Gezamenlijke initiatieven
De Russische delegatie op de stoep van het Korenmeterhuis.
Foto: Heemschut
Erfgoedstem
De wereld rond monumenten en monumentenzorg is erg versnipperd.
Een van de doelstellingen van de nieuwe koers van de vereniging is te
zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking. In december kon een
bijzonder nieuw initiatief worden gelanceerd: de gratis digitale nieuwsbrief
de Erfgoedstem.
Voor het eerst wordt regelmatig uiteenlopend nieuws over waardevolle
gebouwen en landschappen gebundeld; nieuws uit heel Nederland, van
diverse partijen over allerlei ontwikkelingen op erfgoedgebied. Ook video's
en Tv-onderwerpen zijn via de nieuwsbrief te bekijken. Zo is er bijvoorbeeld
informatie te vinden over de ontdekking van een uniek plafond, maar ook
hoe je aan extra subsidie kan komen of hoe een cultuurlandschap beter te
beschermen is.
De initiatiefnemers om te komen tot deze gezamenlijke agenda zijn
de gemeente 's-Hertogenbosch, projectbureau Belvedere, Projectbureau
Nieuwe Hollandse Waterlinie en Bureau Buiten. Uiteindelijk werd het geld
bijeengebracht door Projectbureau Belvedere, het Nationaal Restauratie
fonds, BOEi en Heemschut. En zo kwam de Erfgoedstem in de lucht.
De Stichting Erfgoedlab is formeel de opdrachtnemer. Een abonnement is
geheel gratis. Aanmelden kan via www.erfgoedstcm.nl.
Nieuw leven voor oude gebouwen
De Stichting Agora Europa heeft in 2009 opnieuw een campagne
gehouden om aandacht te vragen voor de (her)bestemming van leeg
staande gebouwen. Onder de titel Nieuw leven voor oude gebouwen is
een publiekscampagne georganiseerd met een tentoonstelling, website,
een krant en foldermateriaal. De start van de campagne vond plaats met
een aantal 'speeddates', waarin eigenaren, architecten, buurtbewoners en
bestuurders kennis konden maken met de diverse standpunten.
Heemschut trad op als sponsor van de campagne, waarbij de algemeen
directeur inhoudelijk meedacht en voor de gebouwen werd samengewerkt
met de commissie Amsterdam.
Strategische Erfgoedagenda
In het najaar van 2009 werd tijdens het Nationale Museumcongres de
Strategische Erfgoedagenda gepresenteerd. Een folder en een website
leveren input voor de verkiezingsprogramma's en collegeprogramma's na
de verkiezingen. Maar al te vaak blijkt dat gemeenten inzetten op de grote
economische of sociale beleidsterreinen en cultureel erfgoed zien als een
sectorale 'bijzaak'. In de afgelopen jaren is de rol van gemeenteraden bij
de ontwikkeling van lokaal cultuurbeleid echter enorm gegroeid. Door het
steeds verder decentraliseren van beleid kan het culturele erfgoed in de
verdrukking komen.
In een aantrekkelijk vormgegeven folder geven de erfgoedinstellingen
vier aanbevelingen:
1. bundel krachten en verbeter de slagvaardigheid
2. geef erfgoed een stevige plek in de ruimtelijke ontwikkeling
3. betrek burgers bij beleid
4. laat erfgoed doorklinken in alle gemeentelijke communicatie
De aanbevelingen in de folder zijn uitgewerkt met concrete tips, waardoor
een ieder die nieuw is in de politiek zich een beeld kan vormen van de
gevraagde opgave. Op de speciaal voor de campagne gelanceerde website
www.erfgoedagenda.nl zijn ook best practices te vinden die nog meer tot
de verbeelding spreken en laten zien watje met erfgoed kunt bereiken.
Bijzonder aan de campagne zelf is de samenwerking tussen de verschil
lende erfgoedsectoren. Deelnemende partijen zijn OPEN (Overleg van
Provinciale Erfgoedinstellingen in Nederland), Boei, het Landelijk Contact
van Museumconsulenten, De Koninklijke Vereniging van Archivarissen, de
Vereniging van Ondernemers in de Archeologie, de Nederlandse Museum
vereniging, Nederlands Centrum voor Volkscultuur, Stichting Geldersch
Erfgoed, Gemeentearchief Rotterdam en de Erfgoedvereniging Heemschut.
Kunsten '92, de vereniging voor kunst, cultuur en erfgoed, coördineert de
campagne. Deze wordt in 2010 vervolgd.
Heemschut internationaal
Namens Heemschut gaven de heer Willem Heijbroek, lid van het Dagelijks
Bestuur, mevrouw Ans van den Berg, eveneens lid van het Dagelijks Bestuur
en directeur Karei Loeff presentaties tijdens het EU congres of Civil Society
and Heritage in Mechelen maart 2009.
In het najaar van 2009 nam directeur Karei Loeff deel aan een door
Erfgoed Nederland georganiseerde studiereis naar Brussel. Doel van deze
reis was een kennismaking met 'Europa', waarbij verschillende instanties
werden bezocht en werd gesproken over de rol van erfgoed in het beleid en
de subsidieregelgeving in Europa.
Met onze Europese zusterorganisatie Europa Nostra werd verschillende
malen overlegd, onder andere over plannen voor het eeuwfeest in 2011
en de komst van het congres van Europa Nostra naar Nederland. Namens
Heemschut heeft secretaris Marc van Ravels zitting in de Board van Europa
Nostra.
Op 20 november 2009 bracht een delegatie monumentenzorgers uit
Rusland een bezoek aan het landelijk bureau van Heemschut. Het bezoek
werd georganiseerd in het kader van het Buitenlands Bezoekers Programma
van Erfgoed Nederland. Irina Smirnova, plaatsvervangend directeur
Cultureel Erfgoed, Ministerie van Cultuur van de Russische Federatie; Irina
Federova, Wethouder Sociale Zaken, gemeente Kemerovo; Larisa Soro-
kina, directeur Culturele Zaken, provinciaal bestuur van Yaroslavl en Vera
Dementyeva, Hoofd monumentenzorg van de stad St. Petersburg werden
ontvangen door Heemschut-directeur Karei Loeff. Tijdens het bezoek werd
informatie uitgewisseld over de rol van Heemschut en de betekenis van par-
6 Heemschut Jaarverslag 2009