werden. Of was het gehele bouwwerk door onvoldoende fun dering gaan zetten, zodat men de topgevels afbrak om het gewicht, dat op de fundamenten drukte, te verminderen? Liet Daendels de vleugels amoveren, omdat ze bouwvallig ge worden waren? Nadat "Weltevreden, na het vertrek van de maarschalk, aan het Gouvernement verkocht was, kreeg het een militaire bestemming. De kapel, die Mossel op het land goed had laten bouwen, stelde Daendels voor de Roomse ere dienst beschikbaar. Toen het landhuis in 1820 was afgebroken, kwam er het militair hospitaal voor in de plaats. Op grond van het hiervoor reeds genoemde, desbetreffende punt in zijn instructie, zette Daendels zich aan de uitvoering van grootse plannen, om Weltevreden tot de nieuwe hoofdstad te maken. Op 7 Maart 1809 besloot hij een nieuw paleis aan de Paradeplaats (later Waterlooplein) te bouwen. De luite nant-kolonel J. C. Schultze maakte het ontwerp in koloniale empire stijl. Voor de bouw werd materiaal gebruikt, afkom stig van de sloop van het kasteel, waartoe Daendels bevel had gegeven. Het gebruik van materiaal, verkregen door afbraak van oude gebouwen in de veste Batavia, was een gevolg van de nood in een tijd, toen Java practisch was geïsoleerd en aan velerlei zaken gebrek ontstond. Overigens zou Daendels, als hij thans geleefd had, waarschijnlijk geen vriend van „Heem schut" zijn geworden. Zo liet Daendels de Stadskerk, die in 1736 nieuw was gebouwd en reeds in 1799 ernstige gebreken vertoonde, nadat het gebouw door een aardbeving was ge scheurd, in 1808 voor afbraak verkopen, ofschoon kerkmees- teren en andere ingezetenen geld hadden aangeboden voor herstelling. Op een stadsgezicht, een met waterverf gekleurde tekening door W. Alexander (1767-1816), kwam deze kerk voor, gezien vanaf het westen, met de grote rivier op de voorgrond. Deze tekening moet zijn gemaakt vóór 1802, in welk jaar Alexander uit het verre Oosten vertrok. Ook een „Ansicht eines Teiles der Stadt Batavia" bracht deze kerk, eveneens gezien vanuit het westen, in beeld. Daendels heeft zijn nieuwe paleis niet af gezien. Janssen Beide gekleurde tekeningen bevonden zich in de collectie van Jhr Feith. 109

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1954 | | pagina 112