Vlamingstraat 33
Dit pand dateert van 1399 en werd gebouwd voor kooplieden uit
Genua. (Genuese loge) In 1578 namen de uitgeweken saaiwevers
uit Houdschote het pand in gebruik, waarna het de naam ,,de Saai-
halle" kreeg. In de 18e eeuw werd de rechte bovengevel, die
voorzien was van kantelen, vervangen door een klokgevef met
halfronde afdekking.
De strukturele omstandigheden wijzigden zich niet,
n.l. het gezamenlijk bewonen van een beperkt stuk
grond binnen een ommuurde en verdedigbare stad.
De bewoningseisen t.a.v. het stadswoonhuis wijzig
den zich zeer geleidelijk. Wij zouden kunnen stellen
dat de ontwikkeling van het woonhuis steeds een
vervolmaking van en aanpassing aan het oudere
huistype is. Er zit een duidelijke lijn in de evolutie
van het woonhuis en dus ook in de gevels. Laten wij
toch niet de fout maken de gevels afzonderlijk te
bekijken zonder te beseffen dat de vroegere archi
tectuur zeer functioneel was en de gevels duidelijk
de ruimtewerking van binnen weergaven. Veel on
derdelen en materialen van de gevel bleven dezelf
de, zowel wat maat en kleur betreft zoals kozijnen,
stoepen, hout, bakstenen, zand- en hardsteen. De
diverse stijluitingen werden dus hoewel ze we
zenlijk verschilden uitgevoerd met dezelfde ele
menten en materialen.
Door de gehele ontwikkeling van het woonhuis loopt
als het ware een duidelijke lijn waarlangs de evolu
tie plaatsvond. Bij dit alles mogen wij ook het ele
ment tijd niet uitschakelen. Een pand uit het begin
van de 17e eeuw en een pand uit het einde van de
18e eeuw worden beide, hoewel ze twee eeuwen in
tijd verschillen, door ons als oud ervaren. Na het
einde van de 18e eeuw hebben zij dezelfde verande
ringen ondergaan. Zij hebben meestal dezelfde
raamindelingen en deuren gekregen in het begin van
de 19e eeuw, eventueel dezelfde gevellijst en vóóral
dezelfde kleur. Door deze tijdsdimensie is er een
natuurlijke verwantschap ontstaan. Het is vooral de
eerste helft van de 19e eeuw geweest, bet neoklas-
sicisme, dat een sterke eenheid in het totale stads-
Spinolarei 18
Poging om nieuwbouw te realiseren in een bestaande oude wand.
Hier zou het wit schilderen van de gevel de aanpassing zeker beter
maken.
Helaas heeft men voor deze nieuwbouw een 17e eeuws huis gesloopt.
Foto's: A. Debonnet
beeld heeft doen ontstaan. In Brugge is er in deze
tijd een gaaf wit stadsbeeld ontstaan. Het verwaar
lozen van deze kleur bij restauratie en nieuwbouw,
in welke vorm dan ook, is een van de grootste fou
ten geweest.
Een formule voor het bouwen in de oude binnenstad
zou kunnen luiden: een ruimtelijke indeling van het
huis, die duidelijk aangepast is aan de structuur van
de stad, dus breedte, hoogte en diepte, gericht op
de maat van de straat of gracht, met een vormgeving
waarin functionaliteit en versierend vermogen sa
mengaan en waar rekening wordt gehouden met de
bestaande continuïteit ïn maat, kleur en materiaal.
De oude plattegronden verraden sterke gerichtheid
op de straat, wat een andere woonplattegrond ver
eist dan wij gewend zijn te maken bij onze grote flat
gebouwen. Het woonhuis in de oude stad vraagt nu
eenmaal om een totaal andere bewoning dan een
flat. Van belang is de verticale bewoning, die nu
eenmaal in een binnenstad met beperkt vloeropper
vlak algemeen was. De begane grond drukt het ge
bruik van het pand uit, het contact van bet pand met
de straat moet hier het grootst zijn. Die delen van de
woning die het minst het directe contact met de
straat, achtererf of binnenkoer nodig hebben, beho
ren op de bovenverdiepingen en zolder zoals slaap-
en werkkamers, berging en eventueel apartementen
voor tijdelijke bewoning zoals kamerbewoners. Deze
vertrekken zullen ook een mindere hoogte nodig
hebben dan die ruimten waar het dagelijks leven
zich afspeelt en de integratie met de rest van de bin
nenstad het grootst is. De gevel moet deze indeling
duidelijk uitdrukken. Goede, passende nieuwbouw
in een oude binnenstad is niet op de allereerste
