Het Planken Wambuis
Stuk ongerepte natuur moet behouden
blijven
Te koop: het landgoed „het Planken
Wambuis", liggende in de gemeente
Ede; oppervlakte 2000 ha.
Een advertentie van deze verkort
weergegeven inhoud, heeft men on
langs o m. in sommige dagbladen kun
nen lezen.
Een ongelofelijke zaak, maar helaas
maar al te waar. De mogelijkheid zelfs,
dat het prachtige landgoed - een van
de weinige gebieden in ons land waar
het edelhert nog in volle vrijheid leeft
en nog ander wild wordt aangetroffen
- in buitenlandse handen zal overgaan
is niet denkbeeldig.
Hoe kan zo iets in deze tijd nog gebeu
ren? Het antwoord luidt kort en goed;
de tegenwoordige eigenaresse, de be
leggingsmaatschappij Unitas, die het
Planken Wambuis in de jaren dertig
verwierf, heeft er onvoldoende rende
ment van en wil het dus afstoten. Zui
ver zakelijk geredeneerd valt daarop
niet veel af te dingen, maar al is het dan
in de ogen van Unitas „waardeloos", als
natuurgebied is het dat geenszins. Inte
gendeel en er moet alles aan gelegen
zijn het in handen te brengen van een
instantie, die zich verantwoordelijk
voelt voor het behoud van dit stuk
landschapsschoon op de Veluwe, een
van de weinige schakels in dit gebied,
waarover Natuurbescherming nog niet
het beheer voert. Toegegeven moet
worden, dat de tegenwoordige eigena
resse in het verleden veel zorg aan het
landgoed, dat gevormd wordt door
fraaie dennebossen, loofhout, stuifzan
den en heidevelden, heeft besteed.
Maar het brengt te weinig profijt op,
evenals de landgoederen De Ame-
rongse Berg (1000 ha) en Huis ter
Heide bij Loon op Zand (640 ha). En
dus zoekt men een koper. Logisch zou
zijn, dat een van de instellingen, die
zich natuurbescherming tot doel stel
len, het Planken Wambuis zou kopen,
maar daarvoor blijken de middelen te
ontbreken. Gelukkig heeft het Rijk inte
resse, maar voor de regering geldt, dat
het vooral niet teveel mag kosten.
Alsof dit argument in dit bijzondere
geval de doorslag zou mogen geven.
De gemeente Ede ziet evenmin kans
het landgoed, waarvan zo'n 1300 ha
voor het publiek open staat, te kopen.
Vandaar die advertentie, die de kans
biedt, dat het in particuliere handen
komt, mogelijk zelfs het eigendom zal
worden van meer dan één eigenaar al
dan niet Nederlanders. En van hen
moet maar worden afgewacht of zij de
nodige zorg aan dit stuk pure natuur
zullen besteden. Met betrekking tot de
mogelijkheden van het Rijk zou Unitas
natuurlijk ook een gebaar kunnen ma
ken.
Op het moment, dat we dit schrijven, is
het overigens de vraag of Unitas nog
wel de gelegenheid heeft, of bereid zal
zijn tot het maken van een gebaar.
Immers de beleggingsmaatschappijen
Zo ziet de wereld eruit als je op een
zonnige dag heet vroeg door dit meest on
gerepte landschap van de Veluwe rondwan
delt.
