Propaganda en
werkelijkheid
55
Er zal wel geen tijdschrift in Nederland zijn waarvan
elk exemplaar onder zóveel ogen komt als „Tussen de
rails". In verband hiermee zijn de artikelen luchtig
en informatief, veelal met een strekking van be
scheiden propaganda voor het bezoek aan deze of
gene streek of stad. Dat ligt voor de hand in een blad
voor reizigers. Het ligt echter allerminst voor de hand
dat in dit blad propaganda gemaakt wordt voor de
wijze waarop bepaalde overheidsorganen hun taak
menen te moeten vervullen, wanneer hiertegen van
vele zijden ernstige bezwaren worden geuit. En het
wordt héél vreemd wanneer een zodanige propaganda
direct misleidend moet heten.
In het aprilnummer 1960 stond een artikel „Het platte
land verandert" van J. Ernest Dixon. Na een uit
voerig verhaal over de noodzaak van radicale moder
nisering van het agrarisch bedrijf lezen wij: „Als
vrucht van voorbereidingen, studiën en vergaderin
gen, zal er tenslotte een ruilverkavelingsplan gereed
komen. De bevolking van het betreffende gebied
oefent op dit plan in hoge mate invloed uit. Een
bijzonder belangrijke dag voor het betrokken gebied
breekt aan wanneer er tenslotte gestemd zal worden.
Alleen wanneer het merendeel der grondeigenaren
zich voor de in het plan weergelegde veranderingen
heeft uitgesproken, wordt tot daadwerkelijke uit
voering overgegaan." Zou de schrijver nooit een be
richtje in de krant gelezen hebben over de manier
waarop dit „meerderheidsbesluit der grondeigenaren"
tot stand wordt gebracht?
Het Handelsblad van 12 april jl. meldde over de
ruilverkaveling in Hem, polder de Drieban Nh. dat er
255 stemmen tegen werden uitgebracht en 122 vóór.
De afwezigen, in dit geval 622 in aantal, worden als
voorstemmers gerekend! „Het is volstrekt ondemo
cratisch" verklaarde, volgens hetzelfde verslag, een
der grondbezitters. Er volgde applaus maar het
besluit is genomen. Hoe kan het aantal afwezigen
voorstemmers verhoogd worden ten koste van het
aantal aanwezigen tegenstanders? Door b.v. te
verzuimen om van de in het kadaster vermelde eigenaars
de adressen te verifiëren. Het kadaster houdt niet,
zoals de Burgerlijke Stand, onmiddellijk adreswijzigin
gen bij. Vele van de aangetekend verzonden oproepen
ter stemming komen aldus onbestelbaar terug. Dat
zijn vóórstemmen geworden, evenals de overledenen,
wier grondbezit nog niet op de erfgenamen is over
geschreven. Zoiets kan de doorslag geven, zoals bleek
bij de ruilverkaveling „Ade" Z.H., die met een meer
derheid van 13 stemmen is aanvaard. Hierbij is het
voorgekomen dat: a. stemgerechtigde tegenstanders
geen oproep ontvingen; b. tegenstemmers als voor-
stemmers^werden genoteerd; c. kort voor de stem-
