113
VC^pECvQOTlöCH <ORBEEU»ÏEL DOCUf*lEN'IA'l t£B>LAD
•IM^co vSLeurELSTui^
IcUen Wit *Vicwt
UW^« UalkcH ^OAA
2TUTPHE-N
^ODETOR£.NST£_ -ia-1<
St.tUIEL5IUKNKJ:N
XIV OE EEUW
DOCUMENTAlltBLAO 1.4JU.
NyMECEN- ST-iTEV£N3<£S£HOF 46
N yM EC EN - PANDXpV^FI^NCENCAS
XIV
C. MAARJ^M - ar-ftAVO^C*^- <x>oe_-«.
e EL8UP,£ - HUI3 TOE BOECOP 1390 J
"ST
t^y^DlENaT r^OMUM£NTENZOq_<i FHBROARJ d^2_
K.A5retL HOPjg - RJ,DDE^ZAAL N.O.-TOtLEN
R^K.K>IEN5T «""«t MONUMENTENEO^C DCCEM B
ZUTPHEN
RAADHUI SST EEC 3
leerde een vergelijking met reeds daarvoor onderzochte
en opgemeten kappen. Het zou te ver voeren hier uit
voerig uit te wijden over alle overwegingen die ons
tot de datering van de kap van Rode Torenstraat
12-14 voerden. In het kort komt dat hier op neer:
De kap (afbeelding 5) heeft jukspanten, die behoren
tot het vroegste type van kapondersteuningsconstruc-
tie. In de 13de eeuw kende men in ons land uitsluitend
daken, die bestonden uit van voet tot nok lopende
sporen, die paarsgewijze met elkaar waren verbonden
door de z.g. haanhouten (afbeelding 6). Die sporen-
paren waren alleen met elkaar verbonden door de
latten, waarop de dakpannen hingen. Dit was, vooral
voor grotere daken, een weinig solide constructie en
gaf vaak aanleiding tot scheefzakken van het dak.
Zoekende naar hechter werk kwam men omstreeks
1300 in Vlaanderen en Nederland tot de z.g. spant-
jukken, die gordingen onder de sporen en haanbouten
ondersteunen. Daaraan vooraf gaat eigenlijk nog een
uit Frankrijk stammende constructie met stijlen, die
gordingen in het midden van de kap dragen. De dak
sporen worden daar nog niet ondersteund. Ook daar
van heeft Zutphen een exemplaar, in het van om
streeks 1300 daterende hoofdgebouw van Bornhof
(Afbeelding 7). Een andere kap, die we 14de eeuw
menen te mogen dateren, heeft het huis Beukenstraat
65-67 in Zutphen. Hier is een constructie, die een
verder ontwikkelde fase van beide hiervoor genoemde
typen toont. (Afbeelding 8). Een middel tot nog nauw
keuriger datering zijn de steeds op oude kapconstruc
ties voorkomende telmerken. Dat zijn merken op bij
elkaar behorende kaponderdelen aangebracht, die een
getal aangeven volgens een uit rechte strepen be
staand systeem. (Afbeelding 9-11). Reeds in de ne
eeuw is een dergelijk systeem al gebruikelijk geweest,
zoals een onderzoek in de kappen van de Maastrichtse
O.L. Vrouwe kerk leerde. Ook in de vroeg romaanse