RESTAURATIE
en
TRADITIE
Toespraak gehouden ter gelegenheid van de over
handiging van het boekje Shell Toergids langs
oude dorpskerkendoor Shell N.V. aan de Bond
Heemschut, Muiderslot, 19 december 1966.
Wij hebben reden het dorp te beschouwen als een
in zich zelf besloten gemeenschap, afgelegen, apart
van het grote leven. Het is de vraag, of vele van
onze Nederlandse kleinere steden in dit opzicht
niet lang gelijksoortig zijn geweest: afgezonderde
wereldjes met coterietjes, waarin niet zoveel ge
beurt en het weinige dat er gebeurt druk wordt
besproken. Dit mag zo zijn, toch bestaat er in het
algemeen, zeker ook voor onze Nederlandse ideeën,
een groot verschil tussen het dorp en de stad. Dit
is historisch verklaarbaar.
Vast staat dat het dorp de oudste brieven heeft.
Het vormt de oude bouwcel van onze bewonings-
kernen.
Bij de opbouw gingen van meet af aan kerkelijk
en wereldlijk gezag samen. De eerste wereldlijke
gebiedsindeling in de vroege Middeleeuwen loopt
parallel met de grenzen van de parochie.
In de kring, die dus voor kerk en wereld gelijk was,
vormt het kerkgebouw een middelpunt. Het fun
geert als status- en gezagssymbool en is het belang
rijkste publieke gebouw. De kerk, en vooral de
toren, wordt niet alleen gebruikt voor de eredienst,
maar dient ook voor een aantal wereldlijke bestem
mingen. Hiervan zijn, vooral in afgelegen gebieden,
nog heel lang sporen te vinden, bijvoorbeeld de
afkondigingen in de dorpskerk van verkopingen en
dergelijke. Bij plotselinge rampen of evenementen
5
Westkapellede 15de-eeiiwse kerktoren heeft waarschijnlijk
van meet af aan dienst gedaan als vuurbaaken bleef daarom
behouden toen de kerk in 1831 werd gesloopt.
