Twee mededelingen
Nieuwe leden
78
Het was eveneens onze Bond, die aan het gemeente
bestuur van de hoofdstad andere ideeën voorlegde tot
leniging van het verkeersvraagstuk.
Juist de hoofdstad, omdat bekend is, hoe in zovele op
zichten de hoofdstad voor andere gemeenten een voor
beeld is.
Het strekt tot voldoening, dat thans meer en meer het
besef doordringt voor de gevaren waar Heemschut
jarenlang op heeft gewezen. Wie twijfelt aan de juist
heid van deze bewering, die neme oude jaargangen
van ons tijdschrift ter hand en overtuige zich.
Als thans dempingen, doorbraken, slopingen e.d. wor
den voorgenomen en in het openbaar komen wat
helaas niet altijd tijdig het geval is terwijl er o.i.
betere oplossingen bestaan, dan is het waarlijk niet
meer alleen uit de hoek van Heemschut dat geprotes
teerd wordt.
Naarmate het publiek meer reist, geconfronteerd
wordt met de nivellering in het hedendaagse bouwen,
naarmate het beter, begrip krijgt voor de achtergron
den van het verkeer en voor de rechten van de mens
ten aanzien van zijn werken, wonen en zijn recreatie,
naar die mate krijgen de jarenlang gevoerde acties
van de Bond Heemschut d.w.z. voor de betekenis van
de schoonheid van het land, meer responsie.
Naast het soms roekeloze optreden bij ruilverkave
lingen, de nijpende situatie waarin kasteeleigenaren
zijn gekomen, de ontstellende vermindering van het
aantal mooie in het landschap passende boerderijen
en molens, naast de catastrofale gevolgen van een niet
meer in de hand gehouden verkeersvloed, zijn het nu
in het bijzonder onze waardevolle (in het wereldbeeld
steeds zeldzamer wordende) stadskernen, die op de
helling gaan. En die hellingen zijn steil!
Onbegrip, gevolgd door ondoordacht handelen, kun
nen dit karakter sneller doen veranderen dan wij in
onze wildste nachtmerries durfden vrezen. Zoals de
verkeersontwikkeling in de negentiende eeuw kinder
spel is in vergelijking met wat zich thans afspeelt, zo
zijn de gesmade veranderingen van de stads- en dorps
patronen in de negentiende eeuw onbetekenende
schoonheidsvlekjes in vergelijking met de massale ver
nietiging, die hedendaagse bouwrobots op papier
werpen en met behulp van drilboren, draglines en
buldozers voltrekken.
Toch ware dit nog te verontschuldigen, als inderdaad
nieuwe schoonheid overal oude schoonheid vervangen
zou. Maar, de hemel sta ons bij, hoe weinig gebeurt
dit! Daarom: bouw nieuw op het nieuwe land, maar
heb respect voor de waardevolle schoonheid der bin
nensteden. Houdt deze levend en karaktervol door
restauratie, reconstructie en revalidatie, waarmee zij
tevens haar karakter behouden en haar aantrekkelijk
heid om er te wonen en werken. En bovenal laat
wijzigingen in de kernen alleen door bekwame bouw
meesters verrichten.
Het stads- en dorpsbeeld is bestemd om generaties
lang mee te gaan en die generaties hebben er recht op,
dat die steden en dorpen gaaf, harmonieus en karak
tervol zijn.
Opnieuw vraagt Heemschut met de uitgave van dit dubbele
nummer van ons tijdschrift aandacht voor het vraagstuk dat
ons reeds zovele jaren bezig houdt, namelijk de toekomst der
oude stadskernen. Argumenten voor een beleid dat niet ver
nielt, maar geneest, dat openbaar vervoer bevordert en parti
culier parkeren beperkt, dat city-vorming spreidt en niet con
centreert, al die argumenten hebben de laatste jaren aan kracht
en invloed gewonnen. En toch blijft de vraag klemmen: zal
het gelukken in de komende, beslissende jaren het allerwegen
in gang zijnde verkrottings- en verstoppingsproces Lot staan
te brengen? zjal het gelukken tijdig de routine van doortas
tendeplannenmakers te doorbreken, de kortzichtigheid van
sloop- en dempgrage bestuurders te overwinnen?
Na de speciale nummers van april en augustus ig55 worden
in dit Heemschutnuminer van oktoberIdecember ig6s nogmaals
de vragen aan de orde gesteld in een aantal artikelen die zo
wel algemene aspecten als plaatselijke situaties behandelen.
Behalve Leiden, Utrecht, Zwolle en Amsterdam zouden tien
tallen andere steden, kleine en grotere, besproken moeten wor
den om een overzicht te geven. Dat was onmogelijk. Ook dit
nummer blijft fragmentarisch en onvolledig.
Wij hopen desondanks een bruikbare bijdrage te leveren in de
strijd voor het behoud van een onvervangbaar nationaal bezit:
de schoonheid der Nederlandse steden. Het is de. bedoeling dat
het volgende Heemschut-nummer in januari ig6g verschijnen
zal en niet, zoals gebruikelijk, in februari, zodat de tot ons
leedwezen ingeslopen achterstand in de verschijning wordt
ingehaald en de tussen twee afleveringen liggende tijd niet
langer wordt dan twee maanden.
Een tweede mededeling betreft de huisvesting van hel Heem
schutbureau. Zoa-is reeds door een bijgevoegde circulaire in
ons vorige nummer werd vermeld is het bureauverhuisd naar
Oosterpark nr. 22 te Amsterdam. Telefoon nr. 55/f.8j. Zoudl
u dit willen noleren en geen correspondentie meer zenden naar
het oude adres Singel 5i2? G.B.
Als buitengewoon lid traden toe:
Lt. kol. M. P. L. van Aalst, Venlo; Mevr. M. H.
Bicker Caarten, Bussum; Prof. Dr. W. Bleeker, de
Bilt; Ads. Bouman, Zaandam; J. Fortuyn Droog-
leever, Deventer; O. Dubbelman, Dordrecht; A.
Honig, Koog a/d. Zaan; Dra. R. Koperberg, Am
sterdam; Mej. B. E. A. Mulder, 's-Gravenhage;
Mevr. W. Nieuwenhuijse-van der Linden, Warris-
veld; Mej. A. Reichart, Amstelveen; Gabriël Smit,
Laren N.H.; C. Schreuder, Amsterdam; F. A. Ste
vens, Valkenburg; J. W. F. Swane, Utrecht; F. H.
A. Wennekers, Thorn; J. J. van de Weijer, Maas
tricht; K. Zeegers, Amsterdam.
