De Stichting JDiogenes"
60
Rijswijk, S. F. Overbosch; Hilversum; Dr. W. G. J.
ten Pas, Amsterdam; A. H. Pekelharing, Olst; Mej.
BI. M. Peltenburg, Egmond aan Zee; W. Tj. Piso,
Baarn; L. H. Le Poole, Steenbergen; Mej. J. A. Prins,
Bussum; R. J. C. Pulle; Loenen, Mej. A. M. Reys,
's-Gravenhage; Mej. C. J. C. Rueb, Wassenaar; Mr.
M. Rutgers van der Loeff, Almelo; Mevr. W. J. Ruyg-
rok-van der Pol, Voorburg; C. L. Sanders, Eerbeek;
Jac. Schenk, Amsterdam; L. F. Scheurleer, Velp; Dr.
P. Schierbeek, Hoek; J. W. Schut, Loenen; Dr. J. H.
Sypkens Smit, Hattem; P. J. Tadema, 's-Gravenhage;
C. J. H. Urban, Sneek; Mej. A. M. E. Verhaaf,
Amsterdam; Ir. H. Veth, 's-Gravenhage; Mej. S. C. H.
van Voorst Vader, Amsterdam; P. L. de Vrieze,
Groningen; Mevr. C. L. Wildervanck de Blécourt-van
der Maesen, Amsterdam.
Als gewoon lid traden toe:
Historisch Genootschap Midden-Kennemerland, Be
verwijk; Stichting Bouwcentrum, Rotterdam.
Als donateur traden toe:
Amsterdamse Assurantie Associatie Dé Koepel N.V.,
Amsterdam; H. J. Duyvis, Amsterdam; Mr. C. C. J.
de Ridder, Ede.
Het zegenrijke werk van de vereniging „Hendrick de
Keyser" heeft in de loop der jaren reeds talrijke
waardevolle gebouwen voor een trieste ondergang
behoed. Maar het moeten, volgens de doelstelling, dan
ook architectonisch- of historisch-belangrijke oude
gebouwen zijn, en daarmee is meteen de gedachte al
aangeduid die geldt bij het restaureren. Bij de huizen
van „Hendrick de Keyser" zal de nadruk liggen op het
zoveel mogelijk herstellen in de oorspronkelijke ge
daante wat overigens allerminst behoeft te leiden
tot een star-historische reconstructie die de sporen
ener vaak eeuwenlange bouwgeschiedenis uitwist en
geen rekening houdt met de hedendaagse gebruiks
eisen.
De Maatschappij voor Stadsherstel N.V., die een jaar
of vijf geleden op initiatief van het comité ,,de Stad
Amsterdam" werd opgericht, legt het accent meer op
het weer bruikbaar maken voor de tegenwoordige
woonbehoeften van huizen die waardevol zijn in het
stadsbeeld, dan op het gaaf restaureren van bijzondere
gebouwen. Naast deze beide lichamen die elkaar op
gelukkige wijze aanvullen in de strijd voor het behoud
van het karakter der Amsterdamse binnenstad, is nu
een derde gekomen, namelijk de Stichting „Dioge-
nes" die tot doel heeft in Amsterdam woonruimte en
werkgelegenheid voor kunstenaars tot stand te brengen,
bij voorkeur in huizen die evenals de bezittingen van
de Mij. voor Stadsherstel, waarde hebben in het stads
beeld. Terwijl dus „Hendrick de Keyser" zich richt
op de oudste en merkwaardigste huizen, die dan ook
het duurste zijn in de restauratie, en „Stadsherstel"
vooral huizen aankoopt die mede door hun ligging
aantrekkelijk zijn en ruimte hebben voor modern
comfort, gelden voor „Diogenes" weer andere eisen,
namelijk een bescheiden prijs en de mogelijkheid om
ateliers in te richten. De nieuwe Stichting zal haar
werkterrein daarom voornamelijk zoeken in die tal
rijke groep van kleinere oude huizen waarvan de lig
ging niet gunstig is voor „Stadsherstel" en de archi
tectonische gestalte niet bijzonder genoeg voor „Hen
drick de Keyser". Voor de meeste kunstenaars zijn
de nieuwe atelierwoningen immers veel te duur, zij
vragen niet zozeer een comfortabele woning op een
goede stand dan wel een betaalbare ruimte met wat
sfeer en karakter. Buurten als de Jordaan of het Wete
ringkwartier kunnen in deze behoefte voorzien. Van
de oorspronkelijke bebouwing is daar nog heel wat
overgebleven maar meestal zijn deze bescheiden
huizen in de vorige en deze eeuw misbruikt door een
veel te intensieve bewoning, die geleid heeft tot een
versnippering van de aanvankelijk zeer behoorlijke
woonruimten tot benauwde etage woninkjes met smalle
steektrappen en erbarmelijk slecht sanitair. Het zal
dan nodig zijn de interieurs grondig te vernieuwen
waarbij de vorige-eeuwse rommel wordt weggebroken
en weer grotere ruimten ontstaan, ten dele groter nog
dan de oorspronkelijke door het wegnemen van
vlieringen en insteekverdiepingen, maar toch met de
mogelijkheid aantrekkelijke elementen van het vroe
gere interieur weer beter tot hun recht te laten komen.
„Diogenes" is zijn werkzaamheid begonnen met de
aankoop van een leegstaand vroeg 18e eeuws huis
in de ie Tuindwarsstraat dat op het punt stond te
worden gesloopt. Laatstelijk was dit pand in gebruik
als winkeltje met drie ongelukkige bovenwoningen;
het restauratieplan voorziet in de inrichting van een
beeldhouwersatelier beneden met woongelegenheid
voor een alleenstaande, en een bijzonder gezellige
bovenwoning met een schildersatelier onder bet dak.
De kosten spelen in dit verband natuurlijk een grote
rol, maar zij blijven toch aanzienlijk lager dan de
bouwkosten van een nieuwe atelierwoning.
Dat twee Heemschut-bestuursleden in het bestuur
van „Diogenes" zitting hebben zal de lezers van dit
blad niet verwonderen omdat deze stichting zowel de
levende kunst als de historische schoonheid van Am
sterdam wil dienen. Het adres is voorlopig: Stichting
„Diogenes", p/a Maatschappij Arti et Amicitiae,
Spui hoek Rokin te Amsterdam. Als wij niet reeds de
collectebus hadden opgehouden in dit nummer voor
Honselaarsdijk zouden wij erbij vermelden dat op het
postgironummer 3927 van Arti reeds talrijke kleine en
grote bijdragen zijn gestort met vermelding „Dioge
nes", en dat de Stichting al een eigen gemeente
gironummer heeft: D 6600. Deze mededeling is dus
alleen volledigheidshalve. G. B.
