lijke betekenis, reden waarom een beroepsprocedure in
een soort Don Quichotterol niet zinvol werd geacht.
Besloten werd de aanvraag in te trekken en bij de
gemeente nogmaals op bescherming en restauratie aan
te dringen omdat de status van 'gemeentelijk' monu
ment door geen van de deskundigen werd aangevoch
ten. Maar de gemeente had hier, door het vrijwillig
plaatsingsbeleid, geen boodschap aan. Dat het nog niet
tot sloop gekomen is, ligt aan het provinciaal bestuur
van Gelderland. Dat wierp zich op als monumenten
beschermer. Er werd een streep gehaald door de ge
meentelijke wijziging van het bestemmingsplan voor
de bouw van een villa op de plaats van de te slopen
boerderij. Dit soort nieuwbouw in het buitengebied
verstaat zich in de provinciale visie niet met het streek
plan. En passant lieten Gedeputeerde Staten weten de
voorgenomen sloop 'zeer ongewenst' te vinden vanwe
ge de cultuurhistorische waarde van de bebouwing.
'Dat het complex niet op de Needse monumentenlijst
staat, wil nog niet zeggen dat het geen monumentale
waarde heeft', aldus de reactie van de provincie aan het
adres van de gemeente Neede.
Nijmegen, Hessenberg
De strijd om het behoud van het voormalige R.K.
Weeshuis, gelegen op het terrein van het oude
Gelderlandercomplex, tussen Hessenberg en
Doddendaal, woedt voort. De sloopvergunning die voor
dit rijksmonument eind 1996 werd afgegeven door het
college van burgemeester en wethouders van Nijmegen
is aangevochten door Heemschut tezamen met de histo
rische vereniging Numaga, het Cuypersgenootschap en
de Bewonersraad Binnenstad. Helaas is het beroep, dat
was ingesteld tegen het besluit tot sloop van het rijks
monument, door de Arrondissementsrechtbank te
Arnhem eind 1998 ongegrond verklaard. De rechter
oordeelde dat de gemeente Nijmegen 'ter zake de verle
ning van de onderhavige sloopvergunning aan genoem
de procedurele voorschriften in en krachtens de
Monumentenwet 1988 heeft voldaan'. De rechtbank
stelt zich aldus terughoudend op bij de toetsing en ont
houdt zich van een eigen belangenafweging. Tegen
deze uitspraak zal hoger beroep bij de Afdeling be
stuursrechtspraak van de Raad van State worden aange
tekend.
Het Weeshuis moet wijken voor een futuristisch en
grootschalig nieuwbouwproject midden in de oude stad,
genaamd Flash Gordon. Ook tegen het door de ge
meenteraad vastgestelde nieuwe bestemmingsplan heeft
Heemschut bezwaar gemaakt. Helaas keurde
Gedeputeerde Staten van Gelderland in februari 1998
het bestemmingsplan goed en veegde daarmee de
bezwaarschriften van tafel. De plannen liggen thans bij
de Raad van State, die het besluit van de provincie
heeft geschorst.
Even leek het erop dat in de zomer van 1998 de
Nijmeegse politiek zelf tot inkeer zou komen. Nadat bij
de gemeenteraadsverkiezingen in maart 1998 twee link
se partijen flink hadden gewonnen, partijen die zich de
afgelopen jaren ook sterk maakten voor het behoud van
cultuurhistorisch erfgoed in de stad, werd het reeds in
juni 1997 gepresenteerde alternatieve Hessenberg-plan
van stal gehaald. In dit plan, gemaakt op initiatief van
de Werkgroep Hessenberg, waar ook Heemschut deel
van uitmaakt, zijn de stedenbouwkundige
H. Velthuijzen en architect D. Pouderoyen uitgegaan
van een gelijkblijvend aantal woningen als bij Flash
Gordon, èn handhaving van het Weeshuis, de Titus
Brandsmakapel en een rij laat-19de-eeuwse huizen
(sociale woningbouw) aan de Kroonstraat. Bovendien is
het plan niet zo grootschalig en maken de ontwerpers
gebruik van de historische rooilijnen. Helaas was er
geen meerderheid in de raad voor dit in stemming
gebrachte voorstel. Blijkbaar wordt onder het mom van
voortuitgang de verkwanseling van cultuurhistorisch
erfgoed door nogal wat politieke partijen op de koop
toe genomen.
Nijmegen, Valkhof
De plannen rond de herbouw van de Valkhofburcht te
Nijmegen zijn in 1998 definitief gestrand. Eind 1997
werden door de initiatiefnemer van herbouw, de
Valkhofvereniging, en de projectontwikkelaar drie plan
nen van 'internationale top-architecten' gepresenteerd.
Als winnaar werd het duo Miralles en Fowler uitgeroe
pen, die 'slechts' de grote toren (donjon) van de burcht
wilden herbouwen en voorts nogal wat bebouwing rond
de ommuring van de oude burcht wilden realiseren. In
eerste instantie leek het of de politiek hier wel oren
naar had, maar na een laatste presentatie en een 'brede
raadsdiscussie' in november werden de plannen, die een
nogal forse aanslag op de infrastructuur zouden hebben
gepleegd, als niet wenselijk van de hand gewezen. De
initiatiefnemers zijn zeer teleurgesteld. Het 'Platform
tot behoud van het Valkhofpark', waar ook de Bond
Heemschut deel van uitmaakt, ijvert thans voor herstel
en restauratie van het park, dat nogal verwaarloosd is.
Oosterbeek, Pietersbergseweg 50
In januari 1998 bedreigde een sloopaanvraag door de
nieuwe eigenaar het bestaan van een riant gesitueerde
bungalow, in 1953 ontworpen door AKU-architect
D. Masselink voor eigen bewoning. Voor zijn tijd zeer
vooruitstrevend respecteerde Masselink de regionale
infrastructuur, buitte de ligging ten opzichte van de zon
uit en paste voor het eerst in een woning systeembouw
toe. Verrassend ook is de analoog aan zijn fabrieksont-
werpen wigvormige overgang tussen leef- en slaapvleu-
gel. In dit enige door Masselink ontworpen woonhuis
17