HEEMSCHUT 9 En dergelijke veeleischende herstellingen waren er meerdere. Gelukkig is men thans anders te werk gegaan dan 100 jaar geleden. Van stonde af aan heeft men het systeem vooropgezet en tot op dit oogenblik doorgevoerddat alles hersteld moet worden in den oorspronkelijken toestand, dus zooals de kerk er vóór de Reformatie heeft uitgezien. Alleen langs dezen weg was het mogelijk weer 'n schoon gebouw te verkrijgen. Nu de groote herstellingen van binnen- en buitenmuren, van dak en gewelven zachtjes aan tot 'n feit geworden zijn, is men sinds eenigen tijd bezig aan de artistieke restauratie, waardoor de kerk langzamerhand de mystieke middeleeuwsche sfeer weer begint te herkrijgen. Om te beginnen zijn alle herstellingen in het muurwerk weer met den handvormsteen in dezelfde grootte en profielen bijgewerkt. Alle profielen zijn hier met de hand gehakt en gesneden. De nieuwe en vernieuwde balken zijn precies volgens de lengte en dikte van de oorspronkelijke gemaakt en ook het middeleeuwsch profiel is nauwkeurig ingesneden. Het gewelf in de beide zijbeuken was van lateren datumde eiken geprofileerde peezen waren weggetimmerd, zoodat alle sieraad verdwenen was. Ook dit is weer in den origineelen toestand gebracht, de peezen zijn naar voren gehaald en, waar noodig, volgens model bijgewerkt. Alle nissen, vensters en togen, die gedurende de muurherstellingen zijn blootgekomen, heeft men met niet genoeg te apprecieeren piëteit en kunstzin hersteld en in ouden toestand gebracht. Zoo zijn in den zuidelijken muur 'n aantal halfronde nissen ontdekt, waarvan men de eigenlijke bestemming nog niet heeft kunnen vaststellen, vermoedelijk hebben zij voor den Kruisweg dienst gedaan. Eveneens 2 nissen in den noordelijken en zuidelijken kruisarm, waarin zeer waarschijnlijk altaren gestaan hebben. Meer dergelijke ontdekkingen zijn gedaan. Tot verrassing van velen is komen vast te staan de legende wil juist het tegeedeel dat de z.g. torenvleugels tegelijk met de kerk gebouwd zijn en er dus steeds bijbehoord hebben. Vóór de Reformatie waren het zijkapellen van den toren, waarin vermoedelijk het doopvont en 'n altaar, misschien wel 'n biechtstoel gestaan zullen hebben. Toen de houten beschotting tusschen kerkruimte en kapellen was weggenomen, was duidelijk te zien dat het architectonisch één geheel geweest ishet gewelf der zijbeuken is hetzelfde als in de kapellen en hier zijn dezelfde geprofileerde balken en ribben aanwezig als in de kerk. Dus in de zijkapellen zijn nog de oorspronkelijke gewelven van de XVe eeuw. Om verschillende vooral financiëele redenen zijn bedoelde kapellen niet meer bij de overige kerkruimte getrokken, maar met bepleisterd ijzergaas opnieuw afgescheiden. HET GEWELF. De houten gewelven zijn van hun witkalklaag ontdaan en zullen met 'n passend kleurtje bedekt worden; de eiken graden, die hoewel hier minder sierlijk dan in het transept gemodelleerd zijn, blijven hun natuurlijke houtkleur behouden. Het interieure binnenmuurwerk is inmiddels geheel van alle kalk- en cementbepleistering bevrijd en jammer genoeg zal dit uit aesthetisch oogpunt weer opnieuw bepleisterd worden, zij 't dan op minder smakelooze en nonchalante wijze dan voorheen. De ronde zuilen met achtkantige voetstukken blijken nu uit grijzen zandsteen te bestaan en zijn gedekt met fijnbesneden zandsteenen. bladkapiteelen. Jarenlang was dit alles onder verflagen bedekt geweest. EEN SCHOON GEBOUW. Meer en meer blijkt welk 'n schoon gebouw deze kerk in de Middeleeuwen geweest moet

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1931 | | pagina 9