voorzien. Het is erg jammer, dat die rij huizen gesloopt is,
toen het gehele bouwblok, gelegen tussen de Leeuwinnegracht
en het plein vóór het Raadhuis omstreeks 1928 plaats moest
maken voor een nieuw postkantoor van karakterloze architec
tuur. Dat men heeft nagelaten deze oude huizen vóór de
afbraak zorgvuldig op te meten en nauwkeurig in tekening
te brengen, is een onvergeeflijk verzuim. Bestuderen we verder
de gevels op afb. 3, dan valt ons op, dat de ramen „halve"
kruiskozijnen hebben, d.w.z., dat de middenstijl in het boven
raam niet doorloopt. In den beginne hadden de raam
openingen achter de luikjès waarschijnlijk slechts houten of
ijzeren, soms fraai schroefvormig gesmede, spijlen. Later
maakte men ramen met kleine ruitjes. Het bovendeel van het
kozijn, dat soms wel een middenstijl had, zodat het dan een
volledig kruis vormde, werd ook dikwijls bezet met een roos
terwerk van gevlochten rotan, kennelijk ontleend aan de
Javaanse woningbouw en reeds door de Portugezen toegepast.
Aan sommige kleine huizen uit die tijd treft men ook smal
lere kozijnen met één raam en één luik aan. Ook komen
kozijnen met twee luiken zonder bovenlichten voor. De deuren
bestonden uit onder en bovendeurtjes elk met een, soms fraai
omlijst, paneel. Neuten en dorpel van het deurkozijn waren
van arduin, afkomstig van de kust van Cormandel, waar de
Compagnie steenhouwerijen had. De vloeren bestonden uit
rode estrikken of blauw arduin.
Langs de voorgevel loopt over de volle breedte der huisjes een
stoep, waarop dikwijls aan weerskanten een stenen bank stond.
Het huisje links op onze afb. 3 vertoont een afdak boven de
stoep. Dit komt bij Chinese huizen veel voor.
Een andere typische groep van drie huisjes aan de westzijde
van de Spinhuisgracht is te zien op afb. 4. Van het rechtse
huisje is de uitsteker met mooi bewerkte consoles vergaan en
vervangen door gegolfd dakijzer. Het middelste huisje heeft
beneden een schuifraam, het rechtse boven een draairaam met
een vast gesloten onderpaneel. Beide vormen duiden op een
wat latere bouwperiode dan die, waarin de huisjes van afb. 3
zijn ontstaan.
De inrichting der huizen zal in de eerste tijd wel zeer sober
41
