ten en personeel ontslaan. Wij zijn geen econoom
en staan open voor rechtvaardige wensen en zelfs
eisen, maar, men zal ons toch niet kwalijk nemen,
als wij nu bekennen, dat ons ten aanzien van die
kreten om industrialisatie enige twijfel bekruipt.
Wij krijgen zo het gevoel, dat de verhoudingen niet
meer recht gezien zijn en zich nu een natuurlijke
reactie aan het voltrekken is. Daarom vragen wij
opnieuw aandacht voor de betekenis onzer oude
stadskernen, die een internationale faam hebben.
De trek der buitenlandse bezoekers naar Nederland
en niet het minst naar het Nederlandse stedeschoon
neemt niet alleen niet af, maar toe. Die ware te be
stendigen en te bevorderen door actieve zorg voor
de fraaiheid dezer stadskernen. Het is geen schan
de, maar een deugd, het erfgoed der vaderen, het
cultuurgoed der natie, met zorg te onderhouden.
En - al beschikken wij ten deze over niet zoveel
cijfers als over de industrie, misschien omdat ge
voel voor schoonheid en dat voor cijfers in een an
der vlak liggen - toch komt het ons zo voor, dat er
ook van het standpunt der economie wel iets te
zeggen moet zijn voor een goede zorg voor onze
monumenten.
De Bossu-huizen te Hoorn
Aan de Slapershaven te Hoorn staan de percelen
no. 2 en 3, welke als Bossu-huizen bekend staan,
wegens de fries met voorstelling van de zeeslag van
1573 in het Hoornse Hop. Om deze huizen hangt
een tragedie. Zij waren Joods bezit en werden in
1943 door de gemeente Hoorn aangekocht om de
huizen, welke reeds in vervallen toestand verkeer
den, voor ondergang te behoeden. In de oorlogs
jaren was herstel helaas niet mogelijk. Na de oorlog
kon evenmin tot restauratie worden overgegaan,
aangezien eerst diende te worden uitgemaakt, wie
eigenaar was. Na trage procedure, waarbij ook
Heemschut zijn gewicht in de schaal heeft gewor
pen, heeft thans de Raad voor Rechtsherstel uitge
maakt, dat de gemeente - hoe respectabel overi
gens haar motief tot behoud van een monument
geweest moge zijn - desbewust Joods goed heeft
aangekocht, een handeling, welke in de door de
Raad genomen beslissingen slechts bij zeer hoge
uitzondering werd gesanctionneerd. De Raad heeft
overwogen, dat een uitzondering van dergelijk bij
zonder karakter hier niet aanwezig is. Dientenge
volge heeft de Raad de koop van deze huizen op 9
April 1943 nietig verklaard.
Met deze uitspraak is de gemeente haar eigendom
kwijt en kan aan haar goede voornemen tot restau
ratie geen gevolg worden gegeven. Dit behoefde
nog niet tragisch te zijn, als wij niet lazen uit de
Enkhuizer Courant, dat de oorsponkelijke eige-
naren, die tal van eigendommen bezaten in Hoorn,
deze altijd slecht onderhouden hebben en niets ge
voelden voor restauratie. Hoe zij tegenover dit bezit
stonden moge blijken uit het feit, dat zij al eerder ge
tracht hebben het boven vermelde fries te verkopen
aan een Amerikaanse particulier. Door tussenkomst
van de heer Kerkmeyer en Monumentenzorg is dat
destijds voorkomen. Nu staan de huizen, die onbe
woonbaar zijn verklaard, op instorten. Het
woord is thans aan de erven die veel gord kunnen
maken. De noodzaak van een goede wettelijke
bescherming, die ingrijpen mogelijk maakt, wordt
hier wel duidelijk mee bewezen.
Aan het Baadland te Hoorn
Aan het Baadland hoek Binnenluyendijk te Hoorn
staat een huis, dat niet op de Monumentenlijst is
opgenomen. Wanneer in onze dagen een monu
mentenlijst gemaakt zou worden, twijfel ik er niet
aan, of het zou daar wel in opgenomen worden, om
dat het huis zo goed past in het complex, dat de
huizen aan de Binnenluyendijk vormt. Men zie de
foto's. Door zijn ligging, volume, maar vooral door
zijn dakvorm draagt het pand sterk bij tot de be
langrijkheid van de bebouwing langs de Binnen
luyendijk.
Zowel van de land- als van de zeezijde is het sil
houet van deze dijk ongewoon aantrekkelijk en
mag gerekend worden tot de fraaiste stadsbeelden
van Hoorn.
Het interieur van het pand was niet waardevol.
Tegen splitsing, teneinde het geschikt te maken
voor de bewoning van twee gezinnen, waren daar
om geen bezwaren in te brengen. Intussen is echter
de mening in Hoorn veranderd en is besloten het
huis te slopen en er twee moderne woningen voor
te bouwen. Dat is betreurenswaardig. Monumen
tenzorgkan niet ingrijpen. Zelfs bij de Bossu-huizen
blijkt dat al onbevredigend, wat wil men dan bij
huizen, die niet op de Monumentenlijst voorko-
18
De belangwekkende rij aan de Binnenluyendijk. Op de lin
kerhoek het gesloopte huis.
