Op heemwacht Wapenfeiten
door Ton Koot
Van vele zijden, zowel uit Nederland
als uit het buitenland, waar bevriende
instellingen zetelen, stromen de be
tuigingen van waardering binnen voor
de 60-jarige strijdvaardigheid van de
Bond Heemschut.
Daar zijn er bij, die wel aanleiding
geven om onszelf tot gepaste be
scheidenheid te manen, zoals die van
dr John Nihlén, de secretaris van
Sanfundet for Hembygdsvard in Zwe
den, die ons schreef: ,,lk heb respect
voor de Bond Heemschut, die werkt
onder zulke moeilijke omstandighe
den, zoals bevolkingsdichtheid en ver
keersproblemen. De Bond Heemschut
is de actiefste onder de Europese
Heemschutbewegingen, met de groot
ste invloed". Er zijn er ook bij, die
zich heel nuchter en reëel op het
standpunt stellen, dat Heemschut in
een periode van zestig jaar waak
zaamheid stevige grond onder de
voeten heeft gekregen; „heemschut"
tot een begrip in Nederland en het
Nederlandse taalgebied heeft helpen
Molen van Piet, Boiwerk te Alkmaar.
Door de nieuwbouw in de Weesperstraat.werd het gezicht op de Amstelhof, Amsterdam,
opmerkelijk geschaad.
maken, daarom nu zich gorden moet
voor een schaalvergrote strijd in de
toekomst.
U vindt in dit nummer een greep uit
de ons toegezonden reacties die al
leen al in haar verscheidenheid be
langwekkend zijn voor een ieder, die
zich voor Heemschutacties interes
seert.
Eén onzer leden vroeg, of wij nu
ook een artikel kunnen verwachten:
Zestig jaar Op Heemwacht. Nee, dat
mag men niet verwachten. De rubriek
van die naam haalt nauwelijks de 25
jaar. Als wij Op Heemwacht in rui
mere zin zien, dan zou men deze wel
in 1911 met de constituering van de
Bond Heemschut kunnen laten aan
vangen, maar dan toch onrecht doen
ten aanzien van enkele andere instel
lingen, die zich reeds in die dagen
roerden, zoals het Koninklijk Oud
heidkundig Genootschap, de Kon.
Ned. Oudheidkundige Bond en de
Bond van Nederlandse Architecten en
wat de plaatselijke verenigingen be
treft: „Haerlem" en het Genootschap
Amstelodamum. Het zou ook te kort
doen aan de grote verdiensten van
mannen zoals Victor de Stuers, Jan
Veth, Henri Polak, Jac. P. Thijsse,
P. G. van Tienhoven om er enkelen te
noemen, die in deze strijd het meest
bekend zijn geworden. Nee, in die
zin staat men al veel langer Op
Heemwacht. Tot het richten van de
schijnwerpers op een enkel wapen
feit uit het verleden, dat minder be
kend is bij een groter publiek, is wèl
reden.
Zeker, Heemschut is in Amsterdam
opgericht als nationale organisatie.
Hij werd opgericht als een bundeling
van verenigingen en van instellingen,
zoals men dat elders in dit nummer
kan lezen.
Waarom Amsterdam? Uiteraard om
dat dit de hoofdstad des lands is,
maar niet het minst, omdat deze stad
met haar 7000 beschermde monu
menten, eenzesde van het totale be
schermde monumentenbestand in Ne-
