HEEMSCHUT
107
DE MOLEN VAN GRONSVELD
Een eenvoudig
courantenbericht-
je Maandag (21
Oct. '40) in den
vroegen morgen
werd brand ont
dekt in een der
stallen van den
windmolen te
Gronsveld
plaatst wel niet op
den voorgrond,
maar schudt in ons
toch weer de her
innering wakker,
dat even vijf kilo
meter buiten
Maastricht langs
den Rijksweg van
daar naar Luik,
zich een in alle
opzichten merk
waardig bouw
werk verheft, dat
tegen het vlakke,
Oostwaarts zeer geleidelijk opglooïende heuvelland op bijzonder schilderachtige
wijze afsteekt en de aantrekkelijkheid van deze toch al mooie landouwen in niet
geringe mate verhoogt.
Het gaat hier niet om de stallen, och, het stempeltje oorzaak onbekend, ver
zekering dekt de schade kan ook hier worden afgedrukt, maar wanneer de oude
molen mede een prooi van het vuur geworden was, zou wederom een stuk
geschiedenis zijn verwoest waaraan het verzekering dekt de schade snooit de
oorspronkelijkheid had kunnen teruggeven.
De molen bleef gelukkig gespaard. Deze, een ronde toren of Fransche molen,
gebouwd van baksteen met een laag mergel in de onderste en een eenvoudige
rondgaande blokkenversiering in de bovenste helft, rust op een ongeveer drie
meter hooge terp waarin de zware fundamenten zijn gebouwd. Deze terp is aan
de buitenzijde omkleed door een muur van mergel, versterkt door een aantal
steunbeeren. In dezen muur prijkt een gedenkplaat van Naamschen steen, die
opheldering geeft omtrent den stichter alsmede het stichtingsjaar. Deze gevelsteen,
sterk verweerd, draagt, voor zoover te ontcijferen, het inschrift:
Oest Grafe von Bronckhorst van Gronsfeld,
Freyheer von Battenborgh und Rimburgh,
Hunnepel me fier fecit 1622.
De terp biedt gelegenheid om rond den molen te loopen en is voorzien van een
eenvoudige ijzeren leuning. De Heeren van Gronsveld behielden zich het recht
voor de boeren uit de omgeving te dwingen hun graan in dezen molen te laten
malen. Eigenaardig is ook dat, om het windrecht geen geweld aan te doen, over
een lengte van ruim een Kilometer langs den weg acacia s zijn geplant, waarvan
De Fransche molen te Gronsveld.
Fofo W. F. H de Haan