De stem van Amerika
De toekomst der stedelijke centra komt in elke
Heemschut-jaargang vele malen aan de orde. Wij
trachten aan de meningsvorming onze bijdrage te
leveren, gericht op het doel, de historische schoon
heid als levend cultuurbezit in stand te houden,
maar in het volle besel dat dit aspect een onderdeel
vormt van een ingewikeld hedendaags beleidspro
bleem, samen met vragen van verkeerstechnische
en economische aard, van bewoonbaarheid en ste
debouwkundig inzicht. Deze vragen komen in elke
groeiende stad ter sprake, in Amsterdam zowel als
in Den Briel, in Haarlem evengoed als in Rome of
Parijs. Merkwaardigerwijs komen er de laatste jaren
van Amerikaanse zijde doordachte, scherp geformu
leerde opvattingen naar voren, waaruit blijkt dat
Heemschut's strijd tegen verkeersdoorbraken, dem
pingen en hoogbouw in een stadskern steun vindt
in de situatie in de grootste steden ter wereld.
Zo publiceerde Lewis Mumford in 1962 "Lament
l:or London", een felle aanklacht tegen de specula
tieve hoogbouw in het centrum, z.i. een herhaling
van Amerikaanse fouten, eindigend met de zin "Zo
als Londen de Duitse bommen heeft overleefd, zal
het misschien ook de huidige bouwkoorts overleven,
vooral als de huidige krapte op de geldmarkt lang
genoeg aanhoudt om de destructieve antistedelijke
krachten af te remmen die door moeten gaan voor
moderne architectuur en moderne verkeersplan-i
ning."
Van een geheel andere kant kwam de aanval op
ook hier gangbare stedebouwkundige denksche
ma's, die Jane Jacobs lanceerde .in het boek "The'
death and life of great American cities", waarvan
vooral het pleidooi voor een heel andere aanpak
van de krotopruiming voor ons van belang is. Wan
neer dezerzijds bezwaar wordt gemaakt tegen het
o.i. ouderwetse, rigoureuze systeem van sanering
door onteigening, c.q. aankoop, en sloping van alle
in het te saneren gebied gelegen percelen, gevolgd
door een nieuwe verkaveling langs verbrede ver
keerswegen, dan wordt dit protest gedragen door de
overtuiging dat door dit systeem in onze Neder
landse binnensteden onvervangbare stedebouwkun
dige en architectonische waarden verloren gaan. Die
waarden ontbreken in de Amerikaanse "slums".
Mrs. Jacobs betoogt echter-dat ook daar de metho-
117
Midtown Manhattan SkylineNexu York City.
