Noord-Holland
Verrommeling van het landschap
Watertoren van Zandvoort
De provincie wil in de toekomst haar mogelijkheden tot ontwikkeling
en behoud van het open landschap zo veel mogelijk benutten. Zij wil
het toerisme stimuleren, dat mogelijkheden biedt voor ontwikkeling.
Gezamenlijk met de Stichting Landelijk Schoon West-Friesland waken
wij ervoor de regionale karakteristieken in het cultuurlandschap te
behouden en door middel van overleg adviezen te geven ten aanzien
van herstructurering van bedrijventerreinen, het buitendijks bouwen,
Markermeer, IJsselmeerkust. Gezamenlijk maken wij bezwaar tegen
onder andere windturbines in het landschap. In toenemende mate
is de commissie Noord Holland ook betrokken bij en actief op het
terrein van de 'verrommeling' van het landschap. De commissie wordt
hiermee bij herhaling geconfronteerd. Een ongebreidelde uitleg van
industrieterreinen is hiervan een bekend voorbeeld. Een tegenactie
waarbij het Provinciaal Bestuur van Noord-Holland een coördine
rende rol kan gaan vervullen wordt dan ook gestimuleerd.
Samen met werkgroepen houden we de vinger aan de pols
betreffende verbetering en/of reconstructie van het landschap. Er
vind regelmatig intensief overleg plaatsen wij benadrukken terug
houdendheid.
De nieuwe watertoren in de badplaats werd tussen 1949 en 1951
gebouwd, in opdracht van de toenmalige burgemeester Mr. H.M. van
Fenema en de gemeenteraad. De toren heeft een hoogte van 48 meter
en heeft twee waterreservoirs van 425 en 525 m3. De toren is sedert
eindjaren '80 niet meer in functie. Deze watertoren kwam in de
plaats van de oude watertoren uit 1913 die in 1943 door de bezetter
werd opgeblazen voor de aanleg van de Anlantikwall. De oktogo-
nale watertoren is ontworpen door architect J. Zietsma. Het aardige
van het ontwerp is dat Zietsma een, in de begin jaren '50, moderne
invulling heeft willen geven aan het begrip watertoren. De toren doet
in niets denken aan de oude en heeft als vorm een landmark willen
zijn van de wederopbouw van de kuststrook van Zandvoort. Zietsma
heeft de opdracht waarschijnlijk te danken aan een watertoren die
hij in 1928 in Wassenaar ontwierp en die niet meer bestaat. Hij was
een Amsterdamse School architect, maar van die stijl is niets meer te
vinden in het ontwerp voor Zandvoort. In de publicatie in het Bouw
kundig weekblad uit 1952 wordt Friedhoff genoemd als eoarchiteet,
een vertegenwoordiger van de Delftse School. De toren is echter een
specimen van de wederopbouwarchitectuur die veel meer de invloed
vertoont van de vormgeving van de Groep 32 architecten. De zeld
zaamheid wordt door de Gemeente onderkent want in 1999 kreeg de
toren de status gemeentelijk monument. De Nederlandse Watertoren
Stichting heeft verklaard dat deze toren een rijksmonument waardig
is, maar tot op heden is dat nog niet gebeurd. De toren is in handen
van een ontwikkelaar en de toekomst is onzeker. Herbestemmen van
watertorens is geen eenvoudige opdracht, zo ook in Zandvoort.
Wat een gemeente bestuur op de monumenten lijst zet, kan dezelfde
gemeente er blijkbaar ook zo weer afhalen als de omstandigheden
daartoe nopen! Het is daarom dat de commissie behoud van dit voor
Zandvoort sterk beeldbepalende element grote aandacht geeft.
Beschermingsactiviteiten
NOORD ft MIDDEN
Middenbeemster
Nieuwbouw bij kerk.
Het voor beroep ontvankelijke
besluit van B8tW, tot afgifte van
de bouwvergunning en realisatie
van een gemeenschapsruimte bij de
N.H. Kerk. Heemschut ondersteund
de actie van plaatselijke groepering
dit te voorkomen. Tot nu toe zonder
resultaat.
Noord Scharwoude
Zuurkoolfabriek.
De voormalige zuurkoolfabriek
maakt nog steeds deel uit van dis
cussie. Dit op initiatief van opeen
volgende eigenaren. De intentie
die Heemschut ondersteunt, is nog
steeds de voorgevel te bewaren
en na restauratie te koppelen aan
erachter gelegen nieuwbouw.
Schagen
Voormalig stadhuis.
Markt 18. De plannen voor het
voormalig stadhuis (gemeentelijk
monument) worden momenteel
uitgewerkt. Het ontwerp is als com
promis uit de bus gekomen, nadat
eerder sloop dreigde.
Alkmaar
Doelenveld.
De plannen voor dit gebied zijn
in procedure gebracht. Het na
inspraak verkozen plan is gericht op
een herinrichting van de enige nog
overgebleven stedelijke binnen
ruimte.
Neck
Boerderij de Kuijl.
De nog grotendeels in tact zijnde
boerderij is van groot belang voor
de authenticiteit van de dorpskern.
Van de verleende sloopvergunning
is nog geen gebruik gemaakt. Het
door Heemschut eerder ingenomen
standpunt, de boerderij in de te
ontwikkelen plannen te integreren
met nieuwbouw, is recentelijk
herhaald. Naar het zich laat aanzien
heeft dit inmiddels, mede door
actie vanuit de bevolking, kans van
slagen.
Zaandijk
Kerk.
Na jarenlange leegstand is, mede
door actie vanuit Heemschut, de
kerk op de Gemeentelijke monu
mentenlijst geplaatst. De parti
culiere eigenaar wordt wederom
benaderd om een herinrichtings
plan mogelijk te maken. Onderzoek
heeft uitgewezen dat dit technisch
gezien absoluut mogelijk is.
Broek in Waterland
Muziektent.
Een plaatselijk initiatief ontmoet
weerstand onder een deel van de
bevolking. Het betreft het wel of
niet plaatsen van een muziektent
in het Havenrak. Heemschut heeft
gepleit eerst onderling tot over
eenstemming te komen alvorens
plannen te maken. Bij een akkoord
niet zozeer te streven naar een
replica als wel een referentie naar
vroeger tijden.
Heiloo
Campina melkfabriek.
Stilte in de fabriek waar ooit 170
man werkten. Slopen of behouden
is nu de vraag. De uit 1956 stam
mende hal met bijgebouwen en
voorzien van betondaken en een
hoge liehtstraat is uniek in z'n
soort. De historische Vereniging
Heiloo spant zich in de fabriek
te behouden en in z'n geheel te
herbestemmen. Heemschut betuigt
adhesie en richtte zich met brief
tot BEtW.
Bovenkarspel
Voormalig Postkantoor.
Het gebouw uit 1915 ligt naast
het regionaal boodsehappencen-
trum, staat al jaren leeg en wordt
momenteel antikraak bewoond.
Op initiatief van de Historische
Vereniging en Stichting tot behoud
wordt gewerkt aan een passende
vorm van hergebruik.
GEBIEDSGERICHTE PROJECTEN
Afsluitdijk
Samen met de provinciale com
missie Friesland wordt gezocht
naar een aanpak/oordeelsvisie ter
ontwikkeling en/of milieutechnisch
benutten hiervan.
Purmerend
Verlichting A7.
18 Heemschut Jaarverslag 2009