YSER" en de landelijke bouwkunst
sprekend stadsbeeld vormen óf waar historische her
inneringen aan verbonden zijn". In het begin dacht
men zelfs bij het „stadsbeeld" voornamelijk aan Am
sterdam, maar al spoedig besefte men, „dat er in an
dere, vooral kleinere provincie-steden, zeker evenveel
belangrijks te behouden viel".
Dat betekende reeds een verruiming van het ar
beidsveld, die ook in de jaarlijkse aanwinstenlijsten
haar weerspiegeling vond. Maar ook op het platte
land voltrokken zich nu veranderingen, die een ge
vaar betekenden voor de oude bouwkunst, en bij het
tienjarig bestaan, in 1928, vroeg de toenmalige se
cretaris, Mr. H. Westermann, zich met zorg af, of er
niet nodig zou zijn „een afzonderlijke organisatie voor
cle bescherming van onze oude typische boerderijen.
Ook zij verdwijnen in groten getale, ofwel zij wor
den met ondergang bedreigd". Zo'n organisatie is er
nooit gekomen, en nu, met de moderne monumen
tenwet, ook minder urgent, maar „Hendrick de Key-
ser" heeft begrepen, dat het beeld van de Nederland
se bouwkunst zonder specimina van de landelijke
architectuur niet compleet is, en derhalve getracht
ook in deze sector haar bezit uit te breiden. Daarbij
krijgt de vereniging veelal te maken met een zeer spe
ciale problematiek. De maatschappelijke en mense
lijke verhoudingen liggen in een plattelandsgemeen
te nu eenmaal anders dan in een urbane samenle
ving. Niet alleen wordt de bezitswisseling en uiterlij
ke verandering van één enkel huis veel scherper ge
voeld dan in de stad, maar er is ook bij ontruiming
en bestemmingswijziging veel groter tact vereist. Ook
zakelijk is extra zorgvuldigheid geboden: de verhuur
baarheid van een oud huis is hier, zeker na een kost
bare restauratie, dikwijls een probleem. Daarbij zal in
het bijzonder de planologische ontwikkeling van een
gebied een factor van belang zijn. Er zijn bejsaald
moeilijke streken, zoals bv. het Noorden van Gronin
gen, waar onder de jongeren uit de autochthone be
volking de neiging bestaat weg te trekken en het ont
stane vacuum niet of onvoldoende ojngevuld wordt
door import, maar er zijn ook dorpen waar de econo
mische omstandigheden gunstiger liggen en waar na
7
„fltndiik de Keyser" ledde dit reeds voor sloop verkochte huis in Ihoek op Waterland Op het rijk gesneden deurhalf
gedateerd 1671 Zeldzaam voot beeld van dnebeukige houtskeletbouw liet achterhuis is inmiddels hersteld
r HU
i
l 3"
"7""