42 is de stam gevormd door putti zittende op een dolfijn, waarvan één een schelp en de andere een koraaltak draagt; één dezer zoutvaten is gestempeld met het jaar- letter H. van 1639, het wapen van Amsterdam en Lut- ma's meesterteken, een hart. Op het tweede paar knielen de putti, die nu een zeeslangetje of een koraaltak dragen, terwijl zij evenals die van het eerste paar de zoutschaal met hun handen steunen. Eén zoutvat van dit paar is gemerkt met het jaarletter M. van 1643, dus vier jaar later dan het eerste paar gemaakt. Evenals op het schil derij van Backer zijn de voeten en de schalen verguld, terwijl de figurale groep die de stam vormt van blank zilver is. De driezijdige voeten vertonen een ornament, waarin fratsen, maskers en nierachtige vormen verwerkt zijn en dat een grilligheid heeft, die Lutma in latere jaren harmonischer zou verwerken (afb. 38 a-b). Deze harmonie spreekt reeds uit het schaaltje van 1641, eveneens gelijkend op een voorwerp, afgebeeld naast een portret van de zilversmid. Als bewijs van de vriend schap tussen Joannes Lutma en Rembrandt, beiden be wonderaars van de barok, is de fraaie ets van 1656, waarop de zilversmid op 71-jarige leeftijd afgebeeld is (afb. 39). In de rechterhand houdt hij een beeldje, ter wijl op de tafel naast hem zijn bus met pensoenen staat en in het volle licht een schaaltje, dat veel overeenkomst vertoont met een zilveren in het Rijksmuseum, dat tot het kundigste gedreven Nederlandse zilver behoort. Uit de vlakke zilveren plaat, werd met hamer en pons de vorm gegeven waarbij de moeilijkheden niet ontweken werden, door een schildpadachtig dier, krui pend uit een huidachtig omhulsel tegelijk met de rand uit één stuk te drijven. Het ornament is niet te scheiden van het voorwerphet ornament is voorwerp geworden of het voorwerp ornament (afb. 40). Dit sierschaaltje draagt niet het meesterteken, maar is gesigneerd J. Lutma (afb. 41), in dezelfde puntige letters die terug te vinden zijn in handtekeningen onder officiële acten (afb. 42). Een luchtige tekening in de verzameling van 's Rijks Prentenkabinet, gesigneerd: Janus Lutma fee. en geda-

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1951 | | pagina 40