenen buiten Woudrichem, die
misschien nog over historisch ma
teriaal over Woudrichem beschikken
kunnen goed werk doen door het aan
het museum af te staan. Vooral foto's
en prenten zijn bijzonder welkom
maar ook voorwerpen op de oude
zalmvisserij betrekking hebbende.
Woudrichem in restauratie, waarin
Heemschut een belangrijk aandeel
heeft, is met het visserijmuseum een
attractie voor de toerist rijker gewor
den. v. d. W.
Bootje, waarmee eertijds de
zalmvisserij werd bedreven.
