hart van de stad bevinden. Het Bergkwartier telt
475 woningen, waarvan er 275 op de Monumenten
lijst staan. Hiervan zijn er 25 in goede staat, 250 be
hoeven restauratie. Men overweegt de uitgifte van
aandelen, waaronder ook kleine stukken, zodat velen
kunnen meedoen. Dit niet uitsluitend uit liefdadig
heid, er zal wel degelijk mogelijkheid bestaan om ba
ten te ontvangen.
De werkgroep Bergkwartier alle succes toegewenst.
Wij zullen hun akties graag volgen en in ons orgaan
vermelden.
Intussen heeft de minister van C. R. M. een extra
subsidie van anderhalf miljoen gulden ter beschik
king gesteld voor de restauratie van het Bergkwar
tier. Het gironummer van de Stichting Werkgroep
Bergkwartier is 1 36 55 28.
In Appingedarn is om andere reden de bevolking in
beroering gekomen. Deze heeft het waterschap Five-
lingo het voornemen kenbaar gemaakt om het Dam-
sterdiep in de binnenstad af te dammen. In het kader
van een totaal-plan voor een betere waterbeheersing
moet het waterpeil 18 cm. omlaag. Dat zou vele op
palen gebouwde monumenten ten dode doemen.
Vandaar het plan tot afdamming aan twee kanten.
Dit heeft de Damsters op de been gebracht. Men ziet
het gevaar van demping boven het hoofd hangen.
Dat zou het karakteristieke element in Appingedarn
op zijn gevoeligst treffen. Het heeft nog een middel
eeuws stratenpatroon, de z.g. hangende keukens bo
ven het water zijn vermaard. Het provinciaal bestuur
had zelf voorgesteld om. de kom van de stad tot „be
schermend stadsgezicht" in de zin van de Monumen
tenwet te verklaren.
De waterstaatsbelangen vallen onder Verkeer en Wa
terstaat en dat ministerie staat niet bekend om zijn
begrip voor zaken van monumentenzorg. Wie riep
daar Wassenaar?
In Wassenaar is beroering ontstaan, omdat gemeen
tebestuur en ingezetenen zich bedreigd gevoelen door
de ingrijpende wegenplannen van Rijkswaterstaat
voor het zuidelijke grensgebied van de gemeente, die
door grote verkeersstromen in stukken zou worden
gereten en ernstig verlies aan natuurschoon zou lei
den. Ook hier, zoals van Waterstaat niet onbekend
is, eigendunkelijk handelen en hooghartig afwijzen
dat er ook andere meningen kunnen bestaan. Vol
doende overleg is dus niet gepleegd. Intussen zijn de
plannen zo ver gevorderd, dat sinds eind september
een onteigeningsprocedure gaande is. Wassenaar
protesteert fel tegen de manier waarop deze aanleg
werd voorbereid. Dit klemt temeer, omdat er voor
Wassenaar geen instantie bestaat om in beroep te
gaan. Gemeentebestuur tezamen met de Vereniging
van Vrienden van Wassenaar heeft een brochure
het licht doen zien, om op deze dreigende en verwer
pelijke toestand de aandacht te vestigen.
„Wassenaar protesteert tegen de aanslag op zijn leef
baarheid en tegen de rampzalige verminking van
zijn woongebied. Wassenaar vraagt een openhartig
en democratisch overleg. Wassenaar vraagt werkelijke
aandacht voor alternatieve mogelijkheden, die er
voor zorgen, dat het doorgaand Noord-Zuid verkeer
buiten de bebouwde kom van de gemeente wordt
geleid!".
Een aktie uit Delftdie wij bijzonder waarderen. Meer
en meer constateert men, dat de jongeren in bewe
ging komen voor restauratie en revalidatie van pan
den, dorps- en stadskernen. In Heemschut beschouwen
wij het als de kroon op ons werk, dat de jongeren
dwars door het vooroordeel, dat onze tegenstanders
in het leven houden tegen „de Heemschutters", heen
kijken en zich opwerken als voorstanders van Heem
schut. Zij interesseren zich meer voor onze doelein
den, stellen zich op de hoogte en houden ons op de
hoogte. In Amsterdam vindt u al een dergelijk samen
gaan in de werkgroep Amsterdam 1975. Uit Delft
komt het bericht, dat aldaar binnen de afdeling der
Bouwkunde van de Technische Hogeschool zich een
aantal jongeren hebben verenigd tot een werkgroep,
om door gezamenlijke aktiviteiten een inzicht te krij
gen in de problematiek van restauratie, vooral gezien
in een groter geheel.
Reeds 34 studenten sloten zich hierbij aan. Zij zullen
door excursies, lezingen en ontwerpoefeningen hun
plan verwezenlijken.
Daar ligt dus veel terrein braak. Er is op dit gebied
in Nederland thans veel te tonen en veel kennis op
te steken. Wij juichen dit initiatief bijzonder toe. Het
secretariaat is gevestigd Oud Delft 39a te Delft.
In Ingen, zo schreven wij in Heemschut van oktober
1967, zijn de muren aangetast van de N.H. kerk en
wel door muurkanker, die de wandschilderingen be
dreigt, de balken worden aangetast door de boktor,
er is lekkage, maar er is geen geld beschikbaar voor
de noodzakelijke restauratie.
Zo luidde onze berichtgeving. Gelukkig is de toe
stand minder ongunstig dan wij signaleerden, zoals
het College van Kerkvoogden van de Hervormde
Gemeente aldaar ons laat weten.
De boktor is al bestreden, de lekkage bedwongen, de
muren zijn wel aan de onderkant aangetast.
Reeds enkele jaren geleden is een rondgang gehouden
om de restauratie te helpen bekostigen. Het resultaat
was bevredigend, het geld is nu voor de aanstaande
restauratie gereserveerd. Restauratie-subsidie is aan
gevraagd. „Monumentenzorg is", schrijft het Colle
ge, „evenals wij, van de noodzaak van het herstel over
tuigd. Niet alleen het interieur moet in orde, ook aan
de buitenkant van onze kerk moet het een en ander
gebeuren aan het afdekken van de steunberen, waar
van de bovenkant door het inwateren geheel dreigt
te vergaan.
Wij verwachten dan ook spoedig een gunstige beslis
sing op onze subsidie-aanvrage".
Het verheugt ons, het minder gunstige bericht in ons
oktobernummer aldus te kunnen rectificeren.
3